اقبال در خارج از جهان عرب برخی مصلحان كه بتوان آنها را " قهرمان " ناميدكم و بيش ظهور كردند . اقبال لاهوری را قطعا يك قهرمان اصلاح در جهاناسلام بايد به شمار آورد كه انديشه های اصلاحيش از مرز كشور خودش همگذشت . اقبال مزايائی دارد و نواقصی . از جمله مزايای اقبال اينست كه فرهنگ غرب را میشناخته است و باانديشه های فلسفی و اجتماعی غرب آشنائی عميق داشته است تا آنجا كه درخود غرب به عنوان مفكر و يك فيلسوف به شمار آمده است . ديگر اينكه با همه آشنائی و شناسائی فرهنگ غرب ، غرب را فاقد يكايدئولوژی جامع انسانی میدانسته است ، بر عكس معتقد بوده است كهمسلمانان تنها مردمی هستند كه از چنين ايدئولوژی برخوردار و بهره مندند .لهذا اقبال در عين دعوت به فراگيری علوم و فنون غربی ، از هر گونهغربگرائی و شيفتگی نسبت به " ايسم " های غربی ، مسلمانان را بر حذرمیداشت . اقبال میگويد : |