همه چيز در عين اينكه فعل فاعل و سبب نزديك خود است ، فعل خدا هم هست . در تحف العقول صفحه 468 ضمن حديث مفصلی از امام هادی ( ع ) كه مینمايد رسالهای است كه امام در موضوع جبر و تفويض و عدل به گروهی از شيعيان نوشته است ( 1 ) ، مینويسد : شخصی از حضرت اميرالمؤمنين علی ( عليه السلام ) از قدرت و استطاعت سؤال كرد كه آيا انسان قدرت و استطاعت دارد و كارها را با قدرت و استطاعت خود میكند يا فاقد قدرت و استطاعت است ؟ و اگر قدرت و استطاعت دارد و كارها را با حول و قوه خود میكند ، پس دخالت خداوند در كاری كه انسان به قدرت و استطاعت خود میكند چگونه است ؟ از متن حديث چنين استفاده میشود كه سؤال كننده معتقد بوده كه انسان دارای قدرت و استطاعت هست و كارها را با قدرت و استطاعت خود میكند ، بنابراين دخالت تقدير الهی برايش غير مفهوم بوده است . امام به او فرمود : « سألت عن الاستطاعة ، تملكها من دون الله او مع الله ؟ » تو از استطاعت سؤال كردی . آيا تو كه مالك اين استطاعت هستی ، به خودی خود و بدون دخالت خداوند صاحب اين استطاعتی يا با شركت خداوند صاحب آن هستی ؟ سؤال كننده در جواب متحير ماند چه بگويد . امام فرمود : پاورقی : |
