و احـمـد حـنـبـل و ابـن شـيـرويـه در كـتـاب فـردوس از ابـىوائل از عطيه از عايشه از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت كرده كه فرمود : علىخير البشر ، من ابى فقد كفر ، و من رضى فقد شكر ⁽⁵⁰²⁾ على بهترين بشر استكسى كه قبول نكند كفران كرده ، و كسى كه قبول نمايد شكر و قدردانى نموده .
صلى الله عليه و على اخيه و على نجلهما الميامين الغررما طلعت شمس و ما اصاء قمر
تـرجـمـه :
( رحـمـت خـدا بـر او و بـرادرش ( عـلى ) و بـرنـسـل آنـدو كـه فـرخندگان خجسته و رحمت بر ايشان باد مادامى كه خورشيد درخشان و ماهتابان برقرار است ) .
شرح : آرى شايسته است كه رحمت خدا بر مردان خدا ادامه داشته باشد آنانكه داراىاخـلاق پـسـنـديـده و صـفـات حـميده و اعمال و افعال صالح و شايسته ميباشند ، و الگوىسـعـادت و نـيـك بـخـتـى بـشـر هـستند و پيوسته در راه سعادت جامعه و افراد بشر كوشامـيـبـاشـنـد و تـاج سـرافراز بشر و علت غائى خلقت بشر بلكه سراسر عالم خلقتند . ودرباره اءخوت و برادرى على عليه السلام با پيغمبر سابقا بيان شده ⁽⁵⁰³⁾
و على جدته الصديقة الكبرى فاطمة الزهراء بنت محمد المصطفى
تـرجـمـه :
( و رحـمـت حـق بر جده او صديقه كبرى فاطمه زهرا دخترمحمد مصطفى صلى الله عليه و آله باد ) .
شـرح : البـتـه براى فاطمه سلام الله عليها نامهاى مختلفى است كه بمناسباتىگـفـته شده مانند صديقه ، طاهره ، زهراء و و و و - هم چنانكه سابقا گفتيم . و در مجلد دهمبـحـار بـابـى بـنـام بـاب اءسـمـائهـا و بـاب مـنـاقـبـهـا و بـعـضاحـوالهـا عـنـوان رواياتى نقل شده كه از آنجمله در صفحه 16 از ابن بابويه دركتاب مولد فاطمه ( سلام الله عليها ) نقل كرده كه براى او حدود بيست نام است و هر نام واسمى حاكى از فضيلتى از فضائل او را دارد كه از آن جمله فاطمه ، صديقه ، زهرا است . ⁽⁵⁰⁴⁾
فـضائل حضرت زهراء عليها السلام دو نوع است انتسابى و اكتسابى كه از آن به ذاتىهـم تـعـبـيـر مـيـشود ، فضيلت انتسابى كه بجهت انتساب و نسبت دادن پيدا ميشود چون دخترپـيـغـمـبـر اسـلام و همسر امام امير المؤ منين و مادر حسنين و سائر ائمه ( صلوات الله عليهماجـمـعـيـن ) اسـت و اءمـا فـضـيـلت اكـتـسـابـى كـه بـوسـيـلهعـوامـل مـخـتـلف بـدسـت مـى آيد همان سجايا و ملكات فاضله است كه در وجود خود شخص وذاتى اوست و جامع اين گونه فضائل او همان است كه در آيه تطهير آمده و مى فرمايد : ... انـمـا يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا - احزاب : 33 - كهبـاتـفـاق مـفـسـريـن عـامـه و خـاصـه حـضـرت فـاطـمـه زهـرا هـمداخل در اين اهل بيت است .
مجلد دهم بحار صفحه 49 ⁽⁵⁰⁵⁾ روايتى از ابن عباس از پيغمبر خدا صلى الله عليه وآله نـقـل مـى كـنـد كـه فرمود : و اما دخترم فاطمه او سرور زنان عالميان از اولين وآخـريـن اسـت ، و او پـاره تـن مـن و نـور چـشـم مـن و مـيـوهدل مـن اسـت و هـمـانـنـد روح و جـان من است و او حوريه انس است ، و چون در محراب عبادت درمـقـابل پروردگارش برخيزد نورش براى فرشتگان آسمان همانند نور ستارگان براىساكنين زمين تابش دارد ، و خداى عزوجل بفرشتگانش مى گويد : اى فرشتگان من به كنيزمـن فـاطـمـه سـرور كـنـيـزانـم نـظـر انـدازيـد كـه درمـقـابـل مـن بـپـا خـواسته و از ترس من اعضاى بدنش ميلرزد ، و با حضور قلب و دلش بهعبادت من روى آورده است .
و على من اصطفيت من آبائه البررة
( و ( نـيز رحمت ) بر آنانكه تو برگزيدى از پدران نيكوكارش ، كه گذشته از درود ورحمت بر پيغمبر اسلام و امير المؤ منين و حسنين و فاطمه ( صلوات الله عليهم ) بر آباء واجـداد ديـگـر كـه بـدو مـنـتهى ميشود از امام چهارم تا يازدهم همه آنانرا هم رحمت فرست كهشايسته رحمت خاص تو هستند ) .
و عـــليـه افـضل و اكمل و اتم و ادوم و اكثر و او فرما صليت على احد من اصفيائك و خيرتكمنخلقك
ترجمه :
( و بر او بهتر و كاملتر و تمامتر و دائمى تر و بيشتر وافـزون تـر كـه بـر هـر يـك از بـرگـزيـدگان و نيكان خلقت رحمتى عطا كردى و درود ورحمتى فرست ) .
شرح : البته شايسته است كه از حجت باقيمانده از حجج الهى نهايت قدردانى شودو بوجود او در دوره و زمان خودمان مباهات و افتخار كنيم كه ما ديگر از اولياء و اءوصياىحق غير از او كسى را نداريم و همه را از دست داده ايم ، و اگر ما علاقمندان بخاندان عصمتو طـهـارت ، از ايـن ولى عصر و حجت الهى و يگانه يادگار اولياى حق ستايش و قدردانىنـكـنـيـم پـس كـجـا رفـت آن ايـمان و علاقمندى ما ، آرى قدر زر زرگر بداند ، قدر گوهرگوهرى .
و صل عليه صلاة لا غاية لعددها ، و لا نهاية لمددها ، و لا نفاد لامدها
( و رحمت فرست بر او رحمتى كه شمارش بى حد ، و اندازه اش بى انتها ، و زمان و مدتشبـى پـايـان باشد . خلاصه آنكه رحمتى باشد پيوسته و دائم تا انقراض عالم ، زيرابـوجـود و ظـهـورش ظـلم و جـور از مـيـان بـشـر بـرداشـتـه و بـجـاى آن قـسـط وعـدل فـراگـيـر شود ) ، ( كه همان آمال و آرزوى همه انبياء و اولياى خدا بوده ، مستضعفانجهان هم بدان اميدوارند ).
اللهم و اقم به الحق ، و ادحض به الباطل
تـرجـمـه :
( بـار خـدايـا بواسطه وجود او دين حق را بر پا بدار وباطل را محو و نابود گردان ).
شـرح : بـالاتـريـن حـوائج و خواسته ها كه باعث سعادت دنيا و آخرت ميباشد غلبهاهـل ديـن و رواج آن و مـحـو و نـابـود شـدن بـاطـل و هـلاكاهـل آنـسـت ، پـس بـايـد بـا تـوجـه و حـضـور قـلب از خـداونـدمـتـعـال خـواسـت كـه هـر چـه زودتـر مـصـداق آيـه شـريـفـه : ليـحـق الحـق ويبطل الباطل - انفال : 8 - بظهور آن حضرت ظاهر سازد .
در تـفـسـيـر بـرهـان در ذيـل ايـن آيـه از امـام بـاقـر عـليـه السـلام روايـتـىنقل كرده كه فرمود : و اما سخن خدا كه فرمود : ليحق الحق يعنى ثابت و محققكـنـد حـق آل مـحـمـد را وقـتـى كـه قـائم قـيـام مـى كـنـد ، و امـا سـخـن خـدا كـه فرمود : ويـبـطـل و البـاطـل يـعـنـى وقـتـى كـه قـائم قـيـام كـردبـاطـل بـنـى امـيـه را نـابـود مـى كـنـد ، و ايـن اسـت (تاءويل آيه و مصداق كامل آن ) .
و اذل به اولياءك و ادلل به اعداءك
ترجمه :
( و بوسيله او دوستانت را حاكم و غالب و دشمنانت را خوارو ذليل گردان ) .
شـرح : سـابـقـا در جـمـله ايـن مـعـز الاوليـاء ومـذل الاعـداء بـيـان شـد كـه خـداوند ببركت ظهور او عزت دوستانش و ذلت دشمنانش رافـراهـم مـيكند . و اوست ملجا و پناه مردم در رفع بلا و گرفتارى و رسيدن بسعادت و نيكبختى .
در تـفـسـير صافى ذيل اين آيه مباركه ... و ابتغوا اليه الوسيلة - مائده / 35 - ازعـيـون الاخـبـار از پـيـغـمـبـر اكـرم صـلى الله عـليـه و آلهنـقـل كـرده كـه فـرمـود : الائمة من ولد الحسين عليه السلام من اطاعهم فقد اطاع الله و منعـصـاهـم فـقـد عـصـى الله ، هـم العـروة الوثـقـى و الوسـيـلة الى الله كـه امـامـان ازنـسـل حـسـيـن عـليـه السـلام هـسـتـنـد كـه آنان را فرمان برده و كسى كه نافرمانى نمايدنافرمانى خدا كرده ، آنان دسته محكم و وسيله تقرب بخدا ميباشند .
در كـتـاب نـجـم الثـاقـب از امـام عـسگرى عليه السلام روايت كرده كه فرمود : چونصـاحب امر متولد شد خدا دو فرشته را ماءمور كرد كه آن مولود را بردند در سرادق عرشتـا در حـضـور قـرب خـدا ايـستاد و خداوند باو فرمود : مرحبا ؛ بوسيله تو عطا مى كنم وبوسيله تو مى آمرزم و بوسيله تو عذاب مى كنم .
در مجلد 7 بحار صفحه 65 ⁽⁵⁰⁶⁾ از حضرت سجاد زين العابدين عليه السلام روايتىنقل كرده تا آنكه فرمود : بوسيله ما خداوند دين را افتتاح كرده و بوسيله ما پايانمـيـدهـد ، و بـوسيله ما شما را از روئيدن زمين اطعام نمود ، و بوسيله ما قطرات باران را ازآسمان فرو فرستاد و و و .
و صل اللهم بيننا و بينه وصلة تودى الى مرافقة سلفه
تـرجـمـه :
( بـار خـدايـا مـيـان مـا و او رااتصال و پيوند ده باتصالى كه ما را برفاقت پشتيبان ( پدارنش ) برساند ) .
شـرح : مـراد از ايـن پـيـونـد و اتـصـال پـيـونـد واتـصـال مكانى و زمانى نيست ، بلكه تناسب و توافق اخلاقى و روحى است كه سبب قربمـقـا مـى مـيشود و از متابعت احكام الهى و سنن و آداب نبوى بدست مى آيد . و سابقا در بيانجـمـله و مـرافـقـة الشـهـداء مـن خـلصـائك و ذكـر آيـه شـريـفـه و مـن يـطع الله والرسـول فـاولئك مـع الذيـن - الآيـة گـفـتـيـم كـه طـاعـت خـدا ورسول باعث رفاقت و هم نشينى با نيكان مى گردد .