|  |  | 
							
								|  |  |  |  
								|  | 
									
										| |    1- سوره زمره آيه 30.2- مناقب ابن شهر اشرب ج - 1 - ص 234.
 3- تفسير الميزان ج 20 ص 378.
 4- البداية والنهايه لابن كثير ج - 5 - 6 (صلى الله عليه و آله ) 323 چاپ1966 بيروت .
 5- ج - 2 ص 302 - دارصار + طبرى ج 2 - ص 205 - بيروت ، العلميه + روضالانف در تفسير سيرة نبويه ابن هشام ج 3 - 4 - ص 231 حجة الوداع - دارالفكر + حياةمحمد: محمد مصطفى المراغى ص 462.
 6- الغدير ج - 1 ص 11 مراجعه شود به مدارك خطبه غدير.
 7- سيرة المصطفى هاشم معروف ص 709 - دارالقلم بهنقل از شرح نهج ابن ابى الحويد ج 3 - 190 - 189.
 8- تاريخ ابن ايثر ج 2، ص 318 - دار صادر.
 9- تاريخ طبرى ج 2، ص 226.
 10- البداية و النهاية ابن كثير، ج 5 - 6، ص 224، بيروت .
 11- سيرة المصطفى ، هاشم معروف ، ص 708، دارالقلم بيروت .
 12- تاريخ طبرى ، ج 2/226، چاپ بيروت .
 13- البداية و النهاية ، ابن كثير، ج 5، ص 224 - 225.
 14- حياة محمد: محمد مصطفى المراعى ، ص 471.
 15- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 206.
 16- ج 4، ص 247.
 17- كامل ابن اثير، ج 2، ص 318، دار صادر.
 18- سيرة المصطفى هاشم معروف به نقل از شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج3، ص 190 - 189.
 19- جزء سوم از جلد اول ، ص 413.
 20- كامل ابن اثير، ج 2، ص 317.
 21- ابنى به ضم همزه و سكون باء و فتح نون : جايگاهى است در شام ، و ناحيهاست در (بلقاء) بين عسقلان و رملة در نزديكى موتة جايى كه زيد بن حارثه و عبداللهبن رواحة و جعفر بن ابيطالب شهيد شدند.
 22- (جرف )، محل است در سه مايلى مدينه ، در راه شام ، مراصد اطلاعليه السلام
 23- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 321، چاپ دار صادر بيروت .
 24- پيامبر هرگز قدرت تكلم را از دست نداد و تا آخرين لحظة مى فرمود: الىالرفيق الاعلى ، حياة محمد، ص 477، محمد حسنينهيكل .
 25- طبقات ابن سعد، ج دوم ، ق اول ، ص 137 - 136، چاپ ليدن و چاپ بيروت ، جدوم ، ص 191 - 189.
 26- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 321 - 317.
 27- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 224، چاپ بيروت .
 28- حياة محمد، ص 467.
 29- البداية و النهاية ، ابن كثير، ج 5، ص 222.
 30- شرح نهج البلاغة ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 177.
 31- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 191.
 32- شرح نهج ابن ابى الحديد، ج 17، ص 182 - 183.
 33- كتاب المغازى ، ج 3، ص 1118، چاپ اعلمى ، بيروت .
 34- شرح نهج البلاغة ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 182.
 35- همان مدرك ، ص 183.
 36- شرح نهج البلاغه ، بن ابى الحديد، ج 1، ص 159، چاپ كتب العلمية بيروت .
 37- مغازى واقدى ، ج 3، ص 1120.
 38- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 182.
 39- سيره حلبية ، ج 3، ص 207، چاپ بيروت تراث العربى .
 40- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 225. 41- المراجعات ، مراجعه 92، ص 321.
 42- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 318، كامل طبرى ، ج 2، ص 225.
 43- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 9،ص 197.
 44- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 1، ص 161.
 45- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 176 و 180 و 190،دارالكتب العلمية بيروت .
 46- همان مدرك .
 47- شرح نهج البلاغه ، ج 17 ص 176 و 180 و 190.
 48- شرح نهج البلاغه ج 17 ص 176 و 180 190.
 49- طبرى ، ج 2، ص 224، چاپ بيروت ، دارالكتب .
 50- ج 3، ص 184.
 51- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 317، دار صادر بيروت .
 52- ج 4، ص 257.
 53- سيرة النبوية ، ابن هشام ، ج 4، ص 300.
 54- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 189 و همه تواريخ .
 55- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 6، ص 52، دار احياء الكتب العربية .
 56- در آينده خواهيم ديد كه چگونه دستوررسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم را بى هيچ عذرى به تاءخير انداختند و يكى ازهمين دستورات شركت عمر در سپاه اسامة بود كه ابوبكر او را نزد خود نگهداشت .
 57- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 334، دار صادر، شرح نهج البلاغه ، ابن ابىالحديد، ج 17، ص 183، به نقل از طبرى .
 58- طبقات ، ج 2، ص 191.
 59- المراجعات ، سيد عبدالحسين شرف الدين ، مراجعه شماره 91.
 60- سوره حشر، آيه 7.
 61- سوره نساء، آيه 61.
 62- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 6، ص 52 به بعد، دارالكتب بيروت+ ملل و نحل شهرستانى ، ج 1، ص 23، بهنقل سيد عبد الحسين شرف الدين : اجتهاد و نص ، ص 19.
 63- سيرة المصطفى ، هاشم معروف ، ص 714.
 64- تاريخ طبرى ج 2، ص 225، دارالكتب بيروت .
 65- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 321.
 66- شرح نهج البلاغه ، ج 1، ص 160.
 67- سيره ابن هشام ، ج 4، ص 300.
 68- طبقات ابن سعد، ج 2، ق 2، ص 41، چاپ ليدن .
 69- المراجعات ، سيد عبدالحسين شرف الدين بهنقل از شيخ الاسلام البشرى ، مراجعه 91، و ديگر مدارك تاريخى كه گذشت .
 70- حياة محمد، ص 468، 470.
 71- المراجعات ، سيد عبدالحسين شرف الدين ، شماره 91.
 72- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 176.
 73- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج 17 ص 176.
 74- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 17، 195، دارالكتب بيروت .
 75- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 224 - 226، دارالكتب بيروت ،كامل ابن اثير، ج 2، ص 318، دارصادر.
 76- حياة محمد، ص 487، محمد حسنين هيكل .
 77- طبقات ابن سعد، ج 2، ق 2، ص 137، ليدن .
 78- البداية و النهاية ، ابن كثير، ج 6، ص 304.
 79- تاريخ طبرى ، ج 2،ص 245، دارالكتب .
 80- كامل ابن اثير، ج 2، ص 334، دار صادر.
 81- سيره حلبيه ، ج 3، ص 209.
 82- چنانچه عبدالجبار قاضى القضاة در ضمن دفاعيه از تاءخير در اجراى فرمانگفت : تاءخير اجراى ماءموريت سپاه اسامة بهدليل حضور كسانى كه صلاحيت رهبرى آينده را دارند واجب است . زيرا رهبرى اهميت آن بيشاز انجام ماءموريت سپاه است : شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 17، ص  176.
 83- به فصلاول همين كتاب مراجعه شود.
 84- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 224 - 226، دارالكتب بيروت ،كامل ابن اثير، ج 2، ص 318، دار صادر.
 85- حياة محمد، ص 468.
 86- سيرة المصطفى ، هاشم معروف ، ص 706.
 87- البداية و النهاية ، ابن كثير، ج 6، ص 35.
 88- علت تاءخير چيز ديگرى است ، و آن اينكه تحت فرمان جوانى قرار گرفتنبراى مردان كهن سخت دشوار است ، و لذا مى بينيم بالاخرة عمر خود را از سپاه اسامة جدامى كند، گرچه او و ابوبكر تا زنده بودند، اسامة را امير خود مى ناميدند، شرح نهجالبلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 6، ص 52، دارالكتب .
 89- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 176، دارالكتب بيروت .
 90- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 179، دارالكتب بيروت .
 91- سوره احزاب ، آيه 53.
 92- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 189، دارالكتب .
 93- سوره نجم ، آيه 3.
 94- سوره حشر آيه 7. 95- مغازى ، ج 3، ص 1121.
 96- شرح نهج البلاغه ، ج 17، ص 189، دارالكتب .
 97- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 335، دار صادر بيروت ، و ديگر تواريخ ،البداية و النهاية ، ج 6، ص  305.
 98- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 6، ص 52، دارالكتب .
 99- همان مدرك .
 100- تاريخ يعقوبى ، ج 2، ص 117.
 101- مغازى ، ج 3، ص 1121.
 102- همان مدرك .
 103- به فصل (22 و 32) مراجعه شود.
 104- حياة محمد، ص 487.
 105- تاريخ ابن كثير، ج 2، ص 335.
 106- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 335.
 107- طبقات ابن سعد، ج 2، ق 1، ص 137.
 108- البداية و النهاية ، ابن كثير، ج 6، ص 305.
 109- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 246.
 110- تاريخ يعقوبى ، ج 2، ص 117.
 111- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 176، دارالكتب .
 112- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 17، ص 189.
 113- به كتاب فتنه ، اثرى در دست چاپ مراجعه شود.
 114- شرح نهج البلاغه ، ج 17، ص 190.
 115- اسامة بعد از رحلت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم عظمت پيدا مىكند، اما قبل از رحلت متهم به جوانى مى شود.
 116- المغازى ، ج 3، ص 1122.
 117- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 246، دارالكتب .
 118- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 335، طبرى ، ج 2، ص 246.
 119- مغازى ، ج 3، ص 1123.
 120- حياة محمد، ص 487، هيكل ، مغازى ، ج 3، ص 1122.
 121- المغازى ، ج 3، ص 1124.
 122- المغازى ، ج 3، ص 1123 - 1124.
 123- طبرى ، ج 2، ص 224 - 225.
 124- طبرى ، ج 2، ص 245.
 125- همان مدرك ، ص 246.
 126- سيره نبوية ، ابن هشام ، ج 4، ص 650 - 651.
 127- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 317 - 321 و 335.
 128- همان مدرك ، ص 335.
 129- المغازى ، ج 3، ص 1117.
 130- همان مدرك ، ص 1122.
 131- همان مدرك ، ص 1123.
 132- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 190 و 191، چاپ بيروت .
 133- همان مدرك .
 134- تاريخ يعقوبى ، ج 2، ص 103.
 135- حياة محمد، ص 468.
 136- پيشگفتار، المغازى ، ج 1، ص 14.
 137- المغازى ، ج 3، ص 1117.
 138- المغازى ، ج 2، ص 758، محمد بن عمرو واقدى .
 139- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 246، تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 335، دار صادر.
 140- ابن هشام ، چهار عنوان را از سيره ابن اسحاق حذف نموده است كه اين مورد از آنموارد چهارگونه نمى باشد، مراجعه شود به مقدمه ابن هشام .
 141- سيره ابن هشام ، ج 4، ص 641 و 650.
 142- در فصل خطبه هاى پيامبر از آن ياد خواهيم نمود.
 143- همان مدرك .
 144- مناقب ابن شهر آشوب ، ج 3، ص 234، و طبرى ، ج 2، ص 227، دارالكتب .
 145- بحارالانوار، ج 6، ص 785، بهنقل سيرة المصطفى ، هاشم معروف ، 710.
 146- طبرى ، ج 2 و ص 226.
 147- صحيح بخارى ، ج 3، (5 - 6)، ص 140، باب مرضى النبى و وفاته .
 148- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 206.
 149- سيره حلبيه ، ج 3، ص 264.
 150- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 260، بيروت ، و ج 2، ق 2، ص 49، ليدن .
 151- صحيح مسلم ، كتاب الوصية ، ج 3، حديث 19، ص 1257، بخارى ، ج 3(6-5)، باب مرض النبى ، و ابن ابى الحديد، ج 2 و ص 54 بهنقل صحيحين و طبقات .
 152- البداية و النهاية ، ج 5، ص 282 - 284.
 153- طبقات ابن سعد، ج 2، ق 2، ص 49، ليدن .
 154- اين مطلب از جهات متعددى مورد اشكال است مشورت كردن پيامبر صلى اللهعليه واله و سلم يا اسامة و على عليه السلام به خاطر يك اتهام كه از سوى منافقىصورت گرفته باشد، در مورد طلاق همسر خود، و سؤال از جاريه كه گفتار جاريه در اين گونه موارد حجت نبوده و تنها موجب اجراى حد برجارية مى شود و چگونه جاريه اى را كه مرتكب گناهى نشده است ، پيشنهاد زدن او را بهرسول خدا صلى الله عليه و اله و سلم مى دهد، كه در اثر شكنجه ناچار شود به دروغسخنى بگويد، سيره حلبيه و دحلانية مطالبى در اين مورد بيان داشته اند كه همگى دوراز واقع و خلاف عقل است . ممكن است منافقين از احساس عايشه سوء استفاده نموده و چنينمطالبى را به گوش عايشه رسانده باشند.
 155- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 9، ص 199 - 192.
 156- سخن 156 شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 9، ص 189. 157- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 260.
 158- البداية و النهاية ، ابن كثير، ج 5، ص 228.
 159- صحيح مسلم ، ج 4، ص 1875، فضائل الصحابه .
 160- طبرى ، ج 2 و ص 240، دارالكتب ، طبقات ج 2، ق 2، ص 44، ليدان .
 161- البداية والنهايه ابن كثير ج 5، ص 238، + طبقات ج 2، ق 2، ص 45.
 162- المراجعات ، ص 257، پاورقى 2، چاپ هفدهم مصر.
 163- طبقات ابن سعد، ج 2، ق 2، ص 51، ليدن + كنزالعمال ، ج 4، ص 55.
 164- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 262، چاپ بيروت ، باب كسانى كه گفته پيامبرصلى الله عليه واله و سلم در دامان على بدرود زندگى گفت .
 165- كنزالعمال ، ج 4، حديث 170، ص 60.
 166- البداية و النهاية ، ابن كثير، ج 5، ص 284.
 167- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 314 - 316 بيروت .
 168- البداية و النهاية ، ج 5، ص 274.
 169- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 237؛ + حيات محمد، ص 475؛ + سيره حلبيه ، ج3، ص 54.
 170- اشاره به دو آيه قرآن راجع به ارث سليمان و...
 171- طبقات ، ج 2، ص 315.
 172- طبقات ابن سعد، ج 2، ق 2، ص 61 و 63، ليدن .
 173- كنز العمال ، ج 4، ص 54؛ مستدرك حاكم ، ج 3، ص 59؛ تلخيص ذهبى ؛استيعاب بيوگرافى على عليه السلام ؛ مستدرك ، ج 3، ص 111؛ كنز، ج 3، ص 155،حديث 2583؛ كنز، ج 6، ص 393؛ اى على توغسل دهنده و كفن كننده من مى باشى ؛ مسند احمد بنحنبل ، پاورقى ص 145.
 174- كنز العمال ، ج 6، ص 155، ص 404، ص 153، ص 155؛ مسند احمد بنحنبل ، ج 4، ص 164.
 175- صحيح مسلم ، ج 3، ص 1256، باب الوصية ، حديث 16 و 17؛ بخارى ، ج 3،ص 6 - 5؛ باب مرض النبى ، ص 144؛ دارالفكر (با حذف : چرا مردم ماءمور به وصيتشده اند).
 176- مسند احمد بن حنبل ، ج 5؛ حاشية ، ص 45؛ كنزالعمال ، ج 6، ص 403.
 177- نهج البلاغه ، خطبه ، 161، فيض الاسلام در بخش احتجاج ، (10 - 5) شمار3، از اين خطبه ياد خواهيم نمود.
 178- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 9، ص 248، ص 250.
 179- همان مدرك ، ج 2، ص 53.
 180- همان مدرك .
 181- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 1، ص 190.
 182- سوره زمره آيه 30.
 183- آل عمران ، آيه 144.
 184- نظرية الامامة ، لدى الشيعة الاثنى عشرية ، ص 209، 222، نويسنده يادشده مصرى و از برادران اهل سنت است .
 185- سوره نساء، آيه 59.
 186- قواعد المرام فى علم الكلام : ميثم البحرانى ، الامامة البحث الثانى ، نسخهخطى آن در كتابخانه آية الله مرعشى در قم موجود است ؛ كشف المراد حلى (ره ) در شرحتجريد الاعتقاد خواجه نصيرالدين طوسى ، المقصد الخامس فى الامامة ؛ شرح مواقف ايجى .
 187- المائدة ، آيه 55 - 54.
 188- صحيح نسائى ؛ كتاب الجمع بين الصحاح الست ؛ اسبابالنزول واحدى ، حديث ابن عباس در تفسير اين آيه ؛ كنزالعمال ، ج 6، ص 391، حديث 5991 و ص 405، حديث 6137؛ شرح تجريد قوشچىمبحث امامت ؛ تفسير كبير ثعلبى در شاءن نزول آيه ياد شده .
 189- الميزان فى تفسير القرآن ، در ذيل تفسير اين آيه و همه كتب تفاسير وكتابهاى مناظرات كلامى و عقائدى شيعه .
 190- از قبيل آيه تبليغ و اكمال و آياتى كه در شاءن اميرالمؤ منين على عليهالسلام نازل شده است .
 191- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 229، و تواريخ ديگر.
 192- طبقات ابن سعد، ج 2، ص 246، بيروت .
 193- سيرة الرسول صلى الله عليه واله وسلم ، سيد محسن امين ، ص 162؛بحارالانوار، ج 6، ص 786؛ اعلام الورى ، ص 135.
 194- در فصل خطبه هاى پيامبر صلى الله عليه واله و سلم از آن سخن خواهيم گفت .
 195- به فصل سپاه اسامة مراجعه شود.
 196- همان مدرك .
 197- سوره مائده آيه 67.
 198- سوره آيه .
 199- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 303 - 304، تعداد جنگهايى كه پيامبر صلىالله عليه واله و سلم در آن شركت داشته ، 27 و يا 26 و جنگهاى ديگر را 35 - 48دانسته و مغازى ، ج 1، 27 و 47 دانسته است .
 200- تاريخ يعقوبى ، ج 2، ص 115.
 201- سوره الشعراء، آيه 214.
 202- ج 1، ص 543- 542؛دار الكتب ، كامل ابن اثير، ج 2، ص 63، 62،دار صادر؛سيره حلبيه ، و تاريخ ابى الفداء و شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، و دههامدرك ديگر.
 203- المراجعات ، مراجعه 20، پاورقى 5.
 204- ابوداوود و ديگر اصحاب سنن بهنقل المراجعات ، مراجعه 36؛ 2 در اين رابطه شود به مسند احمد بنحنبل ، ج 4، ص 438، و حاكم و مستدرك ، ج 3، ص 111، و كنزالعمال متقى هندى ، ج 6، ص  400، و ابن الى الحديد، و بسيارى ديگر از محدثين . 205- تاريخ ابن اثير، ج 2، ص 278، چاپ دار صادر، و بسيارى از كتب حديث وتاريخ .
 206- المراجعات ، ص 133؛ و افزون بر مدارك فوق ، صحيح مسلم ، ج 4، ص1870، فضائل الصحابه ، فضل على عليه السلام ، حديث 30- 31- 32؛ صحيحبخارى ، ج 3، غزوه تبوك ، ص 129؛ و ترمذى در صحيح و بزاز در مسند و.....
 207- حديث 2544، ج 6، ص 154، كنزالعمال .
 208- خصائص علويه ، نسائى ، ص 19.
 209- حديث 29، 6، 32، 6، كنز العمال .
 210- مسند احمد بن حنبل مناقب على عليه السلام در مورد برادرىاول ، و سيره حلبيه جزء دوم ، ص  26؛ و مؤ اخاة دوم ، ج 2، ص 120 و غيره ....
 211- سوره الحجر، آيه 47.
 212- كنز العمال ، ج 5 حديث 919، و بسيارى ديگر از محدثين و آثار نويسان ،المراجعات ، مراجعه 32.
 213- مسند احمد بن حنبل ، ج 5، ص 31؛ منتخب كنزالعمال ، در آخر حاشيه صفحه ياد شده .
 214- ينابيع الموده ، باب 17، اخطب خوارزم .
 215- همان مدرك .
 216- نظريه الامامه لدى الشيعه الاثنى عشريه ، ص 224.
 217- همان مدرك ، كتاب ياد شده تز دكتراى احمد محمود صبحى است . كه در بسيارىاز موارد انصاف را رعايت كرده است .
 218- سوره طه ، آيه 29.
 219- سوره طه ، 36.
 220- سوره اعراف ، آيه 7.
 221- نظريه الامامه ، لدى الشيعه الاثنى عشريه ، ص 229.
 222- سوره طه ، آيه 29- 31.
 223- شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 3، ص 211،دار الكتاب ؛ حديثالوزاره ، مجمع الزوائد الهيثمى ، ج 9، ص 121؛دار احياء الكتب العربى .
 224- صواعق ، ابن حجر، فصل پنجم از باباول ، ص 25، شبهه يازدهم ؛ مستدرك حاكم ، ج 3، مناقب على عليه السلام و باب زيد بنارقم و صدها مدارك ديگر، براى اطلاع بيشتر به كتاب الغدير مراجعه شود.
 225- طبقات ابن سعد، ج 2، ق 2، ص 36- 37، ليدن ؛ طبرى ، ج 2، ص 228 -229، بيروت ؛ البدايه و النهايه ، ابن كثير، ج 5، ص 227، ابن اثير، ج 2، ص320،دار صادر؛ حياه محمد، 474؛ صحيح مسلم ، ج 2، الوصيه ، حديث 22، ص 1295؛بخارى ، ج 4 و باب قول المريض قوموا على ؛ و همه كتابهايى كه بيمارى پيامبر اكرمرا در هنگام رحلت مطرح نموده اند.
 226- مستدرك حاكم ، ص 107، از روايات صحيح است كه حاكم آن را از مستدرك خوداستخراج كرده .
 227- ابن عساكر و غيره .
 228- ابن عساكر، از آن ياد نموده است . 229- صواعق ، فصل سوم ، باب نهم ، اين حديث و سه حديثقبل را ذكر نموده است .
 230- مدرك سابق ، به نقل المراجعات ، مراجعه 49.
 231- تفسير ثعلمبى سوره معارج ، سيره حلبيه ، ص 274، ج 3؛ نظريه الامه لدىالشيعه ، ص 211.
 232- صواعق ابن حجر، ص 25، مستدرك حاكم ، ج 3، ص 109، مسند احمد بنحنبل ، ج 4، ص  372.
 233- صواعق ابن حجر، ص 25، مستدرك حاكم ، ج 3، ص 109، مسند احمن بنحنبل ، ج 4، ص  372.
 234- الحافظ ابن حجر در كتاب (الفتاوى الحديثه )، ص 86 گويد: ابن تيميهكسى است كه خداوند او را بيچاره و گمراه و كور و كرذليل نموده است ، و او كسى است كه دانشمندان او را فاسدالحال و دروغ گفتار دانسته اند، و اگر كسىمايل است در اين زمينه اطلاع حاصل كند، به او سفارش مى كنم به گفتار امام مجتهد كهجلالت قدرش مورد اتفاق است ، ابى الحسن السبكى و فرزندش (التاج ) و شيخ امامالعز بن جماعه و هم دوره اى او و ديگران از مالكيه و حنفيه و شافعيه مراجعه كند، و اوتنها به صوفيه اعتراض ننموده ، بلكه در مورد على بن ابى طالب و عمر نيز اعتراضدارد.... الغدير، ج 3، ص 217،دار الكتاب بيروت .
 و اما ابن حزم ، فقهاى هم دوره او اتفاق نظر دارند كه او گمراه است ، و مردم را از نزديكشدن به كتابهاى او نهى نموده اند، چنانكه در لسان الميزان ، ج 4، ص 200 آمده است ،و آلوسى در مورد او گويد: او گمراه و گمراه كننده است ، تفسير آلوسى ، ج 21، ص76، الغدير، ج 1، ص 323.
 او در مورد قاتل امير المومنين على عليه السلام گويد: ابن ملجم بر اثر اجتهاد و تشخيصخود به اين امر مبادرت نمود، در اين صورت فقط يك ثواب به او داده مى شود، (زيرا دراجتهاد خود اشتباه كرده ، و مجتهدى كه در اجتهاد خود اشتباه كند، يك ثواب دارد.) الغدير، ج1 و ص 323. به نقل : فقه المحلى ، ج 10، ص 428، و بعدقاتل امير المومنين را با قاتلان عثمان مقايسه كرده گويد:قاتل امير المومنين همانند قاتلان عثمان نيستند، زيرا در اينجا راهى براى اجتهاد وجودندارد، چون عثمان كسى را نكشت و يا كسى جنگ ننمود، و زناى محصنه انجام نداد، پسكشندگان او فاسق بوده اند، زيرا خون حلالى را بر زمين ريختند و... ص 328، ج 1،الغدير، نقل از كتاب مجتهد مخطئى ، ج 4، ص 161.
 علامة امينى گويد: اجتهاد در مقابل نص صريحرسول الله كه قاتل اميرالمؤ منين شقى ترين افراد روزگار است و اين حديث متواتر است... ص 323 - 339، ج 1 الغدير مراجعه شود، گويد: چقدر تفاوت است بين ابن حزم وابن حجر كه او عمل قاتل على را توجيه مى كند، و اين يكى از ذكر نامقاتل على عليه السلام در كتابش خوددارى مى ورزد، ص 328، ج 1، الغدير.
 ابن حجر در كتاب تهذيب التهذيب ج 7، ص 3311 گويد: ابن حزم مردى فتاك ، و ازبقاياى خوارج است . ج 1، ص 328، الغدير.
 235- مراجعه 60، المراجعات .
 236- ص 221، نظرية الامامة ، و از ص 209 - 222، نظرية الامامة لدى الشيعةالاثنى عشرية ، تاءليف دكتر احمد محمود صبحى .
 237- مراجعه 60، المراجعات .
 238- سيره حلبيه ، ج 3، ص 74 گويد: اين حديث صحيح است با سلسله سندهاىصحيح و نيكويى روايت شده است و به كسى كه در صحت آن ايراد كند توجهى نمى شود،مانند ابى داود و ابى حاتم و اينكه (وال من والاه ) از جعليات است مردود مى باشد، زيرابسيارى از روايت آن را ذهبى صحيح دانسته است .
 239- سوره مائده ، آيه 55.
 240- سوره حديد، آيه 15.
 241- سوره نساء، آيه 33.
 242- سوره مائده ، آيه 60.
 243- صحاح و همه فرهنگ هاى لغت .
 244- صحاح و همه فرهنگ هاى لغت .
 245- سوره مائده ، آيه 55.
 246- سوره دخان ، آيه 41،
 247- متن خطبه غدير از صواعق ابن حجر، ص 25؛ مستدرك حاكم ، ج 3، ص 109 و533 و بسيارى از مدارك معتبر در بخشى ديگر در اين جهت سخن خواهيم گفت .
 248- سيره حلبية ، ج 3، ص 274.
 249- بيم پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم بهدليل شناختى بود كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم از فرهنگ حاكم بر جامعه داشت، و ما اين مطلب را كه بهانه اى براى تاءخير اميرالمؤ منين از خلافت است ، درفصول بعدى مطرح خواهيم نمود.
 250- سوره حشر، آيه 7.
 
   | 
 |  |  |  
								|  |  |  |  |