1120- عـن ابـى جـعـفـر عـليـه السـلام قـال : يـا مـعـشـر الشـيـعـه ، شـيـعـهآل مـحـمـد، كـونـوا النـمـرقـه الوسـطـى ، يـرجـع اليـكم الغالى ، و يلحق بكم التالى .فـقـال له رجـل مـن الانـصـار، يـقـال له سـعـد، جـعـلت فـداك مـا الغـالى ؟قـال : قـوم يـقـولون فـيـنـا مـالا نـقـوله فـى انـفـسـنـات فـليـس اولئك مـنـا و لسـنـا منهم .قـال : فـمـا التـالى ؟ قـال : المـرتـاد يـريـد الخـيـر، يـبـلغـه الخـيـر يـوجـر عـليـه ثماقـبـل عـليـنـا، فقال : والله ما معنا من الله براءه و لا بيننا و بين الله قرابه و لا لنا علىالله حجه . و لا نقرب الى الله الا بالطاعه ، فمن كان منكم مطيعا لله تنفعه و لا يتنا. و منكـان مـنـكـم عـاصـيـالله لم تـنـفـعـه و لا يـتـنـا ويـحـكـم لا تـغـتـروا! و يـحـكـم لا تـغـتروا!اصـول كـافـى ، ج 2، ص ‍ 75، كـتـاب ايـمـان و كفر، باب الطاعه و التقوى، حديث 6. در متن اربعين اين جمله به مفهوم معنى شده است .
1121- عـن ابـى جـعـفـر عـليـه السـلام قـال : قـامرسـول صـلى الله عـليـه و آله عـلى الصـفـاء، فـقـال : يـا بـنـى عـبـدالمـطـلب ، انـىرسـول الله اليـكـم ، و انـى شـفـيـق عـليـكـم ؛ و ان لى عـمـلى ولكـل رجل منكم عمله . لا تقولوا ان محمدا منا و سندخل مدخله . فلا و الله ؛ ما اوليائى مننكم ولا مـن غـيـر كـم يـا بنى المطلب الا المتقون . الا فلا اعر فكم يوم القيامه تاتون تحملونالدنـيا على ظهوركم و ياتون الناس يحملون الاخره ... الحديث . روضه كافى ، ج 8، ص182، حديث 205.
1122- فـقـال : يـا جـابـر لا تـذهـبـن بـك المـذاهـب . حـسـبالرجـل ان يـقـول : احـب عـليـا و اتـولاه . ثـم لا يـكـون مـع ذلك فـعـالا؟ فـلوقال : انى احب رسول الله فرسول الله ، صلى الله عليه و آله خير من على عليه السلامثـم لا يـتـبـع سـيـرتـه و لا يـعـمـل بـسـنـتـه ، مـا نـفـعـه حـبـه ايـاه شـيـئا.اصـول كـافـى ، ج 2، ص 74، كـتـاب ايـمـان و كـفـر، باب الطاعه و التقوى، حديث 3.
1123- بـحـارالانـوار، ج 46، ص 81، 82، تـاريـخ عـلى بـن الحـسين عليه السلام باب 5، حديث 75.
1124- هر كه در گرو چيزى است كه اندوخته است . مدثر/ 38.
1125- پـس هـر كـه بـه قدر ذره اى نيكى كرده باشد، آن را مى بيند؛ و هر كه بهقـدر ذره اى بـدى كـرده بـاشـد آن را خـواهـد ديـد.زلزال / 7، 8.
1126- هـر چـه از نـيكى كرده ، از آن اوست ؛ و هر چه از بدى كرده ، به زيان اوست. بقره / 286.
1127- اصـول كـافى ، ج 2، ص 464، كتاب ايمان و كفر، باب ان الايمانلا يضر معه سيئه ، حديث 4.
1128- منبع پيشين حديث 3، 5، 6.
1129- مرآه العقول ، ج 11، ص 396، كتاب ايمان و كفر، باب ان الايمان لايضر معه السيئه ، حديث 2.
1130- عـن ابـى عـبـدالله عـليـه السـلام قـال قـال موسى للخضر، عليهماالسلام ، قدتحرمت بصحبتك فاوصنى ، قال : الزم مالا الايمان لا يضر معه سيئه ، حديث 2.
1131- اصـول كـافى ، ج 2، ص 464، كتاب ايمان و كفر، باب ان الايمانلا يضر معه سيئه ، حديث 6.
1132- بدرستى كه خداوند تمام گناهان را مى آمرزد. زمر/ 53.
1133- مناقب ، ج 3، ص 197.
1134- حديث 4، پاورقى 33.
1135- فرقان / 68، 70.
1136- امالى ، ص 70، جزء سوم .
1137- اصـول كافى ، ج 2، ص 19، كتاب ايمان و كفر، باب دعائم الاسلام ،قسمتى از حديث پنجم .
1138- كـسى كه روز قيامت بدون اعتقاد به شما در پيشگاه خداوند حاضر شود، نهحـسـنـه اى از او پـذيـرفـتـه گـردد و نـه سـيـئه اى از او بـخـشـيـده شـود.وسـائل الشـيـعـه ، ج 1، ص 91، كـتـاب الطـهـاره ، بـاب 29، از ابواب مقدمهالعبادات ، حديث 3.
1139- و با سند خود از حضرت صادق عليه السلام : روايت كرده كه فرموده : بهخـدا سـوگند، ابليس ، نفرين خدا بر او باد، اگر پس از آن نافرمانى و تكبرى كه كرد(سجده نكردن بر آدم ) به مدت عمر دنيا خدا را سجده مى آورد، مادام كه سجده بر آدم نكردچنانكه خدايش بدان فرمان داده بود، آن عبادتش سود نمى كرد و خدا ازوى نمى پذيرفت .و هـمـچـنـيـن اسـت حـال ايـن امـت عـصـيـان آور فـريفته شده كه ترك اطاعت امامى كرده اند كهپـيـامـبـرشـان نـصـب فرموده ؛ پس ‍ خداوند عمل ايشان نپذيرد و نيكى ايشان برنكشد، مگرآنكه به سوى خدا باز آيند از همان راه ، كه فرمانشان داده ، و ولايت امامى را سر نهند كهخـداونـد بـه ولايـت او سـفـارش فرموده ، و از همان درى وارد شوند كه خدا و رسولش برايشان گشوده اند. حديث ادامه دارد. منبع پيشين ، ص 92، حديث 5.
1140- روايـت بـريـد بـن مـعـاويـه از امـام صـادق عـليـه السـلاموسـائل الشـيـعـه ، ج 1، ص 97، كـتـغـاب الطـهاره ، باب 31 از ابواب مقدمهالعبادات ، حديث 1.
1141- مـحـمـد بـن حـكـيم از امام صادق عليه السلام روايت كند:... اما الصلاه و الصو والصـدقه ، فان الله يتبعكما ذلك و يلحق بكما؛ و اما الزكاه فلا لانكما ابعدد تما حق امرءمـسـلم ، و اعـطـيتماه غير. وسائل الشيعه ، ج 1، ص 97، كتاب الطهاره ، باب31 از ابواب مقدمه العبادات .
1142- مـراد روايـت امـام صـادق عـليـه السـلام اسـت كـه فـرمـوده : اناعـمـال العـبـاد تعرض كل خميس على رسول الله ، صلى الله عليه و آله و آله ؛ فذان كانيـوم عـرفـه ، هـبـط الرب تـبـارك و تـعـالى ؛ و هـوقـوول الله تـبـارك و تـعـالى : و قـدمـنـا الى مـا عـمـلوا مـنعـمـل فـجـعـلنـاه هـبـاء مـنـثـورا. فـقـلت : جـعـلت فـذاك ،اعـمـال مـن هـذه ؟ قـال : اعـمـال مـبـغـضـيـنـا و ميغضى شيعتنا. بحارالانوار، ج 23، ص 345،كتاب الامامه ، باب 20، حديث 37.
1143- اصـول كـافـى ، ج 2، ص 352، كـتـاب ايـمـان و كـفر، باب من اذىالمسلمين واحتقرهم ، حديث 8.
1144- آن كسى كه بنده اش را شبانه سير داد. اسراء، 1.
1145- اربعين ، حديث 35، ص 296.
1146- به او اهانت كرد. يعنى ، او را خوار شمرد. و به او ستهانت و تهاون كرد. يعنى، او را پست گرفت . گويند: مردى است كه در او مهانت است . يعنى ، خوار و ناتوان است .
1147- و از مـردم كـسانى گويند كه به خدا و روز واپسين ايمان آورديم ، در حالىكه ايمان نياورده اند. بقره 8.
1148- اربعين ، حديث 35، ص 296.
1149- تفسير كشاف ، ج 1، ص 167، تفسير آيه 8 سوره بقره .
1150- اربعين حديث 35.
1151- البطشه ، حمله بردن و با خشونت گرفتن .
1152- اربـعـيـن ، حـديـث 35، ص 295، و از عامه ، بخارى در صحيح كتاب الرقاق، ج 23، ص 22 و ابـن حـنـبـل در مـسـنـد، ج 6، ص 256نقل كرده اند.
1153- ص 311.
1154- اربعين ، حديث 35، ص 300.
1155- آنـگـاه كـه تـيـر افـكـنـدى تـو نـيـفـكـنـدى بـلكـه خـدا افـكـنـد.انفال 17.
1156- كهف ، 79 و 82.
1157- خداست كه جانها را در دم مرگ مى گيرد. زمر، 42.
1158- خـداونـد تـعالى راهنماينده و گمراه كننده است : هر كه را خواهد گمراه كند وهر كه را هدايت كند. نحل ، 93.
1159- تو فقط بيم دهنده اى ؛ و براى هر گروهى راهنمايى هست . رعد، 7.
1160- و اوست كه در آسمان خداست و در زمين خداست زخرف 84.
1161- صدرالمتالهين ، ملاصدرا.
1162- و هم اينان اند كه از نامهاى خدا اعراض مى كنند.
1163- حكيم الهى ميرداماد و ملاصدرا شاگرد وى .
1164- قبسات ، ص 469، 470. اسفار اربعه ، ص 395 به بعد. سفر سوم .موقف چهارم ، فصل 13.
1165- ص 240.
1166- خـدا را هـفـتـاد هـزار حجاب نورانى و ظلمانى هست . بحارالانوار، ج 55، ص 45،كتاب السماء و العالم ، باب 5، حديث 13.
1167- هـشـام بن الحكم ، عن ابى الحسن عليه السلام انه روى لذلك عله اخرى . و هى ؛ان النـبـى صـلى الله عـليه و آله لما اسرى به الى السماء، قطع سبع حجب ؛ فكبر عندكـل حـجـاب تـكـبـيـره ؛ فـاو صـله الله عـزوجـل بـذلك الى مـنـتـهـى الكرامه . هشام بن حكمنـقـل مـى كـنـد كـه امـام هـفـتـم عـليـه السـلام بـراى آندليـل ديـگـرى گـفـت : حـضـرت فـرمود:وقتى كه پيامبر صلى الله عليه و آله به معراجبرده شد، هفت حجاب را خرق كرد و نزد هر حجابى تكبير گفت ؛ پس به اين سبب خداوند اورا به منتهاى كرامت رسانيد. وسائل الشيعه ، ج 4، ص 772، كتاب الصلاه ،باب 7 از ابواب تكبيره الاحرام ، حديث 5.
1168- مـحـمـد بـن الحـسـن فـى المـصـبـاح ، بـاسـنـاده عـن مـعـاويـه بـن عـمـارقـال : كـان لابـى عـبـدالله عـليـه السـلام . خـريـطـه ديـبـاج صـفـراء فـيـها تربه ابىعـبـدالهـل عـليه السلام فكان اذا حضرته الصلاه ، صبه على بجادته و سجد عليه . ثمقال عليه السلام : ان السجود على تربه ابى عبدلله عليه السلام يخرق الحجب السبع. شيخ طوسى باسند خود از معاويه بن عمار روايت كرده كه امام صادق عليه السلام كيسهديـبـاى زرد رنـگـى داشـت كـه در آن تـربت امام حسين عليه السلام بود. چون وقت نماز مىرسـيـد، آن را بر سجاده خود مى نهاد و بر آن سجده مى كرد. مى فرمود: سجده بر تربتامـام حـسـيـن عـليـه السـلام حـجـابـهـاى هـفـتـگـانـه را خـرق مـى كـنـد،وسـائل الشـيعه ، ج 3، ص 608، كتاب الصلاه ، باب 16 از ابواب ما يسجدعليه ، حديث 3.
1169- اين شعر منسوب به مولوى است ولى برخى آنرا عبدالرحمن جامى مى دانند.
1170- مـرحـوم شـاه آبـادى ره هـفـت لطـيـفـه وجـود آدمـى را چـنـيـن شماره كرده اند: نفس ،عـقل ، قلب ، روح ، سر، خفى ، اخفى ، رشحات البحار، كتاب الانسان و الفطره ،ص 177.
1171- مراد حجاب آيات اسماء و صفات است . ارجاع به متن .
1172- عـوالم ثـلاثـه عـبـارت انـد از عـالم طـبـيـعـت ؛ عـالممثال ؛ عالم عقل ؛ ملاصدرا دليل انحصار عوالم را به سه ، انقسام موجود محسوس ،و متخيل و معقول مى داند. شواهد الربوبيه ، ص 320.
1173- اشـاره اسـت بـه مـرتـبـه ظـاهر نفس كه مرتبهى ظهور نفس در بدن مى باشد ومـرتـبـه بـرزخ نـفـس كـه مـرتـبـه تـجـرد مـثـالى و قـواى بـاطـن اسـت و مـرتـبـهعقل كه تجرد كامل باشد.
1174- خـواجـه عـبـدالله انـصـارى در مـقـدمه منازل السائرين ، مى نويسد: ابوبكركـتـانـى ميان بنده و حق هزار مقام از نورانى و ظلمانى قرار داده ، و من آن مقامات را به صدمقام ، كه به ده قسم منقسم شود، باز آورم و يك بيك شرح دهم .
1175- اشـاره اسـت بـه آيـات 77 تـا 79 سـوره انـعـام : فـلمـا جـن عـليـهالليـل راى كـوكـبـا قـال هـذا ربـى فـلمـا افـل قـال لا احـب الافـلين فلما راى القمر بازغاقـال هـذا ربـى فـلما افل قال لئن لم يهدنى ربى لا كومن القوم الضالين ، فلما راىالشـمـس بـازغـه قـال هـذا ربـى هـذا اكـبـر فـلمـا افـلتقال يا قوم انى برى مما تشركون . چون شب بر او ظلمت افكند، ستاره اى بديد؛ گفت اينپـروردگـار مـن است . پس چون غروب كرد، گفت : من غروب كنندگان را دوست ندارم . پس ‍آنـگـاه كـه دميدن ماه را ديد، گفت : اين پروردگار من است . پس چون فرو شد، گفت : اگرپروردگارم مرا هدايت نكند، از گروه گمراهان خواهم بود. پس چون سرزدن خورشيدرا ديـد، گـفـت : اين پروردگار من است ؛ اين بزرگتر است . پس چون غروب كرد،گفت : اى قوم ، من از آنچه شريك خدا قرار مى دهيد بيزارم .
1176- به سوى كسى روى كردم كه آسمانها و زمين را آفريد. انعام ، 80.
1177- امثال و حكم ، دهخدا، ج 1، ص 537.
1178- مصباح الهدايه ، 192 و 195.
1179- على چشم خدا و گوش خدا و پهلوى خداست . امام صادق عليه السلام مىفرمايد: امير المؤ منين عليه السلام فرمودند: انا علم الله و انا قلب الله الواعى و لسانالله الناطق و عين الله و جنب الله و انا يدالله . توحيد صدوق ، ص 164، باب 22 درمعنى جنب الله ، حديث 1.
1180- حديث 28، پاورقى 12.
1181- خداوند از اين برتر است ، برترى بسيار.
1182- ديـوانـه توام و آن پنهان نيست و آتشى كه از تو بجان دارم خاموش نگردد.پس تويى گوش و چشمها اندام و قلب من .
1183- اربعين ، حديث 35، ص 299.
1184- شـرح اشـارات ، ج 3، ص 389، نـمـط 9،فصل 19.
1185- مـرآه العـقـول ، ج 10، ص 392. كـتـاب ايـمـان و كـفـر،بـاب مـن ذىالمسلمين .، حديث 8.
1186- اربعين ، حديث 35، ص 302.
1187- مـرآه العـقـول ، ج 10، ص 383. كـتـاب ايـمـان و كـفـر، بـاب مـن ذىالمسلمين ، حديث 7.
1188- اصـول كـافـى ، ج 1، ص 152، كتاب توحيد،باب المشيه و الاراده، حديث 6.
1189- او با شماست . حديد، 4.
1190- مـا يـكون من نجوى ثلثه الا هو رابعهم و لا خمسه الا هو سادسهم و لا ادنى منذلك و لا اكـثـر الا هـو مـعـهـم ايـن مـا كـانـوا ثـم يـنـبـئهـم بـمـا عـمـلوا يـوم القـيـمـه ان الهبكل شى ء عليم . سه كس با هم راز نگويند جز آنكه خدا پهارمين آنهاست ؛ و نه پنج كسجز آنكه او ششمين آنهاست ؛ و نه كمتر و نه بيشتر از آن ، مگر آنكه هر كجا باشند خدا باآنـهاست . آنگاه روز رستاخيز آنان را از آنچه كرده اند آگاه كند. بدرستى كه خداوند بههمه چيز داناست . مجادله ، 7.
1191- به هر كجا روى كنيد، آنجا روى خداست . بقره 115.
1192- خدا نور آسمان ها و زمين است . نور 35.
1193- (و نمى خواهند جز آنچه را خدا بخوااهد. دهر، 30.
1194- خـداونـد چـيـزهـا را بـه مـشـيـت آفـريـد و مـشـيـت را بـه خـود آن .اصـول كـافـى ، ج 1، ص 110، كـتـاب تـوحـيـد، بـاب اراده اءنـهـا مـن صفاتالفعل ، حديث 4.
1195- سوره حديد، آيه 3.
1196- انفال ، 17.
1197- شرح حكمه الاشراق ، ص 367 و 358، مقاله دوم از قسم دوم .
1198- شرح اشارات ، نمط هفتم ، فصل 17. و مصارع المصارع ، ص 141.
1199- اسـفـار اربـعـه ، ج 6، ص 263 و 277، سـفـر سـوم ، مـوقـف سـوم ،فصل 12.
1200- خوشبخت كسى است در شكم مادرش خوشبخت شده ، و بدبخت كسى است كه درشـكـم مـادرش بـدبـخـت شـده اسـت . بـحـارالانـوار، ج 5، ص 153، كـتـابالعدل و المعاد،باب 6، حديث 1. با تغيير در عبارت .
1201- بگو همه از جانب خداست . نساء 78.
1202- نساء 79.
1203- انبياء 23.
1204- خـدا را دربـاره آنـچـه مـى كـنـد نـمـى پـرسـند، و از ايشان مى پرسند.اقتباس از آيه بيست و سوم سوره انبياء.
1205- بـراى اطـلاع از هـفـت شـبـهـه ابـليـس رجـوع كـنـيـد بـهالمملل و النحل ، شهرستانى ، ترجمه افضل الدين صدر تركه اصفهانى ، ص 28.
1206- اصـول كـافـى ، ج 1، ص 107، كـتـاب توحيد، باب صفات الذات، حديث 1.
1207- اسفار اربعه ، ج 6، ص 118، سفر سوم ، موقف دوم در بحث صفات. و نيز حاشيه حكيم سبزوارى در اين مقام .
1208- مـصـبـاح الانـس ، ص 131، 130. نـقـد النـصـوص ،فصل 2، ص 38 و 39.
1209- محمد سعيد بن محمد مفيد قمى ، معروف به قاضى عيد از بزرگان علماى نامدارشـيـعـه و از عـالمـان بـه حـديـث و حـكـمـت و فـنـون ادبـيـه بـشـمـار مـى رود و بـه عرفانتـمـايل بسيار داشت . وى از شاگردان ملامحسن فيض و ملا عبدالرزاق لاهيجى و ملا رجبعلىتـبـريـزى اسـت . قـاضـى سـعـيـد مـدتـى در قـم بـه قـضـاوتاشـتـغـال داشـت و بـه هـمـيـن دليـل بـه قـاضـى مـعـروف شـد. درسـال 1103 ه ق در قـم وفـات يـافـت ، از آثار اوست : الاربعون حديثا، اسرار الصلواه ،حـاشـيـه اثـولوجـيـا، حـاشـيـه بـر اشـارات ، حـقـيـقه الصلواه ، شرح توحيد صدوق ره ،البوارق الملكوتيه ، كليد بهشت .
1210- ملا رجبعلى تبريزى از شاگردان ميرفندرسكى است . در فلسفه مشرب مشائىداشـتـه و كـتـب بـوعـلى را تـدريـس مـى كرده است . قاضى سعيد قمى و محمد تنكابنى ازشاگردان وى بوده اند. از اوست : كليد بهشت . و رساله اى به فارسى در اثبات واجب .
1211- شـرح تـوحـيـد، ج 3، ص 54، نـسـخـه خـطى كتابخانه مرحوم آيت الله مرعشىنجفى .
1212- اسفار اربعه ، ج 6، ص 176 و 284، سفر سوم موقف سوم بحث علم حق تعالى. شرح اشارات ، نمط هفت ، فصل 15، 20.
1213- اسـفـار اربـعـه ، ج 6، ص 277 و 263، سـفـر سـوم ، مـوقـف سـوم ،فصل 12 بحث علم حق تعالى .
1214- اسفار اربعه ، ج 6، ص 280 و 290، سفر سوم ، موقف سوم ،فصل 12.
1215- و كليدهاى غيب نزد اوست . جز او كسى بر آنها آگاه نيست .. انعام 59.
1216- براستى ما از خداييم و به سوى خدا باز مى گرديم . بقره 156.
1217- شرح حكمه الاشراق ، 358 و 366، در علم حق تعالى . اسفار اربعه ، ج 6، ص423، سفر سوم ، موقف ششم .
1218- پس براى اوست نامهاى نيكو و مثالهاى بلند و كبريا و نيكوييها.
1219- چـون بـه فـيـض مقدس تجلى كرد و وجود بالعرض پديدار گشت ، علم بهمعلوم تعلق گرفت . يعنى ، فيض در آينه وجود مستفيض بالعرض ظاهر گشت .
1220- و چـون بـه فـيـض مـقدس تجلى كرد و وجود موجودات بالذات پديدارگشت .، يعنى بدون حيثيت تقييديه ، فيض به مستفيض ذاتا تعلق گرفت .
1221- اسـفـار اربـعـه ، ج 6، ص 118، سـفـر سـوم ، موقف ، دوم بحثصفات حق تعالى .
1222- پـس هـرگـاه به چيزى كه اراده تحقق آنرا كرده است بگويد: باش ، آن چيزفرمان الهى را اطاعت كرده موجود و محقق گردد.
1223- اصـول كـافـى ، ج 1، ص 4، كتاب توحيد، باب انه لا يعرفالابه ، حديث 1.
1224- اصـول كـافـى ، ج 1، ص 85، كتاب توحيد، باب انه لايفرف به، ذيل حديث 1.
1225- شرح اصول كافى ، ص 233 و 234.
1226- توحيد، ص 290. باب 41.
1227- شرح اصول كافى ، ص 233 و 234.
1228- هر جا كه باشيد او با شماست . حديد، 4.
1229- جز ذات او همه چيز نابود شونده است . قصص ، 88.
1230- مصرع دوم آن : كانجا هميشه باد بدستست دام را. حافظ.
1231- روايـت شـده كه از پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيدند؛ پروردگار توپيش از آنكه آفريدگان را بيافريند كجا بود فرمود:در ابرى . عوالى اللئالى ،ج 1، ص 54. مسند، احمد بن حنبل ، ج 4، ص 12، با اندكى تغيير در عبارت .
1232- عـن ابـن سـنـان قـال : سـالت ابـا الحـسـن الرضـا، عـليـه السـلام :هـل كـان الله عـزوجـل عـارفـا بـنـفـسـه قـبـل ان يـخـلق الخـلق ؟قـال : نعم . قلت : يراها و يسمعها؟ قال : ما كان محتاجا الى ذلك ، لانه لم يكن يسالها و لايطلب منها؛ هو نفسه و نفسه هو؛ قدرته نافذه فليس يحتاج ان يسمى نفسه ، ولكنه اختارلنـفـسـه اسـمـاء لغـيـره يـدعـوه بـهـا، لانـه اذا لم يـدع بـاسـمـه لم يـعـرف .فاول ما اختار لنفسه : العلى العظيم ، لانه اعلى الاشياء كلها. فمعناه الله و اسمهالعلى العظيم ؛ هو اول اسمائه ، علا على كل شى ء. از محمد بن سنان روايت شده كه ازحـضـرت رضـا عـليـه السـلام پـرسـيـدم : آيـا خـداىعـزوجل پيش از آنكه آفريدگان را بيافريند از ذات خود آگاه بود؟ فرمود:آرى . گفتم :آنرا مى ديد و مى شنيد؟ فرمود:نيازى به آن نداشت كه ذات خود را نام نهد؛ اما براى خودنـامـهـايـى بـرگـزيـد تا ديگران او را به آن نامها بخوانند، زيرا اگر او به اسم خودخـوانـده نـمـى شـد شـنـاخته نمى گشت . و نخستين اسمى كه براى خود برگزيد علىعـظـيـم بود بود، چه او برتر از همه چيز است . معناى او الله است و اسم اوعـلى عـظـيـم بـزرگ مـرتـبـه بزرگقدر است ؛ و آن نخستين نام اوست . او بر همهچـيـزى بـرتـرى يـافـتـه اسـت . اصـول كـافـى ، ج 1، ص 113، كـتاب توحيد،باب حدوث الاسماء، حديث 2.
1233- مصباح الهدايه الى الخلاقه و الولايه ، ص 33، 38.
1234- نور، 36.
1235- سـپـس نزدديك و نزديكتر شد، پس به فاصله دو كمان يا نزديكتر بود.) نجم ، 9.
1236- و هـر كـس بـيـرون رود از خـانـه اش در حـاليـكـه مـهـاجـر بـه سـوى خـدا ورسول اوست و آنگاه مرگ او را فراگيرد هر آينه پاداش او با خداست . نساء، 100.
1237- پيش بيا، خطاب حق تعالى به پيامبر صلى الله عليه و آله در معراج .
1238- اشاره است به اين قاعده مشهور فقهى : على اليد ما اخذت حتى توديه . و مفاد آناين است كه اگر شخصى چيزى گرفت بر عهده اوست كه آن را بپردازد. فقيهان اين قاعدهبحثهاى مفصل و دقيقى كرده اند. براى اطلاع رجوع كنيد به عوائد الايام ، ملا احمد نراقى، عائده 33. القواعد الفقهيه ، آيه الله بجنوردى ، ج 4، ص 47 و 49.
1239- از درگـاه خـداونـد بـه سـبـب لغـزش و سـسـتى و كاهلى پوزش مى خواهم ؛ وستايش خاص خداوند است در اول و آخر،
1240- اصـول كـافـى ، ج 1، ص 134، كـتـاب توحيد، باب الروح ،حديث 4.
1241- عـن الحـسـيـن بـن خـالد، قـال قـلت للرضـا عـليـه السـلام : يـابـنرسـول الله ، ان النـاس يـروون ان رسـول الله صـلى الله عـليـه و آلهقـال : ان الله عـزوجـل خـلق آدم عـلى صـورتـه . فـقـال : قـاتـلهـم الله ! لقـد حـذ فـوااول الحـديـث . ان رسـول الله صـلى الله عليه و آله مر بر جلين يتسابان ، فسمع احدهمايـقـول لصـاحـبـه : قـبـح الله وجـهـك و وجـه مـن يـشـبـهـك !فـقـال صـلى الله عـليـه و آله له : يـا عـبـدالله ، لاتـقـل هـذا لاخـيك ، فان الله عزوجل خلق آدم على صورته . عيون اخبار الرضا، ج 1، ص119، باب 11، حديث 12.
1242- مرآه العقول ، ج 2، ص 84، كتاب التوحيد، باب الروح ، حديث4.
1243- تفسير القرآن الكريم صدرالمتالهين ج 2، ص 235، فتوحات مكيه تحقيق عثمانيحيى ج 1، ص 78.
1244- عـن ابـى عبدالله عليه السلام قال : انما سمى آدم آدم لانه خلق من اديمالارض . علل الشرايع ، ج 1، ص 26.
1245- مـجـمـع البـيـان ، در تـفـسـيـر آيـه 97 سـوره مـائده ، قـامـوس اللغه ،ذيل كلمه كعب ، كعبه .
1246- اشـاره اسـت بـه آيـه مـبـاركـه و عـنـده مـفـاتـح الغـيب لايعلمها الا هو و نزد اوكليدهاى غيب است كه كسى جز او آن را نمى داند. انعام 59.
1247- مصباح الهدايه الى الخلافه و الولايه ، ص 28، 42، 54، 56.
1248- و همه اسمها را به آدم بياموخت بقره 31.
1249- مـا ايـن امـانـت را بـر آسمانها و زمين و كوهها عرضه داشتيم و از برداشتن آنباز ايستادند و بيم كردند، و انسان آن را برداشت كه او بسيار ستمگر و نادان بود،احزاب 72.
1250- قصص ، 88.
1251- وجـه خـدا مـايـيم اصول كافى ، ج 1، ص 145، كتاب توحيد،باب النوادر، حديث 7.
1252- كجاست آن وجه خدا كه دوستانش به آن روى كنند؟ كجاست آن رشته پيوستهميان اهل زمين و آسمان ؟ زاد المعاد، باب 11، ص 399، مفاتيح الجنان ، ص 537.
1253- بـرتـريـن مـثـالانـد مـن لايـحـضـره الفـقـيـه ، ج 2، ص 370، باب زياره جامعه . عيون اخبارالرضا، شيخ صدوق ، باب 68، حديث 1.
1254- اصـول كـافـى ، كتاب ايمان و كفر، باب من اذى المسلمين حديث7.
1255- نور، 36.
1256- از چه مى پرسند، از آن خبر بزرگ . نبا، 1ـ 2.
1257- ايـن آيـه در حـق امـيـر المـؤ مـنـيـن عـليـه السـلامنـازل گـرديـده اسـت ، امـيـر المـؤ مـنـين على ، درود خدا بر او باد، مى فرمودند: خدا رانـشـانـه اى بـزرگـتـر از مـن نـيـسـت ؛ و خـدا را خـبـرى عـظـيـمـتـر از مـن نـيـسـت .اصـول كـافـى ، ج 1، ص 207، كـتـاب الحـجه ، باب ان الايات التى ذكرهاالله فى كتابه ...، حديث 3.
1258- اشـاره اسـت بـه آيـه وله المـثـل الاعـلى فـى السـمـوات و الارض . او راسـتمثال برتر در آسمانها و زمين . روم ، 27.
1259- خداوند متعال انسان كامل و آدم نخستين را بر صورت جامع خويش آفريد، و اورا آيـنـه اسـمـاء و صفات خويش قرار داد، شيخ كبير گفته است : همه آنچه از اسماء حق درمكمن صور الهى بود به نشئه انسانى ظاهر گشت ، و انسان به اين وجود به رتبه احاطتو جمع رسيد و حجت حق بر فرشتگان ثابت گشت .
1260- حجر، 29، ص 72.
1261- اصـول كـافـى ، ج 1، ص 154، كـتـاب التـوحـيـد، بـاب الخـيـر والشر، حديث 1.
1262- كسى كه از او پيروى ميشود.
1263- در مـورد قـول نـخـسـت رجـوع كـنـيـد بـحـارالانـوار، ج 4، ص 187، بـاب 3، ازابـواب اسـمـائه تـعـالى و حـقـائقـهـا و صـفـاتـهـا و مـعـانـيـهـا و در مـوردقول دوم رجوع كنيد به مجمع البيان ، ذيل آيه بسم الله الرحمن از سوره حمد.
1264- روم ، 30.
1265- مـرآه العـقـول ، ج 2، ص 171 و 172، (كـتاب التوحيد، (باب الخير والشر، حديث 1.
1266- و روى الحـاكم ابوالقاسم الحسكانى باسناده عن موسى بن جعفر عليه السلامعـن ابـيـه ، عـن آبـائه عـليـه السـلام قـال : سـئلرسـول الله ، صـلى الله عـليـه و آله ، عـن طـوبـى .قـال : شـجـره اصـلهـا فـى دارى و فـرعـهـا عـلى اهـل الجـنـه . ثـمسئل عنها مره اخرى ، فقال : فى دار على . حاكم حسكانى از موسى بن جعفر، و او از پدرش، و او از پدرانش روايت مى كند كه پيامبر را از طوبى ، پرسيدند. فرمود:درختى است كهريشه آن در خانه من است و شاخه آن بر اهل فردوس سايه افكن است . پس بار ديگر از آنپرسيدند فرمود: آن در خانه على است . مجمع البيان ، در تفسير آيه 29 سوره رعد.
1267- خداوند او را به عذاب دچار ساخت .
1268- مـجـمـع البـحـريـن و لسـان العـرب ذيـل كـلمـهويل .
1269- قاموس المحيط ذيل كلمه ويل و در روايتى از پيامبر صلى الله عليه وآله آمـده اسـت : انـه وادفـى جـهـنـم يـهـوى فـيـه الكـافـر اربـعـيـن خـريـفـاقـبـل ان يـبـلغ قـعـره . ويـل دره اى اسـت در جـهـنـم كـه كـافـرچهل پاييز سال در آن پايين مى رود پيش از آنكه به قعر آن برسد، تفسير نور الثقلين، ج 1، ص 93، تفسير كبير، ج 3، ص 140.
1270- اسفار اربعه ، ج 2، ص 292 به بعد. اسفار اربعه ج 1، بحث اصله الوجود.
1271- اسفار اربعه ج 2، ص 292، فصول 25 و 29.
1272- اسـفـار اربـعـه ، ج 7، ص 58 و 62، سـفـر سـوم ، مـوقـف ، هـشـتـم ،فصل دوم .
1273- نساء 72 و حديث 3، پاورقى 23.
1274- نساء، 78 و حديث 14، پاورقى 6.
1275- كشف المراد، ص 239 و 240. فى علم الكلام ، ج 2، ص 62 و 78 و 79.
1276- مائده ، 70 و حديث 21، پاورقى 37.
1277- اسـفـار اربـعـه ، ج 2، ص 127 بـه بـعد. سفر دوم ، مرحله ششم ، بحث علت ومـعـلول ، بـه خصوص فصول : 2، 13، 14، 25، 26، 28، 29. و ج 6 ص 320 به بعدسفر سوم ، موقف چهارم ، فصل 3.
1278- عـن الرضـا عـليـه السـلام ... قـال الله : يـا بن آدم انا اولى بحسناتك منك وانتاولى بسيئاتك منى . الجواهر السنيه ، ص 279.
1279- اصـول كـافـى ، ج 1، ص 93، كـتـاب التـوحيد، باب النيه ،حديث 3.
1280- شـرح اصـول كافى ، ص 246، كتاب التوحيد، باب النيه ،حديث 3.
-1281...ثـم قـال عـليـه السـلام : لو وجـدت لعـلمـى الذى اتـانـى اللهعزوجل حمله ، لنشرت التوحيد و الاسلام و الايمان والدين و الشرائع من الصمد...البرهان فى تفسير القرآ، ج 4، ص 526.
1282- بهترين سلام و درود نثار آشكار كننده به آن و خاندان او باد.
1283- شرح اصول كافى ، ص 248.
1284- امـام بـاقـر عـليـه السـلام مـى فـرمـايـد:فـقـال الله احـد، الله الصـمـد ثـم فـسره فقال : لم يلد و لم يولد و لم يكن له كفوا احد.توحيد صدوق ، ص 91، باب 4، حديث 3. تفسير برهان ، ج 4، ص 525.
1285- قال الباقر عليه السلام : ان الصمد هو السيد المصمود اليه هو معنى صحيحمـوافـق لقـول الله عـزوجـل : ليـس كـمـثـله شـى ءاصـول كـافـى ، ج 1، ص 124، كـتـاب التـوحـيـد، بـابتاويل الصمد، حديث 2.
1286- سـبـح الله مـا فى السموات و الارض و هو العزيز الحكيم . آنچه در آسمانها وزمين است خداوند را تسبيح گو است و اوست تواناى دانا.
-1287آيـا نـمـى بـيـنـى هـر كـه در آسـمـانـهـا و هـر كه در زمين است و خورشيد و ماه وسـتارگان و كوهها و درختان و جانوران و بسيار از مردمان خدا را سجده مى كنند. حج ،18.
1288- شرح اصول كافى ، ص 248، كتاب التوحيد، باب النسبه حديث 3.
1289- مـورچـه اى گـفـت : اى مـورچـگـان بـه خـانه هاى خويش در آييد تا سليمان وسـپـاهـيـان او نـدانـسـتـه پـايـمـالتـان نـسـسـازنـد.نمل ، 18.
1290- له مـلك السـمـوات و الارض يـحـيـى و يـمـيـت و هـو عـلىكـل شى ء قدير. او راست پادشاهى آسمانها و زمين ، زنده مى كند و مى ميراند، و او بر هركارى تواناست .
1291- اوست آغاز و پايان و آشكار و پنهان ؛ و او به همه چيز داناست . حديد،3.
1292- پـاك و مـنـزه خـداونـد اسـت چـه بـلنـد اسـت مـرتـبـه اش ، چـهجـليـل اسـت قدرتش ؛ چه بزرگ است قدرش ؛ چه دست نايافتنى است شوكتش ؛ و چه بلنداست درگاهش .
1293- هـو الذى خـلق السموات و الارض فى سته ايام ثم استوى على العرش يعلم مايلج فى الارض و ما يخرج منها و ما ينزل من السماء و ما يعرج فيها و هو معكم اين ما كنتم والله بـما تعملون بصير. اوست كسيكه آسمانها و زمين را در شش روز آفريد؛ سپس برعشر قرار گرفت . هر چه به زمين فرو رود و از آن بيرون شود و هر چه از آسمان فرودآيـد و در آن بـالا رود؛ بـدانـد. و هـر جـا بـاشيد او با شماست او به آنچه ميكنيد بيناست .حديد 4.
1294- شرح اصول كافى ، ص 250 و 249، تفسير صدرالمتالهين ، ج 6، ص 160،164، تفسير سوره حديد.
1295- او هر روز به كارى است . الرحمن ، 5.
1296- له مـلك السـمـوات و الارض و الى الله تـرجع الامور. پادشاهى آسمانها و زمينخداوند راست و كارها به سوى او بازگردانده شوند. حديد، 5.
1297- يـولج الليـل فـى النـهـار و يـولج النـهـار فـىالليـل و هـو عـليـم بـذات الصـدور. شـب را در روزداخل مى كند و روز را در شب . و او به آنچه در سينه هاست آگاه است . حديد 6.
1298- اقتباس از آيه 79 سوره نساء.
1299- حديث 17، پاورقى 13.