نكته ديگری كه بايد تذكر داده شود و مورد توجه قرار گيرد اينست كهگفتيم حتی عشقهای شهوانی ممكن است سودمند واقع گردد ، و آن هنگامی استكه با تقوا و عفاف توأم گردد . يعنی در زمينه فراق و دست نارسی از يكطرف و پاكی و عفاف از طرف ديگر ، سوز و گدازها و فشار و سختيهائی كهبر روح وارد میشود آثار نيك و سودمندی به بار میآورد . عرفا در همينزمينه است كه میگويند عشق مجازی تبديل به عشق حقيقی يعنی عشق به ذاتاحديت میگردد و در همين زمينه است كه روايت میكنند : « من عشق و كتم و عف و مات مات شهيدا » . " آنكه عاشق گردد و كتمان كند و عفاف بورزد و در همان حال بميرد ،شهيد مرده است " . اما اين نكته را نبايد فراموش كرد كه اين نوع عشق با همه فوائدی كه درشرائط خاص احيانا به وجود میآورد قابل توصيه نيست ، واديی است بسخطرناك . از اين نظر مانند مصيبت است كه اگر بر كسی وارد شود و او بانيروی صبر و رضا با آن مقابله كند ، مكمل و پاك كننده نفس است ، خامرا پخته و مكدر را مصفی مینمايد ، اما مصيبت قابل توصيه نيست . كسینمیتواند به خاطر استفاده از اين عامل تربيتی ، مصيبت برای خود خلق كند، و يا برای ديگری به اين بهانه مصيبت ايجاد نمايد . راسل در اينجا نيز سخنی با ارزش دارد . میگويد : " رنج برای اشخاص واجد انرژی چون وزنه گرانبهائی است . كسی كه خودرا كاملا سعادتمند میبيند جهدی برای سعادت |