اسلام آيين رحمت است

پاپ اشتباه مى كند

[ 2 ]

[ 3 ]

[ 4 ]

[ 5 ]

[ 8 ]

[ 9 ]

پاپ بنديكت شانزدهم، رهبر كاتوليكهاى جهان، در سخنرانى روز سه شنبه خود، كه در دوازدهم(1) سپتامبر 2006 ميلادى در دانشگاه راتيسبونا واقع در شهر رگنزبورگ آلمان ايراد كرد، در بحثى، رابطه بين خردورزى و ايمان و مسأله جهاد را به ميان كشيد، و آئين اسلام را متّهم به خشونت و تقابل با علم و دانايى كرد! او در سخنانش به نقل قولى از يك گفت و گو ميان مانوئل دوم امپراتور مسيحى بيزانس با يك عالم دينى مسلمان ايرانى استناد كرد كه گفته بود: «به من نشان بده كه محمّد چه چيز تازه اى ارائه كرده است؟ آيا جز چيزهاى بد و غير انسانى چيز ديگرى به ارمغان آورده است؟ مثلا او حكم مى كرد كه ايمانى كه او وعظ مى كند بايد با زور شمشير گسترش يابد».(2)

1 . توجّه به اين نكته كه سخنان مذكور يك روز پس از سالگرد حادثه مشكوك يازدهم سپتامبر، و چند روز پس از پيروزى اعجاب آور حزب الله لبنان و شكست مفتضحانه اسرائيل غاصب رخ داد، قابل تأمّل است!

2 . خبرنامه جامعه مدرّسين حوزه علميّه قم، شماره 927، صفحه 29 .

[ 10 ]

جناب پاپ با نقل قطعه تاريخى مذكور، دو اتّهام بى اساس را به اسلام نسبت داده است: نخست اتّهام خشونت و پيشرفت اسلام در سايه زور و شمشير! ديگر اتّهام ناسازگارى آئين مقدّس اسلام با علم و خردورزى!

گرچه اين اتّهامات اتّهامهاى تازه و جديدى نيست، و كسانى كه از يكسو شاهد پيشرفت سريع و چشمگير اسلام بوده، و از سوى ديگر قادر بر مقابله منطقى با اين دين و فرهنگ قوى آن نبوده اند، سعى كرده اند با انواع برچسب ها و دروغ ها از جمله برچسبهاى مذكور، مانع اسلام آوردن ديگر تشنگان حقيقت شوند، ولى اين سخن از يك مقام مذهبى كه عاليترين مقام كاتوليكهاى جهان است، و طبيعتاً بايد آشنايى كافى از ديگر اديان مطرح جهان داشته باشد، بسيار اعجاب آور است. لذا لازم بود پاسخ شايسته اى به اين تهمتهاى ناروا داده شود، آنچه در اين نوشتار ملاحظه مى كنيد پاسخ به اتهام اوّل است. و به خواست خدا بى اساس بودن اتّهام دوم ايشان را نيز با ادلّه و مدارك معتبر تقديم علاقمندان خواهيم كرد.

* * *

نوشته اى كه پيش رو داريد بخشى از مباحث تفسيرى مرجع عاليقدر حضرت آية الله العظمى مكارم شيرازى (مدّ ظلّه العالى) است، كه در ماه مبارك رمضان ايراد گرديده، و در قالب كتاب «والاترين بندگان» منتشر شد.

[ 11 ]

مبحث مورد نظر پس از بازبينى مجدّد و تيتربندى جديد، و اضافه كردن مباحث تكميلى، در شش فصل خدمت شما خوانندگان محترم تقديم مى شود.

در ضمن براى تكميل اين اثر، بيانيه آن مرجع عاليقدر در پاسخ به سخنان بى اساس پاپ، و اطلاعيّه اعلان آمادگى معظّم له براى مناظره با پاپ در مورد ادّعاى مزبور، در فصل ششم از نظر شما خوانندگان عزيز مى گذرد.

اميد است صاحب اين آئين مقدّس كه سراسر رحمت و مهربانى و خردورزى است، اين گام كوچك را از ما بپذيرد، و آن را ذخيره يوم المعادمان قرار دهد.

والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته

ابوالقاسم عليان نژادى

23 مهر 1385 مطابق با 21 رمضان 1427

[ 12 ]

[ 13 ]

تبيين و تفسير شبهه

[ 14 ]

[ 15 ]

دشمنان لجوج اسلام هنگامى كه اين دين الهى را مانع بزرگى بر سر راه منافع ـ و به تعبير دقيقتر مطامع ـ خويش يافتند، در فكر مبارزه و مقابله با آن افتادند، و براى رسيدن به اهداف خويش از هر وسيله و ابزارى سود جستند. اين مبارزه، از اوّلين روزهاى پيدايش اسلام آغاز و هم اكنون نيز ادامه دارد، و در آينده هم ادامه خواهد داشت; بلكه اين مبارزه در عصر و زمان ما، مخصوصاً از سوى غربيها و در رأس آنها آمريكا، جزء برنامه اصلى آنها مى باشد.(1) از جمله ابزارهاى ناجوانمردانه اى كه همواره مورد استفاده آنها قرار گرفته و مى گيرد، برچسب خشونت است. آنها مى گويند: «اسلام آئين خشنونت و جنگ است! ـ اسلام با روح لطيف بشر سازگار نيست! ـ اسلام حقوق بشر را

1 . هر چند گاهى تظاهر به برخى از احكام اسلام مى كنند، و حتّى در ماه مبارك رمضان براى شخصيّت هاى اسلامى ضيافت افطار تهيّه مى بينند! ولى امروزه ماهيّت اين عوامفريبى ها بر همگان روشن شده و همه مسلمانان مى دانند كه آنها با تمام قوّت و قدرت براى از بين بردن اسلام، كه داروى آلام و دردهاى امروز و فرداى بشر است، هم قسم شده اند.

[ 16 ]

ناديده مى انگارد!» و اين تهمتهاى ناروا را در سراسر جهان بر ضدّ اسلام ترويج مى كنند.

با كمال تأسّف بايد اعتراف كنيم كه اعمال برخى مسلمان نماها، نيز به تبليغات مسموم آنها كمك مى كند. از جمله مى توان به گروه طالبان، كه مظهر خشونت و بى رحمى و ظلم و ستم و بيگانه از اسلام بودند، و به عنوان يك جمعيّت اسلامى مدّتى كوتاه حكومت افغانستان را غصب كردند، اشاره كرد.

آرى، اين جمعيّتِ كوچكِ خشنِ از خدا بى خبر، در مدّت كوتاه حكومتشان جنايات عجيبى را به اسم اسلام مرتكب شدند و دشمنان ما از اعمال و جنايات آنها گزارشها و فيلمهايى تهيّه كرده و به عنوان تصويرى از اسلام در جهان پخش كردند! فيلمهايى كه حاوى جناياتى فجيع (مانند سر بريدن انسانها همچون گوسفند) بود، كه دل هر انسانى را به درد مى آورد. هر چند خوشبختانه اكثر مسلمانهاى جهان از اين مسلمان نماها اظهار انزجار و بيزارى كردند، و اعمال و كردار آنها را ساخته و پرداخته ذهن ناتوان و عاجز آنها دانستند.

گروه القاعده از آنها بدتر و خشن ترند، آنها كه از اسلام فقط نام آن را براى خود يدك مى كشند، آن قدر در عراق جنايت كردند كه در تاريخ بشر كمتر سابقه داشته است.

ولى خوشبختانه اكثريّت قاطع مسلمانان جهان، اعمال آنها را محكوم مى كنند و از اسلام بيگانه مى شمرند.

[ 17 ]

با توجّه به اين مطالب، لازم است اين بحث به طور جدّى پى گيرى شود كه آيا اسلام واقعاً آئين خشونت است،يا دين رحمت و رأفت و روابط دوستانه مى باشد؟

براى پاسخ به اين سؤال بايد هم به سراغ قرآن مجيد برويم، و سيرى كوتاه در آيات نورانى اين كتاب دست نخورده و محفوظ از تحريف داشته باشيم، و هم پاى سخنان رهبران پاك و معصوم دينى بنشينيم، و هم نمونه هايى از برخوردهاى اجتماعى و عملى آن بزرگواران را از دل تاريخ بيرون كشيده و با رفتارهاى مدّعيان تمدّن در جهان غرب مقايسه نماييم، تا آفتاب حقيقت از پشت ابرهاى تاريك پديدار گردد.

[ 18 ]

[ 19 ]

رأفت و رحمت اسلامىدر قرآن مجيد

[ 20 ]

[ 21 ]

با مطالعه اى اجمالى و تفكّر در برخى آيات قرآن مجيد، به نمونه هاى فراوانى از رأفت و رحمت اسلامى در اين كتاب آسمانى دست مى يابيم، كه به عنوان اصل اساسى معرّفى شده است. به چند نمونه آن توجّه كنيد:

در قرآن مجيد يكصد و چهارده سوره وجود دارد، كه صد و سيزده سوره آن با «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم» كه پيام آور رأفت و رحمت و محبّت اسلامى است، شروع شده، و تنها يك سوره بدون «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم» است(1)، كه آن هم دليل روشنى دارد:

سوره برائت اعلان جنگ و نبرد و بيزارى از دشمنان لجوج و عنود اسلام است كه اميدى به هدايت و اصلاح آنها نيست; و روشن است كه به هنگام جنگ با دشمن كينه توز، از رحمت و محبّت سخن گفته نمى شود.

1 . جالب اين كه همان يك مورد هم در سوره ديگرى از قرآن مجيد جبران شده، چرا كه در سوره نمل دو بار «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم» تكرار شده است.

[ 22 ]

به عبارت ديگر، نسبت خشونت و رحمت در قرآن مجيد بر اين اساس، نسبت يك بر صد و چهارده است; يعنى اصل بر رحمت و رأفت است و خشونت يك استثناء مى باشد!

آيا دينى كه معجزه آن چنين كتابى است، آئين خشونت است؟!

خداوند متعال در آيه 60 سوره «الرَّحْمن» مى فرمايد:

(هَلْ جَزَاءُ الاِْحْسانِ اِلاَّالاِْحْسانِ);

آيا جزاى نيكى جز نيكى است؟!

اين آيه شريفه، كه سرشار از محبّت و رحمت و دوستى است، به عنوان يك شعار اسلامى ما مسلمانان مى باشد. اگر تعجّب نكنيد با مطالعه ديگر آيات قرآن در مى يابيم كه خداوند متعال نه تنها پاسخ نيكى را رفتار نيك مى داند، بلكه به مسلمانان دستور مى دهد در مقابل بديها نيز به نيكى رفتار كنند، و پاسخ بدى را هم به نيكى بدهند!

اين مطلب در آيه شريفه 96 سوره مؤمنون آمده است; مى فرمايد :

(اِدْفَعْ بِالَّتى هِىَ اَحْسَنُ السَّيِّئَةَ نَحْنُ اَعْلَمُ بِما يَصِفُونَ);

بدى را به بهترين راه و روش دفع كن (و پاسخ بدى را به نيكى ده) ما به آنچه توصيف مى كنند، آگاهتريم.

اى پيامبر! فريب خوردگان را ـ هر چند به تو بدى كرده اند ـ با عطوفت و محبّت به سوى اسلام باز گردان، تا تسليم تو شوند.

[ 23 ]

آيا دين و آئينى كه منطق آن خشونت و تندى است، به پيامبر خويش سفارش مى كند كه حتّى پاسخ بديهاى ديگران را با خوبى بدهد! يا چنين آئينى آئين محبّت و عاطفه و رحمت و صفا و عطوفت و مهربانى است!

آيه چهاردهم سوره جاثيه مى فرمايد:

(قُلْ لِلَّذينَ آمَنُوا يِغْفِرُوا لِلَّذينَ لا يَرْجُونَ اَيّامَ اللّهِ لِيَجْزِىَ قَوْماً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ);

(اى پيامبر ما!) به مؤمنان بگو: كسانى را كه اميد به روز رستاخيز ندارند، مورد عفو قرار دهند تا خداوند هر قومى را به اعمالى كه انجام مى دهند جزا دهد.

طبق اين آيه شريفه، رحمت و عطوفت اسلامى اختصاص به مسلمانان و مؤمنان ندارد; بلكه خداوند به مسلمانان دستور مى دهد كه با غيرمسلمان هم مهربان باشند.

آيا چنين آئينى آئين خشونت است!؟

در داستان عذاب قوم لوط مى خوانيم كه فرشتگانِ مأمور عذاب، به صورت انسانهايى ناشناس به سراغ حضرت ابراهيم(عليه السلام) رفتند. آنها مأمور بودند شهر قوم لوط را نابود كنند، بلكه كلّ شهر را به آسمان ببرند و آن را واژگون نمايند! حضرت ابراهيم مشغول تهيّه غذا براى ميهمانانش شد. غذا آماده و سفره گسترده شد، امّا هيچ يك از ميهمانان دست به سمت

[ 24 ]

غذا دراز نكردند! اين مطلب در آن عصر و زمان، پيام خوشى نداشت; زيرا هنگامى كه ميهمان ناشناس دست به غذا نمى زد، صاحبخانه از شرّ او در امان نبود; امّا اگر غذا مى خورد و با صاحبخانه هم نمك مى گرديد، آرامش بيشترى اهل خانه را فرا مى گرفت; بدين جهت، حضرت ابراهيم از اين كار ميهمانانش ناراحت شد و احساس خطر كرد، و علّت اين كار را پرسيد. آنان در پاسخ گفتند: ناراحت نباش، ما مأموران پروردگارت هستيم، و براى انجام دو مأموريّت خدمت شما رسيده ايم:

نخست اين كه، به شما بشارت دهيم در اين سنّ پيرى و كهولت، خداوند فرزندى به نام اسحاق به شما عنايت خواهد كرد، و از نسل او پيامبرانى زاده خواهند شد. ابراهيم و همسرش از اين خبر مسرّت آميز و غير منتظره غرق در شادى و شور و شعف شدند.

ديگر اين كه، ما مأموريّت داريم قوم لوط، كه مردمى آلوده و گناهكار هستند، را نابود كنيم. اين خبر ـ بر عكس خبر نخست ـ حضرت ابراهيم را غرق در ماتم و اندوه كرد. بدين جهت با مأموران پروردگار، جهت تأخير يا تخفيف عذاب قوم لوط شروع به مذاكره و چانه زنى كرد، و با آنها در اين رابطه به مجادله پرداخت!

پاسخ فرشتگان درباره اين درخواست چنين بود:

(يا اِبْراهيمُ اَعْرِضْ عَنْ هَذَا اِنَّهُ قَدْجاءَ اَمْرُرَبِّكَ وَ اِنَّهُمْ آتيهِمْ عَذَابٌ غَيْرُ مَرْدُود);(1)

1 . سوره هود، آيه 76.

[ 25 ]

اى ابراهيم! از اين (درخواست) صرف نظر كن، كه فرمان پروردگارت فرا رسيده و به طور قطع عذاب الهى به سراغ آنها مى آيد و برگشت ندارد.

با اين كه قوم لوط آلوده ترين و كثيف ترين و ناپاك ترين اقوام و ملل پيشينيان بودند، امّا عطوفت و رأفت حضرت ابراهيم شامل حال آنها گشت، و آن حضرت حاضر شد براى اين مطلب از آبروى خويش نزد پرودگار مايه بگذارد، و براى آنها در تأخير يا تخفيف عذابشان شفاعت كند.

حقيقتاً سعه صدر حضرت ابراهيم بسيار زياد و مثال زدنى است، و قرآن و اسلام ما ترويج كننده چنين رحمت و محبّتى است.

آيا برچسب خشونت به چنين آئين سراسر رحمت و مهربانى و عطوفت، مى چسبد؟ هرگز!

يكى از معجزات پيامبر گرامى اسلام(صلى الله عليه وآله وسلم) «تأليف قلوب» است. در آيه 159 سوره آل عمران مى خوانيم:

(فَبِما رَحْمَة مِنَ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظّاً غَليظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ);

به (بركت) رحمت الهى،در برابر آنان (مردم) نرم و مهربان شدى; و اگر خشن و سنگدل بودى، از اطراف تو پراكنده مى شدند.

[ 26 ]

طبق اين آيه شريفه، عطوفت و مهربانى پيامبر رحمت، موجب جذب و جلب مردم به سمت آن حضرت شد، كه آن هم از رحمت الهى سرچشمه گرفته بود. بدين جهت، در آيه 63 سوره انفال مى خوانيم:

(لَوْ اَنْفَقْتَ ما فِى الاَْرْضِ جَميعاً ما اَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَ لكِنَّ اللّهَ اَلَّفَ بَيْنَهُمْ اِنَّهُ عَزيزٌ حَكيمٌ);

(اى پيامبر ما!) اگر تمام آنچه روى زمين است صرف مى كردى كه ميان دلهاى آنان اُلفت دهى موّفق نمى شدى; ولى خداوند در ميان آنها الفت ايجاد كرد. او توانا و حكيم است.

ايجاد يك امّت مسلمان پرقدرت از آن مردم عقب افتاده، و تبديل دلهاى پراكنده و پر از كينه آنها، به قلبهايى متّحد و مهربان، يك معجره الهى بود.

بنابراين، اگر يكى از معجزاتِ مهمّ پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله وسلم) را تأليف قلوب و جمع بين جمعيّتى خشن و پر كينه، و ايجاد محبّت و صفا و صميميّت بين آنها بدانيم، سخن به گزافه نگفته ايم.

آيا آئينى كه معجزه آن تأليف قلوب و مهربانى و رحمت و عطوفت است، آئين خشونت است!

خداوند مهربان در آيه شريفه 208 سوره بقره مى فرمايد:

[ 27 ]

(يا اَيُّهَاالَّذين آمَنُوا ادْخُلُوا فِى السِّلْمِ كافَّةً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ اِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ);

اى كسانى كه ايمان آورده ايد! همگى در صلح و آشتى در آييد و از گامهاى شيطان پيروى نكنيد كه او دشمن آشكار شماست.

طبق اين آيه شريفه، صلح و آشتى برنامه اصلى اسلام است. و جالب اين كه قرآن مجيد كسانى كه از صلح و آشتى دورى مى كنند و آتش افروزى مى نمايند، و طالب درگيرى و جنگ مى باشند، پيرو شيطان معرفّى مى كند! يعنى صلح و آشتى كارى الهى و رحمانى، و جنگ و آتش افروزى و خشونت، كارى شيطانى و اهريمنى است.

آياتى از قرآن مجيد بيان كننده نشانه هاى عظمت پروردگار است ـ كه در حقيقت موضوع برهان نظم در مسأله خداشناسى است ـ در آيه شريفه 21 سوره روم مى خوانيم:

(وَ مِنْ آياتِه اَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْواجاً لِتَسْكُنُوا اِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً اِنَّ فى ذلِكَ لاَياتٌ لِقَوْم يَتَفَكَّروُنَ);

از نشانه هاى او اين كه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد تا در كنار آنان آرامش يابيد و در ميانتان مودّت و

[ 28 ]

رحمت قرا داد; در اين، نشانه هايى است براى گروهى كه تفكّر مى كنند.

ممكن است منظور از «بينكم» ارتباط بين زن و شوهر باشد; يعنى، خداوند بين زن و شوهر مودّت و رحمت قرار داد; ولى به احتمال قوى تر منظور ارتباط بين تمام انسانهاست. طبق اين احتمال، يكى از نشانه هاى خداوند اين است كه بين تمام انسانها محبّت و مودّت و رحمت ايجاد كرده است.

آرى، تأليف قلوب از آيات الهى است، به گونه اى كه اگر اين محبّت اجتماعى وجود نداشت، زندگى دستجمعى امكان پذير نبود.

[ 29 ]

رأفت و رحمت اسلامى در روايات

[ 30 ]