 |  |
سخنى صميمانه
مـــا ز بالاييم و بالا مى رويم ما ز درياييم و دريا مى رويم ما از اينجا و از آنجا نيستيممـــا ز هرجاييم آنجا مى رويم دفتر زندگانى ما داراى شش فصل پر خاطره است. «نوباوگى» و «كودكى»، دوفصل زيبايى بوده كه با نيازها و نازهاى خاصى همراه است. در اين دو، تنها به خواسته هاى خود مى انديشيم و بيشتر برآنيم گواراتر بنوشيم و زيباتر بپوشيم.«نوجوانى» نوروزى دلپذير و پر طراوت اما زودگذر است كه گاه با توفان هاى تند احساسات همراه گشته و زمانى، نسيمى روح بخش و دلربا از معنويت، بيدارى مذهبى و عشق به ارزش هاى الهى در آن به چشم مى خورد و «جوانى» بهارى است زيبا، پر نشاط و سرشار از عشق، اميد، هيجان، لذت و شادى. لذت از تفريح، آراستگى ظاهرى، صفحه 6 |
خوردنى ها و نوشيدنى ها و شادى از گفت و گوهاى پر خاطره و شيرين. نگرش ما به آفرينش و آفريده ها در اين دوران شكل مى گيرد و گرايش هاى گوناگون با سرعت بسيار در مسير اصلى خود قرار مى گيرد. انتخاب ها يكى پس از ديگرى فرا مى رسد و ديرى نمى پايد كه بنيان آينده زندگى، استحكام يافته، بنيادهاى فكرى فرهنگى انسان تبلور مى يابد.
«ميانسالى» فصل پنجم از دفتر حيات ماست كه با شتاب بسيارى در راه تفاخر، كسب موقعيت هاى برتر اجتماعى و به دست آوردن نام و نشان هاى مردمى در جامعه همراه است. و سرانجام «كهنسالى» است كه با تكاثر همراه بوده، و ثروت اندوزى و گسترش دارايى و موقعيت مادى در آن وجود دارد.بى شك ايام «نوجوانى و جوانى»، دو فصل بسيار حساس و پرفراز و نشيب است كه در آن بينش هاى ما شكل مى گيرد، گرايش هايمان رشد مى يابد و كنش ها و واكنش هاى شديدى در ما پديد مى آيد. چشمگيرترين نماد اين دوره، اوج احساسات پاك و پرصفاى دين باورى و خدا محورى است كه در چهره پرسش هاى بسيار رخ مى نمايد و همه ما در اين زمان به دنبال زلال معرفت و ناب حقيقت هستيم تا جرعه هايى گوارا از دانش و بينش بنوشيم و عطش روح و روان خويش را برطرف كنيم. شيوه هميشه دشمن، استفاده بهنگام و شيطانى از جوشش ها و كوشش هاى اين ايّام و بهره گيرى از احساسات آسمانى نوجوانان و جوانان است. گام نخست او واژگونى بينش ها نسبت به حقايق هستى و آفرينش و آفريده ها است. در اين راه ابتدا از ابزار
صفحه 7 |
«ترديد» استفاده مى كند سپس به «تضعيف» ارزش ها مى پردازد و در پى آن به «تحقير» مقدّسات رو مى كند، تا در پى واژگونى بينش ها، گرايش هاى ما را بر اساس خواسته هاى خود سوق دهد و صراط سعادت مان را در بيراهه اى ـ به ظاهر زيبا و دلربا ـ نمايش دهد. در اين هنگام جشن پيروزى برپا كرده و همه ساده انديشان به دور از خودباورى و تحليل براى هميشه در دام ناپيداى او گرفتار خواهند بود!
«اسپنسر» فيلسوف معروف انگليسى در سخنى كوتاه به دوستان خود مى گويد: «اخلاق و آداب و زبان و تمدّن خودتان را به اقوام و مردم مورد علاقه سيطره خود بياموزيد و آنان را به حال خودشان واگذاريد كه «هميشه» از آن شما خواهند بود!!».(1)* * *كتابى كه در دست داريد، مجموعه اى از باورهاى پاك و آسمانزادى است كه از زبان بانويى كهنسال به نام «عمّه شهربانو» بيان شده است. عقايدى در جامعه سنّتى سالهاى گذشته با دنيايى از صفا و صميميت همراه شده و قداستى خاص در عمق هر يك به چشم مى خورد، به گونه اى كه آشنايى نوجوانان و جوانان را با فضاى آن زمان و آموزه هاى ناب دينى ـ كه گاه در چهره طنز و شيرين عرضه شده است ـ فراهم مى سازد.نويسنده كه خود از چهره هاى فاضل و آشنا به مبانى مذهبى است و در حوزه علميه قم به تدريس، تحقيق و تأليف مشغول است با ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1ـ اسلام بر سر دوراهى، پاورقى صفحه 23.
صفحه 8 |
سليقه اى نو و انگيزه اى الهى، به پرداخت دقيق صحنه ها و نگاه ظريف به لحظه ها رو كرده و با چرخش قلم و نوع نگارش، جذّابيت و شيرينى خاصى به نوشتار بخشيده است. گرچه پيشتر سلسله نوشتار «بارقه» را از ايشان شاهد بوديم امّا فضاى گفتگوى وى با عمّه شهربانو و استفاده از واژه هاى قديمى و عبارات سنّتى زيبايى ويژه اى به اين نوشتار داده است.
اجازه دهيد سخن كوتاه كنيم و شما را با «عمّه شهربانو» و ماجراهاى گوناگون او تنها بگذاريم.والسّلامصفحه 9 |
بخش اول
مثل هميشه چراغ سه فتيله اى را كه رنگِ آبى آن از بس با نفت سر و كار داشت، آبىِ نفتى شده بود روشن كرده و كُماجدانى را كه سياهى ديواره اش به سوختنهاى بى حساب گواهى مى داد روى آن گذاشته بود. از لابه لاى سوراخهاى در كج و معوج كماجدان، بخار بيرون مى آمد و من از بويى كه در اتاق پيچيده بود مى فهميدم كه باز هم «تَه كماجدونى»(1) پخته است. حتّى اگر قيمه ريزه هم بود فرق نمى كرد. هرچه بود حتماً خوشمزه بود و عطرى هميشه تازه داشت. دست پخت «عمه شهربانو» حرف نداشت; گوشت كوبيده شده در هاون و بعد، آب و ادويه و قدرى هم گوجه فرنگى يا به قول خودش «تَمّاته» كه وقتى خوب پخته مى شد و جا مى افتاد دلِ همه را مى برد.يك روز گفتم:ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 غذايى قديمى و سنّتى در اصفهان.
صفحه 10 |
صفحه 11 |
صفحه 12 |
عبوس، يك ضربدر بزرگ مى كشيدم!
تمام وقت، عمه شهربانو خوب كارم را تماشا مى كرد و بعد با لبخندى آميخته با تعجب مى گفت: «خدا عقل رو از كسى نگيره بيا عمه. بيا اين بالاى كرسى بشين و مشقاتو بنويس.»و من دستهايم را «ها» مى كردم و با يك پرش بلند خودم را از دمِ درِ اتاق به بالاى كُرسى عمه مى رساندم. عمه اخم مى كرد، لبهايش را به هم فشار مى داد و مى گفت:ـ چه خبرته؟ آسه تر! چارچوب كرسى لرزيد. مگه ديشب نگفتى كه ديگه اين طورى نمى كنى؟!و من شرمگين سرم را زير مى انداختم و تازه يادم مى آمد كه باز هم مثل هر شب، قولِ شب قبل را فراموش كرده ام.بوى دودى كه از آتش كرسى بلند مى شد چقدر دوست داشتنى بود. هميشه نزديك زمستان كه مى شد، عمه شهربانو مى رفت توى فكر خاكه زغال. زغالى، سرِ كوچه خودمان بود و همه كس و كار ما را مى شناخت. مى دانست كه بايد خاكه خوب براى عمه كنار بگذارد. آخر عمه، آبجىِ شاطر حسين بود و... .* * *يك مجمع مسى قديمى و يك چاچب چهارخانه قهوه اى كه خطهاى باريك قرمز و نارنجى داشت و چند جايش هم به قول عمه قلوه كَن شده بود و تشكهاى سفت انگار روى سنگ نشسته اى! آخر خيلى سال بود كه اينها در خدمت عمه شهربانو بودند. مگر قديمى ها به اين زوديها حكم مرخصى چيزى را، امضا مى كردند. اينها تمام زينتصفحه 13 |
كُرسى عمه شهربانو بودند.
در آن زمستان كه دلِ سنگ مى تركيد، هيچ چيزى بهتر از كِلكِ پر از آتش سرخِ كرسى عمه شهربانو و چهره دوست داشتنى و مهربان او نبود.يك خط مى نوشتم و سرم را زير كرسى مى بردم و به رنگ آتيش كرسى نگاه مى كردم. گاهى هم به شيطنت، فوت مى كردم به زغالها تا هم صداى عمه شهربانو در بيايد و اين سكوت پير و خسته اتاق بشكند و هم آتشها خوش رنگ تر شوند.وقتى فوت مى كردم عمه از زياد شدن گرماى كرسى مى فهميد كه من دوباره چه دست گلى به آب داده ام. اخمهايش را در هم مى كرد و مى گفت:ـ نكن بچه جَرقّه مى زنه لحاف و تُشك و زندگىِ ندارىِ من مى سوزه. مگه تو بلد نيستى آروم بشينى مشقاتو بنويسى. لا اله الا ا... هرچى مى خوام... لعنت خدا بر شيطون.دلم مى گرفت. پيش خودم مى گفتم:ـ ببين حالا يعنى اومدم توى اتاقش كه تنها نباشه چطورى مزد خوبيهاى منو مى ده؟!عمه شهربانو ديگر حرف نمى زد. فقط هر دفعه نگاهى به قيافه و اخمهاى در هم كشيده من مى كرد و وقتى متوجه شكسته شدن دلِ نازكم مى شد به هر بهانه اى بود مى خواست دلم را به دست بياورد.يه چايى كمرنگِ مانده مى ريخت توى استكان قديمىِ كوچكش. بعد، استكان را مى آورد جلوى من و مى گفت:صفحه 14 |
انشاء بنويسيم. هميشه مى گفت نوشتن انشاء، يك قلم مى خواهد و يك كاغذ كه البته همه ما اين دو تا را داشتيم، ولى نمى توانستيم انشاء
صفحه 15 |
بنويسيم.
موضوع انشاء هم هميشه سخت بود. يادم مى آيد يك روز خانم معلّم گفت:ـ بنويسيد موضوع انشاء امروزتون اينه «شاه سايه خداست».آن روز، روزِ عجيبى بود. زهرا، دختر آشيخ ابوالفضل، آقاى محله مان، چند خطى انشاء نوشت كه همه ما را به فكر واداشت:«شاه سايه خداى من نيست. خداى من سايه ندارد. اصلا بدنى ندارد كه سايه داشته باشد و آن سايه هم شاه باشد.پدرم هميشه مى گويد شاه ظالم است. خوب، حالا اگر او ظالم است چگونه سايه خداى عادل است و... .»خانم معلم، اولِ كار حواسش به كور كردن كناره بافتنى اش بود، ولى يك وقت وسط انشاء «دخترِ آقا» فرياد زد كه:ـ اين مزخرفها چيه نوشتى؟! نمى خواى خفه شى دختره بى ادب... .جاى دشمنتان خالى كه هر چه از دهنش در مى آمد نثار اين دوست بيچاره ما كرد. ما هم از ترس، رفته بوديم زير نيمكت و فقط دو تا چشم از پشت كتابها بيرون گذاشته بوديم، خلاصه، درد سردتان ندهم. دوست ما را از مدرسه محروم كردند.از آن روز تا به حال، اسم انشاء كه مى آيد، مو به تنِ ما راست مى شود و ياد زهرا مى افتيم. در حالى كه تمامِ اين ماجراها در ذهنم بود و با خاطرات مدرسه خلوت كرده بودم، يك دفعه چشم باز كردم و ديدم كه پشت درِ خانه مان هستم. جز عمه شهربانو كسى در خانه نبود. عمه توى صندوقخانه اتاقش بود و دامنِ پيرهنش از صِندوقخانه بيرون زدهصفحه 16 |
بود.
لباسهايم را عوض كردم، ناهار خوردم و با شتاب كيفم را برداشتم تا به كاخ هميشگى ام، اتاق عمّه، بروم. از دمِ اتاقش يواش يواش رفتم زير كرسى تا غافلگيرش كنم. مى دانستم وقتى بفهمد كه من دوباره پيش او رفته ام و از تنهايى در آمده خيلى خوشحال مى شود.عمه شهربانو سرِ «مِجرى»(1) نشسته بود و با حسرت داشت شعر مى خواند:آى; به پيرى رسيدم در اين كهنه دير *** جوونى كجايى كه يادت بخير
انگار پنج شش بار اين شعر را با آهنگ سوزناك و زمزمه هاى آتشين خواند و من دلم نمى آمد كه او را از گذشته اش جدا كنم. براى همين ساكت ماندم و فقط گوش دادم.چراغ سه فتيله اى روشن بود و عطر «ماش پلو» همه فضاى اتاق را پر كرده بود. آرام رفتم بالاى سرِ عمه شهربانو تا ببينم چه مى كند.سايه ام افتاد روى «مجرى» و عمه همين طور كه پشت به من داشت گفت: ـ حالا من كه غريبه نيستم. امّا عمه اين كار درست نيست، بلكه من مى خواستم حرفى بزنم كه كسى نفهمه اووَخ تو يواشكى مى ياى توى اتاقم و حرفهام رو گوش مى دى؟! واى... واى... .»گفتم: نه، نه به خدا عمّه، براى شوخى اين كار رو كردم. فكر مى كردم نه كه تنهايى وقتى منو ببينى خيلى خوشحال مى شى.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 صندوقچه چوبى كه قديميها چيزهايى با ارزش را در آن مى گذاشتند.
صفحه 17 |
صفحه 18 |
باشد.
ـ مى نويسى عمه؟ـ نه، آخه هنوز كه چيزى نگفتى!ـ مى گم يعنى قلم به دست گرفتى يا منو داخل آدم نمى دونى.ـ اختيار دارين. دار و ندارِ من يه عمه شهربانو و يه اتاق درِ خونه است و... .و با صداى يواش تر گفتم: و يه مشت حرفهاى تكرارى عمه كه صد بار شنيدم و حالا هم مجبورم دوباره بشنوم.عمه در حالى كه چارقد سفيدش را درست كرد و سنجاق را كه بعد از باز كردن چارقدش لاى لبهايش گذاشته بود برمى داشت و به چارقدش مى زد گفت:ـ بنويس عمه. بنويس. اگه بخوام زندگى خودمو با همه بالا و پائين هاش و خوب و بدش برات بگم يك كتاب مى شه اندازه «خرند»(1) اين خونه. براى همين هم گلچين مى كنم يه خورده از حرفهارو مى گم.دور و برِ سيزده سالم بود كه ننه ام، خدا بيامرزدش، به رحمت خدا رفت. آقاجون عباس، هفت، هشت سالش بود و حسين هم چهار سال داشت. مى مردم براى اين دوتا. هرچى ننه ام رو دوست مى داشتم به اين يادگارهاش محبت مى كردم. عمه! تو حالا نمى فهمى من چى مى گم، امّا بنويس براى بعدت خوبه. اين دو تا بوى ننه ام رو داشتند ــــــــــــــــــــــــــــــــــ1 خَرَند : نامى ديگر براى حياط خانه.
صفحه 19 |
خيلى مى خواستمشون.
اون روزا دخترهارو زود شوهر مى دادند. منم اون وقت خونه بخت رفته بودم به عمو مصطفى، خدا بيامرز، گفتم: من از اين دو تا جدا نمى شم. ننه كه ندارند بابام هم كه بيشتر وقتها نيست و خونه اون زنش و پيش اون بچه هاش مى ره. بذار اين دو تارو بيارم پيش خودمون، براشون مادرى كنم. عمو مصطفى هم، تو يادت نمى ياد، خيلى كوچيك بودى، اهلِ خير بود، دستِ غريبه ها رو مى گرفت، چه برسه به اينها كه خودى هم بودند.وسط حرف عمه پريدم و با همان حالت شتابزدگى كه هميشه داشتم گفتم:ـ اون وقت تا حالا كه همه اش از مرده ها حرف زديد. همه اش خدا بيامرزى شد. اين كه انشاء نشد. توى انشاءها بايد بهار داشته باشيم، عيد نوروز و خلاصه همه چى. من اگه يه قبرستون مرده ببرم براى خانوم، دعوام مى كنه و يه صِفر كله گنده هم پاى انشاءم مى ذاره.عمه با آرامش هميشگى اش گفت:ـ دوباره عمه، دوباره عجله كردى. انگار شيش ماهه به دنيا اومدى. بابا بذار من همه اش رو بگم بعد تو هر كدوم رو خواستى پاك كن. يه چيز ديگه هم بايد بگم. پشت سرِ مرده ها با احترام حرف بزن. اونا دستشون از دنيا كوتاس، فقط يه خدابيامرزى از ما مى خوان، زبونمون كه كمش نمى ياد.مثل هميشه از شتابزدگىِ خودم شرمنده شدم و گفتم: چَشم; ببخشيد شما بگو من مى نويسم؟صفحه 20 |
صفحه 21 |
نكرده ثوابش كم بشه. تو هم اينو براى اونا بخون كه منو نمى شناسن تا يه وقت تعريف از خود كردن نباشه.
دخترهاى دم بخت بى بضاعت رو شوهر مى دادم. جهيزيه براشون درست مى كردم تا سر كوفتِ فاميلهاى شوهر رو نداشته باشن. سيسمونى مى خريدم و يه وقت كه خودِ دخترها نبودند مى بردم خونه شون كه فكر كنن مادرهاى خودشون خريدن و دلشون نشكنه.گاهى وقتها بين زن و شوهرها شكر آب مى شد و... .گفتم: شكر آب مى كردند يعنى چه؟ آهان يعنى خوشبختِ خوشبخت بودند، شيرين مثل شكر.گفت: مى ذارى حرفامو بزنم عمّه؟ يا هِى وسط حرفهام مى پرى تا يادم بره. شكرآب درسته كه شكر توشه و شيرينه، ولى يعنى اختلاف و دعوا بين اونها درست مى شد.خلاصه وقتى خوب واردِ جريان مى شديم مى ديديم همه دعواها و كتك كاريها سرِ قرضهاى شوهره است كه اعصابش رو خرد كرده و ديگه تحمّل نداره. بدون اين كه زنش بفهمه يه خورده پول براش مى فرستادم تا از اين خُلق تنگى ها دست برداره و همين طور هم مى شد. هر جا مى ديدم دست و بالِ كسى تنگ شده يه تيكه از طلاهام رو مى فروختم و هر جورى بود به دست اون بنده خدا مى رسوندم.ـ بله عمه شهربانو! پس فهميديم كه پول حلاّل مشكلاته و خانوم معلم درست مى گه.ـ نه عمه! خيلى ها پول دارن، امّا پولاشون توى گنجه ها كپك مى زنه و هيچ مشكلى رو حل نمى كنه. دلِ صاف و پاك حلاّلصفحه 22 |
مشكلاته، نه پول و پله. بعضى ها فقط دوست دارن پول داشته باشن. كارى ندارن كه با اين پول چيكارها مى شه كرد و چيكارها بايد بكنن.
خلاصه، خدا قبول كنه تا اونجايى كه مى تونستم دست اين و اون رو مى گرفتم تا فرداى قيامت خدا دستمو بگيره. آره عمه! توى اين دنيا يه خوبى مى مونه و يه بدى. چه بهتره كه آدم خوبى به جا بذاره.ـ خوب بعدش چى شد؟ انشاء فرداى من چى مى شه؟! دلم مثل سير و سركه مى جوشه.ـ الهى قربونت برم عمّه كه مثل آدمهاى بزرگ حرف مى زنى. باشه مى گم. يه روز مأمورهاى دولت اومدن و عباس رو بردن اجبارى. عجب روز سختى بود. واى امان از دل و دل بستن!ـ اجبارى كجاست؟ شهرى با اين اسم تا حالا توى جغرافى نخونديم.ـ همين جا كه پسرها رو مى برن و لباسِ نظام به اونها مى پوشونن، و بايد توى سوز و سرما با تفنگ وايسن و نگهبانى بدن. شماها يه چيز ديگه مى گين. همونجا كه پسرِ مشهدى حسن رفته.ـ آهان فهميدم. سربازى رو مى گى اجبارى؟ـ آره عمه، سربازى. نه كه با زور مى بردنشون ما مى گفتيم اجبارى. خدا مى دونه توى اين دو سال چه به من گذشت. چشام به در سفيد شد بس كه انتظار مى كشيدم. وقتى مى اومد خونه براى مرخصى، كارى نبود كه براش نكنم. هرچى دوست داشت مى پختم، لباساشو مى شستم، پيرهن نو مى دادم بدوزن براش وقتى هم كه مى خواست دوباره برگرده به نظام، انگار دل منو هم با خودش مى برد. تا چند روزىصفحه 23 |
مات بودم.
بعد هم كه برگشت نوبت حسين شد. اونم رفت اجبارى و دو سال هم براى اون خون جگر خوردم. همه اينا گذشت. خوب زندگى همينه. خوب و بدش، قشنگ و زشتش، فراق و وصلش همه مى گذره و آدمها توى اين برنامه ها ساخته مى شن. نمى دونم. امتحون مى شن. بالاخره اين طورى شناخته مى شن ديگه.حالا من موندم با يه دنيا خاطره. بدىِ عمر زياد همينه كه آدم همه اونهايى رو كه دوست داره مرگشون رو مى بينه و هر داغى يه چروك بزرگى مى شه روى پيشونى. ببين اينجاى منو. هر چروكى يادى از غم يه عزيزه.از هر كدوم اونهايى كه خيلى دوستشون داشتم يه يادگارى گذاشتم توى اين مجرى. وقتى خيلى دلتنگ مى شم مى رم سراغ يادگاريها و خاطرات. اين طورى از بى كسى درمى يام. مى نويسى عمه؟!ـ بله مى نويسم امّا اينها كه...وسط حرفم گفت: چرا. اينها همه اش درسه، همه اش موضوع امشاس! عيب ما آدمها اينه كه دور و برمون رو نمى بينيم.ـ امشاء نه! انشاء. انشاء! تو رو خدا عمه دو تا كلمه قشنگ بگو تا من بنويسم. دارم كلافه مى شم.ـ اگر مردِ نوشتن بودى دو تا كه هيچى صدتا كلمه گفتم كه هر كدومش رو به قيمت از دست دادن صد پرِ گلِ عمرم به دست آوردم. حالا ديگه هيچى نمى گم. هرچى مى خواى بنويس. نمى خواى هم ننويس.صفحه 24 |
من امروز مى خواهم از زندگى بنويسم. از آمدن و رفتن ما انسانها و تحمل رنج و زحمتها. مى خواهم از آنها كه آمدند و رفتند بنويسم و آنها كه آمدند و هنوز مانده اند. عمه ام به من ياد داد كه زندگى و سختيهاى آن وسيله اى است براى امتحان انسانها. به من آموخت كه در دنيا نه ثروت مشكلى را حل مى كند و نه علم، بلكه اين نگاهِ انسانهاىِ پولدار و دانشمند به دنيا و زندگى است كه دردها را درمان مى كند. من امروز مى دانم كه يك روزى همه ما از دنيا خواهيم رفت. مهم نيست چند فرزند داريم كه وارث ثروتهاى ما باشند. مهم اين است كه چقدر خوبى و نيكى از خود بر جاى گذاشته ايم. من ياد گرفتم كه انسانها اگر انسانيّت داشته باشند و براى هم دلسوز باشند، تا آخرِ عمر هرگز پشيمان نخواهند شد و چون در دنيا دست بندگان خدا را گرفته پس از
صفحه 25 |
مرگشان خدا دستشان را خواهد گرفت. فهميدم كه هر چروك در پيشانىِ پير زن يا پير مردى نشانه يك داغ، يك غم و سختيهاى روزگار است. و ما بايد هر روز به چروكهاى پيشانى آنها نگاه كنيم تا بفهميم زندگى يعنى آمدن، ساخته شدن و ساختن و براى خدا كار كردن و به سوى خدا رفتن. زندگى يعنى تجربه، يعنى چشيدن و پلى ساختن از دنيا به آخرت. از امروز مى خواهم بيش از پيش، قدرِ زندگى و انسانهاى دور و برم را بدانم.
تمامِ وقتى كه انشاء را مى نوشتم خانم معلم بالاى سرم بود. همه مشغول فكر كردن بودند و ته مدادها را با عصبانيت مى جويدند. براى همين، خانم از اين شتاب من در نوشتن هم تعجب كرده بود و هم مشكوك بود. با صداى آهسته به من گفت:
صفحه 26 |
توجهى به آن چيزها نداشت گفت:
ـ انشاء تو تموم شد يا باز هم مى خواى بنويسى؟!ـ نه... يعنى بله خانوم، تموم شد. ديگه چيزى نمى خوام بنويسم.ورقه امتحان مرا گرفت و گفت برو بيرون. چند بار از پنجره نگاه كردم ديدم نوشته مرا مى خواند و گاه چشمهايش را به سقف كلاس مى دوزد و فكر مى كند. نصفه جان شده بودم. چه مى خواست بشود؟لحظه ها كند مى گذشتند، امّا بالاخره وقتِ امتحان تمام شد. اين همه وقت، فقط من بيرون از كلاس بودم و بچه ها تا آخِرِ وقت يا فكر مى كردند يا مى نوشتند و يا مداد مى جويدند.وارد كلاس شدم و نشستم. خانم معلّم بدون معطلى گفت:ـ بيا، بيا انشاء رو براى بچه ها بخون تا بفهمن فقط يه قلم مى خواد و يه كاغذ. همين. و من وقتى داشتم نوشته ام را مى خواندم تصوير عمه شهربانو را بر صفحه كاغذ مى ديدم.بغضم گرفته بود. خودم هم از خواندن آن نوشته، پاك احساساتى شده بودم. كلاس ساكت بود. نمى دانم چه شد كه چند جمله اى هم از خودم اضافه كردم:از امروز مى خواهم دلها را به دست آورم و دستهاى چروكيده پيرها را بگيرم و سر به دامان آنها گذارم كه دنيايى از خوبيها و مهربانيها هستيد.
از امروز مى خواهم پيرزنها و پيرمردها را بالاى اتاق بنشانم و به همه عالم بگويم كه از كنارِ اين سروهاى خميده بى تفاوت گذر نكنند. نكنند... نكنند.
صفحه 27 |
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 نوعى شيرينى كنجدى، شبيه به گز اصفهان.
صفحه 28 |
