يك شبانه روز نماز نخواندن طبق قرارداد و امضای پيغمبر باشد - محال بود
پيغمبر اجازه بدهد . از هر وسيله‏ای استفاده نمی‏كرد .

استفاده از جهالت مردم به نفع دين

از همه عجيبتر به نظر من اين است : از وسيله نامقدس استفاده كردن يك‏
مطلب است ، مطلب ديگر كه از اين هم رقيق‏تر و دقيق‏تر است اين است كه‏
آيا از خواب مردم ، برای حق می‏شود استفاده كرد يا نه ؟ مسئله‏ای است :
از خواب غفلت مردم ، از جهالت و نادانی مردم به نفع دين استفاده كردن‏
. به نظر می‏رسد كمتر كسی بگويد اين كار مانعی دارد . می‏گويند اين بيچاره‏
آدم جاهلی است ، آدم نادانی است ، آدم بی خبری است ، در همان عالم بی‏
خبری و جهالت و نادانی خودش يك اعتقادهايی پيدا كرده . فلان كس از راه‏
بی‏بی شهربانو مثلا يك عقيده و ايمانی پيدا كرده . حالا ما چكار داريم كه‏
او را از خوابش بيدار كنيم ، او بالاخره از همين راه اعتقاد پيدا كرده كه‏
واقعا شهربانو مادر حضرت سجاد در كربلا بوده است و بعد كه امام حسين‏
شهيد شده است ، يكمرتبه سوار اسبی كه در آنجا بسته بوده شده و شلاق زده‏
به اين اسب و بعد هم اتباع عمر سعد او را تعقيب كرده‏اند ، او فرار كرده‏
و آنها آمده اند . حالا اگر بگوئيم اسب بی‏بی شهربانو نظر كرده بوده ناچار
بايد بگوييم اسبهای لشكر عمر سعد هم نظر كرده بوده‏اند كه صد و پنجاه فرسخ‏
يك نفس آمدند ، و تازه آنها نظر كرده‏تر بوده‏اند چون بی‏بی شهربانو به آن‏
كوه كه رسيد ديگر اسبش داشت از راه می‏ماند ، آنها داشتند می‏رسيدند ،
وقتی

134