آيا درباره مساوات افراد بنی آدم ، سخنی از اين بالاتر میتوان گفت« الناس سواء كاسنان المشط » (1) ( حالا من نمیدانم شانهای را هم درآورديا نه ؟ ) شانه را نگاه كنيد ، دندانههای آن را ببينيد . ببينيد آيا يكیاز دندانههای آن از دندانه ديگر بلندتر هست ؟ نه . انسانها ماننددندانههای شانه برابر يكديگرند . ببينيد در آن محيط و در آن زمان ،انسانی اينچنين درباره مساوات انسانها سخن میگويد كه بعد از هزار وچهارصد سال هنوز كسی به اين خوبی سخن نگفته است ! در حجة الوداع فرياد میزند : « ايها الناس ! ان ربكم واحد و ان اباكم واحد كلكم لادم وآدم من تراب، لا فضل لعربی علی عجمی الا بالتقوی » ( 2 ) . ايها الناس ! پروردگار همه مردم يكی است ، پدر همه مردم يكی است ،همهتان فرزند آدم هستيد ، آدم هم از خاك آفريده شده است . جايی باقینمیماند كه كسی به نژاد خودش ، به نسب خودش ، به قوميت خودش و بهاينجور حرفها افتخار بكند . همه از خاك هستيم ، خاك كه افتخار ندارد .پس افتخار ، به فضيلتهای روحی و معنوی است ، به تقواست . ملاك فضيلتفقط تقوا است و غير از اين چيز ديگری نيست . اين حديث را كه از رسول اكرم است ، از كافی نقل میكنم : پاورقی : . 1 تحف العقول ، ص 368 ، از امام صادق عليه السلام . . 2 تاريخ يعقوبی ، ج 2 ، ص 110 با كمی اختلاف . |