1- درست بعكس يكقرن گذشته تاريخ شرق و ممالك اسلامى !!
2- تاريخ فتوحات اسلامى در اروپا: فرانسه ، سويس ، ايتاليا و جزائر درياىمديترانه ، ترجمه نويسنده ابن سطور، ص 321 به بعد، و نيز مقدمه همان كتاب .
3- وحدت و تنوع در تمدن اسلامى ، ترجمه فارسى ، ص 149.
4- ماءخذ سابق ، ص 329.
5- مجله العرفان ، ج 34، ص 324.
6- اسلام از نظر ترجمه فارسى ، ص 13.
7- كليات ولتر، ج 11، ص 209.
8- اشعار او عربى است و در اينجا ترجمه آنها آمده است .
9-نفس المهموم حاج شيخ عباس قمى ، و الحسين فى طريقة الى الشهادة بهنقل از ارشاد شيخ مفيد.
10-مرجانه نام مادر عبيدالله زياد است كه زنى بدنام بود.
11-نفس المهموم حاج شيخ عباس قمى بهنقل از لهوف سيد بن طاووس .
12-مروج الذهب مسعودى ، ج 4 ص 88.
13-گلستان سعدى - باب هفتم .
14-اين داستان جالب تاريخى را (دميرى ) در كتاب (حياة الحيوان )ذيل شرح حال (عبدالملك مروان ) از كتاب (المحاسن و المساوى ) بيهقى كه هر دو ازدانشمندان مشهور اهل تسنن مى باشند نقل مى كند و ما ترجمه آن را عينا در اينجا آورديم .
15-كشكول شيخ بهائى ، ج 2 ص 532.
16-سعيد يعنى سعادتمند، و جبير يعنى التيام يافته ، و نيز شقى يعنى بىسعادت و كسير به معنى شكسته است .
17-سوره انعام ، آيه 79.
18-سوره بقره ، آيه 149.
19-سوره طه ، آيه 55.
20-مروج الذهب - چاپ مصر ج 3 ص 173 -كامل ابن اثير چاپ مصر جلد 4 ص 130.
21-اعلام الناس اتليدى ، چاپ مصطفى محمد - مصر، ص 33.
22-اعلام الناس اتليدى ، ص 30.
23-اخبارالنساء - ابن قيسم ص 23.
24-هذا الذى تعرف البطحاء و طائاته
|
والبيت يعرفه و الحل و الحرام
|
هذا ابن خير عباداللّه كلهم
|
هذا التقى النقى الطاهر العلم
|
ركن الحطيم اذا ما جاء يستلم
|
اذا راءته قريش قال قائلها
|
الى مكارم هذا ينتهى الكرم
|
العرب تعرف من انكرت و العجم
|
25-اغانى - ابوالفرج اصفهانى ج 14 ص 75، المحاسن و المساوى بيهقى ص 231- اين داستان و اشعار بيش از اينست كه در اينجا ذكر شد، در منابع شيعه بهتفصيل ذكر شده است . ما قسمت فوق را عينا از دو مدرك مشهور نامبرده ذكر نموديم .
26-كشكول شيخ بهائى - چاپ جديد ج 1 ص 101 طاووس يمانى از فقهاى عامه است، ولى از ارادتمندان امام زين العابدين و شاگرد آن حضرت بوده است .
27-لابد عالم نصرانى گمان مى كرده اين مرد هم مانند ساير مردم نادان شام است كهبا همه بى دانشى و فرومايگى خود را از بيرون پيغمبر اسلام مى دانستند.
28-لست بجاهل .
29-روضه كافى - صفحه 122 - چاپ جديد.
30-خلافت سليمان بن عبدالملك از سال 96 هجرى شروع و بهسال 99 ختم شد.
31-جزيره منطقه اى مجاور شام و موصل بودهمشتمل بر (ديار بكر) و شهرهاى (رها) و (آمد) و (نصيبين ) و غيره .
32-كتاب (ثمرات الاوراق ) تاءليف محمد بن حجة حموى در حاشيه كتاب(المستطرف ) صفحه 213 به نقل از كتاب (المستجاد).
33-اغانى ابوالفرج اصفهانى ، جلد9 ص 262.
34-عمدة الطالب چاپ بيروت صفحه 237.
35-دهريه : كسانى بودند كه به خدا ايمان نداشتند و جز زندگى دنيا چيزى نمىشناختند. امروز ما آنها را (مادى ) و (ماترياليست ) مى ناميم .
36-سوره انبيا، آيه 22.
37-حج آيه 72.
38-آيه 79.
39-آيه 44.
40-در تشريح ثابت شده كه ساختمان بدن مگس مانندفيل است . دستها و پاها، و گردن و خرطوم و ابزار درونى بعلاوهدوبال ، كه خداوند حيوان به آن بزرگى را در موجود به اين كوچكى خلاصه كرده است .
41-سوره اسراء آيه 78.
42-ترجمه كتاب (تنزيه تنزيل ) آيت الله سيد هبة الدين شهرستانى ، صفحه130.
43-المحاسن و المساوى ، مروج الذهب مسعودى ج 3- ص 275، ثمرات الاوراق ابن حجةحموى ج 2 ص . 291.
44-كشكول شيخ بهايى ج 2 - ص 613.
45-كشكول شيخ بهائى ص 268- زينت المجالس ص 135.
46- اعلام الناس اتليدى ص 54.
47-انوار نعمانيه ، سيد نعمت الله جزائرى طبع جديد، جلد دوم ص 265.
48-حيره قلمروى نزديك كوفه واقع در كشور عراق بوده است . ملوك حيره در تاريخمعروف هستند. حيره در زمان ساسانيان مستعمره ايران بود و نعمان بن منذر پادشاه حيره ازطرف انوشيروان برآنجا حكومت داشته است .
49-غريين - در اراضى كنونى شهر نجف اشرف بوده ، ولذا به نجف هم غرى ومنسوب به آنجا را (غروى ) مى گويند.
50-كافى جلد 1 صفحه 169 - رجال كشى چاپ نجف ص 232.
51- مجالس شيخ مفيد، و سفينة البحار، جلد دوم ص 370.
52-وفيات الاعيان ابن خلكان در لفظ (ربيعة الراى ).
53-عقد الفريد ابن عبدر به اندلسى .
54-مروج الذهب - ج 3 ص 320 - ميزان الاعتدال ذهبى ج 1 ص 444 و تذكر الحفاظ ج1 ص 214.
55-سيره حلبى ج 3.
56-اخبار النساء ابن قيم ص 247.
57-اين داستان عجيب و آموزنده را محدث بزرگ حاج ميرزا حسين نورى در كتاب(مستدرك وسائل ) جلد سوم ذيل شرح حال (ضياء الدين سيدفضل الله راوندى ) كه از علماى بزرگ قرن ششم هجرى است از كتاب (ضوءالشهاب) وى نقل كرده است . كتاب نامبرده از كتب مهم و معتبر شيعه است . مؤ لف اين داستان را درشرح نبوى كادالفقرا يكون كفرا آورده است .
58- والمسجدالحرام الذى جعلناه للناس فيه و الباد. و من يرد فيه بالحادبظلم نذقه من عذاب اليم - سوره حج آيه 24.
59- و نضضع الموازين القسط ليوم القيامه فلا تظلم نفسا شيئا و ان كانمثقال حبة من خردل اتينابها و كفى بنا حاسبين (سوره انبيا آيه 48).
60-هارون الرشيد مكرر به حج رفته است ، شايد اين سفراول او بوده كه حضرت موسى كاظم (ع ) امام هفتم شيعيان را نشناخته است . جالبست كه اينداستان در كتاب (اعلام الناس ) اتليدى ص 75 مصرى آمد كه از دانشمنداناهل تسنن است .
61- عيون اخبار الرضا(ع ) - تاءليف شيخ صدوق محمد بن بابويه قمى ، چاپ قمجلد اول صفحه 88.
62-تتمة المنتهى ، جلد اول ص 272.
63-زينت المجالس تاءليف مجدالدين حسينى معاصر شاه طهماسب صفوى ، صفحه 87.
64-زينة المجالس 172.
65-كامل ابن اثير جلد پنجم صفحه 279 وتتمه المنتهى جلد دوم شرححال معتصم و متوكل .
66-ذليل ترين .
67-گلستان سعدى - باب اول .
68-گلستان سعدى - باب هفتم .
69-اين داستان در اغلب تواريخ اهل تسنن به عنوان واقعه جالب و تكان دهندهنقل شده است . ضمنا بايد دانست كه اشعار از اميرالمؤ منين على عليه السلام است .
با تواعلى قللالاجبال تحرسهم
|
غلب الرجال فلم تنفعهم القلل
|
و استنز لوابعد عز من معاقلهم
|
و اسكنوا حفرا يا بئسما نزلوا
|
اين الاساور و التيحان و الحلل
|
اين الوجوه التى كانت منعمته
|
من دونها تضرب الاستكار و الكلل
|
فافسح القبر عنهم حين سائلهم
|
تلك الوجوه عليها الدور تنتقل
|
قد طال ما اكلوادهرا و قد شربوا
|
و اصبحوا اليوم بعد الاكل قد اكلوا
|
ساكنوها الى الا جداث قدر رحلوا
|
70-مروج الذهب مسعودى ، ج 4 ص 93.
71- مناقب ابن شهر آشوب - چاپ قم ، ج 4 - ص 424بنقل از كتاب (التبديل ) دانشمند معروف ابوالقاسم كوفى .
72- مروج الذهب مسعودى - جلد 4 ص 248.
73-مروج الذهب - مسعودى ج 4 ص 252 - البته قهرمان اين داستان با (ابن مغازلى) دانشمند معروف اشتباه نشود.
