از معتزله علنا اظهار میكردند كه نوشتن نظير قرآن و حتی بهتر از آن غيرممكن نيست . بنابراين نسبت به اينكه قرآن كتاب آسمانی است و از مبدأوحی نازل گرديده است اعتراض داشتند ( 1 ) . عقيده آنها درباره خداپاكتر و بلندتر از عقيده متشرعين و مستمسكين به مقبولات عامه و موازينشرعيه و اهل سنت [ اشاعره ] بود ، زيرا معتزله به هيچ نحو زير بار اينفكر نمیرفتند كه آفريدگار جهان ممكن است به صورت جسمانی ظاهر شود وگوششان حاضر به شنيدن اين حرف نبود . در خبر است از پيغمبر اكرم كهفرمود : " همچنانكه ماه تمام را در جنگ بدر ديدی ، روزی هم خدای خود راخواهی ديد " ( 2 ) و چون متشرعين كلام مزبور را به منطوق آن تلقی میكردند، لذا اين مسأله همواره سنگ راه معتزله بود ، بنابراين در مقام تفسير وتوضيح برآمدند و میگفتند انسان پس از مرگ ، خدا را به چشم پاورقی : . 1 معتزله به شهادت تاريخ ، مدافعين سرسخت و با ايمان قرآن بودند وبا زنادقه و عقايد فلاسفه سخت مبارزه میكردند ، و اگر طبق نظر آقای دوزیآنها قرآن را از مبدأ وحی نمیدانستند ، به چه مناسبت خود را ملزم بهدفاع میدانستند ؟ ! . 2 منظور حديثی است كه در كتب كلام ( نه در كتب حديث ) به اين مضمون نقل شده است : " انكم سترون ربكم يوم القيامه كما ترون القمرليلة البدر » " يعنی شما در قيامت خدای خود را خواهيد ديد آن طور كهماه شب چهارده را میبينيد . مستشرق نامی كلمه " البدر " را در جملهبالا كه به معنی ماه تمام ( ماه شب چهارده ) است ، خيال كرده است كهاشاره به جنگ بدر است و آنگاه برای اينكه معنی درست بيايد ، صيغهمضارع ( ترون ) را ماضی ( رأيتم ) ترجمه كرده است ! اين حديث سرگذشتی دارد كه مفصل است و تا آنجا كه قرائن نشان میدهديك نوبت در دست بعضی از راويان حديث تغيير شكل داده است و همانتغيير شكل يافته ، دوباره در دست علمای كلام مسخ شده و برای سومين بار دردست اين مستشرق عاليقدر به اين صورت مضحك درآمده است . در قرآن كريمصريحا رؤيت خداوند با چشم نفی شده > |
