صدوق ... به اسنادش ⁽²⁰⁰⁾ از ((اصبغ بن نباته ))نقل مى كند: وقتى اميرمؤ منان عليه السلام به خلافت نشست و مردم با او بيعت كردند،عمامه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم را بر سر بست و برد آن حضرت را بر تنو نعلين ايشان را به پا كرد و شمشير پيامبر را بر كمر بست و به سوى مسجد روانهشد و بالاى منبر رفت و نشست و دستانش را برهم گره زد و فرمود:
اى مردم ! پيش از اين كه مرا از دست بدهيد، از من بپرسيد! اين انبوه علم است و لعابرسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم كه به من تزريق كرده است . بپرسيد، پس همانانزد من علم اولين و آخرين است به خدا سوگند! اگر كرسى براى من گذاشته شود، برآن مى نشينم و به اهل تورات با توراتشان فتوا مى دهم و تا آن جا كه تورات به نطقآيد و بگويد: راست مى گويد؛ با آن چه كه خدا در مننازل كرده فتوا داد. و به اهل انجيل به انجيلشان فتوا مى دهم تا اين كهانجيل به سخن آيد و بگويد: راست مى گويد و با آن چه در مننازل شده فتوا داد و به اهل قرآن با قرآنشان فتوا مى دهم تا اين كه به زبان آيد وبگويد: راست گفت و با آن چه در من نازل شده فتوا داد.
باز حضرت فرمود: پيش از اين كه از دستم بدهيد، بپرسيد!
در اين هنگام مردى عصا به دست از گوشه مسجد برخاست و مردم راپامال كرد و جلو آمد تا به نزديكى آن حضرت رسيد و گفت : اى اميرمؤ منان ! مرا برعملى راهنمايى كن كه اگر انجام دهم ، از آتش نجات يابم .
حضرت به او فرمود: اى مرد! بشنو و بفهم ، سپس يقين پيدا كن كه دنيا بر سه چيزاستوار است : به عالم ناطقى كه به عملش عمل مى كند، و به ثروتمندى كه درمال خود نسبت به اهل دين بخل نمى ورزد و به فقير صابر. پس وقتى كه عالم ، علمش ‍ راپوشيده دارد و ثروتمند بخل ورزد و فقير صبر نكند، واى بهحال دنيا! در اين هنگام است كه عارفان به خدا مى فهمند كه دنيا به ابتدايش برگشتهاست ؛ يعنى : كفر بعد از ايمان آغاز شده است .
اى سايل ! فريب زيادى مساجد و گردهمايى مردمى كه جسدهايشان مجتمع است و قلوبشانمتفرق ، را نخور.
بعد به امام حسن عليه السلام فرمود: برخيز و به منبر برو و طورى سخن بگو كهقريش بعد از من به تو ايراد نگيرند و بگويند: حسن بن على عليه السلام نتوانست نيكوسخن گويد.
امام حسن عليه السلام فرمود: اى پدر! چگونه به منبر بروم و سخن بگويم ، در حالىكه تو در ميان مجلس هستى و مى شنوى و مى بينى ؟
على عليه السلام فرمود: پدر و مادرم فدايت ! خود را از تو پوشيده مى دارم و مى شنوم ومى بينم ، ولى تو مرا نمى بينى .
آنگاه امام حسن عليه السلام به منبر رفت و حمد و ثناى خدا را به شيوه بليغ و شريفىبه جا آورد و درود مختصرى بر پيامبر فرستاد و شروع به سخن كرد و فرمود:
اى مردم ! از جدّم رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم شنيدم كه فرمود: ((من شهر علم وعلى عليه السلام دروازه آن است ؛ هر كس بخواهد وارد شهرى شود، بايد از دروازه آن واردگردد)).
سپس از منبر پايين آمد. اميرمؤ منان او را در آغوش گرفت و به سينه چسباند.
بعد به امام حسين عليه السلام فرمود: پسر! برخيز و به منبر برو و طورى سخن بگوكه قريش بعد از من بر تو ايراد نگيرند و بگويند: حسين بن على عليه السلام چيزىنمى داند، و بايد سخت ادامه سخن برادرت باشد.
امام حسين عليه السلام بالاى منبر رفت و حمد و ثناى خدا را به جا آورد و بر پيامبر درودمختصرى فرستاد و شروع به سخن كرد و فرمود:
اى مردم ! از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم شنيدم كه فرمود: ((على عليهالسلام شهر هدايت است ؛ هركس داخل آن شود، نجات مى يابد و هر كس از آن تخلف ورزد،هلاك مى گردد)).
امير مؤ منان او را هم به سينه چسباند و بوسيد و فرمود: اى مردم ! شاهد باشيد كه ايندو، فرزندان رسول خدا و امانتهاى او هستند كه به من سپرده و من هم به شما مى سپارم .اى مردم ! رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم در مورد آن ها از شما خواهدپرسيد)).⁽²⁰¹⁾