بيان دردها و درمان آنها
خوب ما ، ملت ايران ، به عنوان كسانى كه پايههاى اين نظام را روى دوشمان گرفتهايم اگر امروز به نهج البلاغه مراجعه كنيم در آن چيز جالبى خواهيم يافت .
بيماريهايى كه در اين موقعيت ما را تهديد مىكند و درمان اين بيماريها ، براى ما ارزنده و حياتى است كه برويم و اين درمانها را جستجو كنيم . نمىخواهم بگويم همه آن حوادثى كه در صدر اسلام اتفاق افتاده ، امروز هم همانها مو به مو اتفاق مىافتد ، نه . اما جهتگيريها يكى است . دل مؤمنين با دل مؤمنان آن روز است ، اميد مؤمنين امروز با اميد مؤمنان آن روز ، ترديد منافقين و ضعاف الايمان امروز همانند ترديد منافقين و ضعاف الايمان آن روز است . همدستى مخالفان و توطئهگران امروز همانند همدستى مخالفان و توطئهگران آن روز است . محورى بودن نظام ما مانند محورى بودن نظام صدر اسلام ، مردم گرايى نظام ما مانند مردمگرايى نظام صدر اسلام است . قبول قرآن به عنوان سند اصلى ، نسخه كامل و مجسم كننده وضعيت آرمانى و ايدهآل ، اينها جهتگيريهاى كلى است و اين جهتگيريها يكى است . پس طبيعى است اگر ما منتظر بيماريهايى باشيم مشابه بيماريهاى آن روز كه اگر آن بيماريها را از پيش بشناسيم خودمان را براى مقابله با آنها آماده خواهيم كرد . نهج البلاغه آن بيماريها را يكى يكى به ما معرفى مىكند . با اينكه على الظاهر كتاب گزارش تاريخى نيست ، اما سخن امير المؤمنين « عليه السلام » گزارش تاريخى است ، البته اگر من مىخواستم در اين زمينه شاهد ذكر بكنم و بگويم كه امير المؤمنين « عليه السلام » چطور جامعه معاصر خودش را با بيان دردها و درمانها ترسيم مىكند ، اگر مىخواستم تشريح كنم كه چطور امير المؤمنين
[ 43 ]
« عليه السلام » نسخهاى به دست ما مىدهد كه وقتى آن نسخه را مطالعه مىكنيم ،
مىفهميم مخصوص چه نوع بيمارى است ، و ما امروز بيماريش را مىشناسم ، اگر مىخواستم اين را بگويم ، بايستى يك رساله بنويسيم . متأسفانه همانطور كه گفتم از ما ديگر نبايد توقع داشت ، برادرانى كه فراغت دارند دنبال اين كارها بروند . اما بايد بگويم كه جستجوى اين مسأله از نهج البلاغه خيلى زحمت هم ندارد ، بگرديد ، همينطور تورّق بكنيد خودش را به شما نشان خواهد داد .