بسم الله الرحمن الرحیم
 
نگارش 1 | رمضان 1430

 

صفحه اصلی | کتاب ها | موضوع هامولفین | قرآن کریم  
 
 
 موقعیت فعلی: کتابخانه > مطالعه کتاب ره توشه راهیان نور, ( )
 
 

بخش های کتاب

     FEHREST -
     FOOTNT01 -
     FOOTNT02 -
     MMMM0001 -
     MMMM0002 -
     MMMM0003 -
     MMMM0004 -
     MMMM0005 -
     MMMM0006 -
     MMMM0007 -
     MMMM0008 -
     MMMM0009 -
 

 

 
 

fehrest page 

back page 

شيوه ها و ابزارها  
وسايل كمك آموزشى در تسريع تفهيم و تقويت قدرت نفوذ مطالب علمى در حافظه دانشآموزان سهم بسيارى دارد.
ابزارهاى كمك آموزشى يا رسانه هاى آموزشى به مجموعه امكاناتى گفته مى شود كهدر كلاس زمينه ارتقاى علمى و مهارتى دانش آموزان را فراهم آورد. اين امكانات به چنددسته تقسيم مى شود كه عبارت است از:
الف : رسانه هاى نوشتارى : مانند كتاب ، روزنامه ، مجله .
ب : رسانه هاى نمايشى : تخته سياه ، وايت برد، تابلوهاى اعلانات و تابلوهاىالكتريكى .
ج : رسانه هاى ديدارى : نمودار، چاپ ، پوستر، نقشه و كره جغرافيا، كاريكاتورنقاشى .
د: رسانه هاى شنيدارى : شامل نوارهاى ضبط صوت - ويدئو
ه : موقعيت هاى آموزشى : گردش هاى علمى و بازديد از كارخانه ها، غارها، كتابخانه ها،اماكن باستانى ، آزمايشگاه .
يك نمونه
يك نمونه تدريس با استفاده از رسانه هاى ديدارى (ترسيمى ) كه در همه موقعيت ها اجراشدنى است ، ارائه مى گردد. اين بحث با استفاده از تخته سياه اجرا مى گردد.
موضع بحث : (جوان و بحران هويت )
ابتدا توضيحى پيرامون معناى هويت ارائه مى دهيم (517) و بعد براىحل اين بحران در مقام نشان دادن جايگاه اصلى انسان در مجموعه هستى بر مى آييم . نخستدر بالاى تخته مى نويسم :
قانون 1- (موجودات به ترتيب اهميت به 4 دستهمقابل تقسيم مى شوند)
1 ؟ ؟
2 انسان
3 حيوان
4 نبات
5 جماد
استاد بايد مدتى ذهن دانش آموزان را در مورد خانه پنجمفعال كند تا خود بينديشند كه موجود برتر از انسان كيست و هر يك به اظهارنظر خودبپردازد. سپس روى تخته قانون 2- را مطرح مى كنيم كه : (در اين مجموعه هستى همهاشياى كم ارزش قربانى و فدايى اشياى برتر و با ارزش تر مى شوند.)
سپس توضيح مى دهد كه چگونه زمين و موادمعدنى آن زمينه رشد گياهان و چمنزارها رافراهم مى آورند و خود را فداى گياهان ، و آنها را فداى موجود برتر از خود، يعنىانسان ها و حيوانات مى كنند. و همين طور هر روز ميليون ها حيوان - گوسفند، مرغ ، گاو،شتر و... ذبح مى شوند تغذيه شوند و رشد كنند.حال سؤ ال مهم اين است كه آيا انسان نيز تابع اين قانون دوم است آيا انسان واستعدادهايش نيز فداى مى شود و از بين مى رود؟ و از خود مى پرسيم كه به راستىانسان قربانى چه مى شود؟!
مى بينيم كه افراد بسيارى در راه رسيدن به خواسته هاى حيوانى خود بر اثر پرخورىو بدخورى از دنيا مى روند. هزاران انسان عمر و استعدادهاى خود را براى ساختن ساختمانهايى از خاك و شن هدر مى دهند و هيچ خبرى از حقيقت انسانى ندارد و بسيارند جوانهايى كهمدت زيادى از عمر خود را صرف حيواناتى مانند كبوتر، سگ ، قنارى ، و غير آن مى كنندتا تيمار و تكثير يابند، ولى هرگز به فكر رشد و تعالى خود نيستند. به راستىانسان در اين مجموعه هستى بايد قربانى چه حقيقتى گردد تا بهكمال مطلوب رسيده باشد؟!
اينجاست كه مكتب تعالى بخش اسلام پيشرفته ترين طرح را براى رشد و ترقى انسانارائه داده است و به او نهيب مى زند.
اى انسان ! تو بيهوده آفريده نشده اى .
اءيحسب الانسان اءن يترك سدى .(518)
اى انسان ... خداى جهان بهترين جايگاه را براى تو مقرر فرموده . تو مى توانى لايق مقامخليفه (519) الهى گردى ، به شرط اين كه به قوانينتكامل عمل كنى . اگر مدرسه پيامبران و اولياى الهى ثبت نام كنى و خوب تكاليف خود راانجام دهى ...

ابر و باد و مه و خورشيد و فلك در كارند
تو نانى به كف آرى به غفلت نخورى
پس براستى حقيقت برتر از انسان كيست ، تا انسان خود را فداى او كند؟
آن حقيقت ذات مقدس خداى متعال است كه فرموده است :
خلقت الاشياء لاجلك و خلقتك لاجلى .(520) همه چيز را براى تو خلق كردم وتو را براى خودم آفريدم .
و هدف اصلى انسان براى رسيدن به كمال نهايى به دست آوردن رضاى خالقمتعال است . براى اين منظور خداى متعال به لطف وتفضل خود در هر زمان انسان نمونه اى به عنوان اسوه و راهنما به نمايندگى از خود درروى زمين قرار داد تا انسان ها در سير كمال به اشتباه نيفتند.
اگر كسى پاى در جاى پاى آنان بگذارد و در تمام عمر با آنان هم مسير باشد بىترديد به كمال مطلوب خواهد رسيد.
مانند كى ؟ مانند سلمان فارسى . آيا داستان او را مى دانيد؟.!.؟
به اميد ديدار در كلاسى ديگر
فن خلاصه نويسى و نكته بردارى ( دكتر حميد ملكى ) 
مقدمه  
امروز دنياى مطالعه و يادگيرى بسيار وسيع است و صاحب نظران از آن به دنياى انفجاراطلاعات ياد مى كنند. مطالعه اگر براى زندگى بهتر و يادگيرى صورت بگيرد بايدنظام مند باشد. زيرا مطالعات پراكند نتايجى جز: آشفتگى ذهنى ، فزون سازى اطلاعاتغيرضرورى ، به هدر دادن زمان و بهره اندك چيزى در پى نخواهد دانست .
امروزه به تجربه ثابت شده است كه پر كردن اوقات فزاغت كار پسنديده اى نيست اينشعار اين گونه اصلاح شود: پر بار كردن اوقات فراغت ، به همين سبب هر اندازه افراددر انتخاب كتاب دقت كنند موفق ترند.
در اين مبحث مى خواهيم به دنياى استفاده بهتر و بهينه تر از جهان كتاب دريچه اىبگشاييم . حضرت رسول اكرم صلى اللّه عليه و آله مى فرمايد:
العلم وحشى قيدوه بالكتابه : دانش ، سركش است آن را با نوشتن به بند بكشيد.
خلاصه كردن مطالب و نكته بردارى عامل ماندگارى مطالعات است . زيرا پديدهفراموشى در وجود انسان ، بسيار تاءثيرگذار است و نوشتنعامل نگهداشتن مطالب ضرورى است .
امروز ثابت شدن است كه بسيارى از افرادى كه :
الف : نكته سنج و دقيق صحبت مى كنند.
ب : در مجالس گفتنى بسيار دارند.
ج : سخنران زبردست اند.
د: هميشه در بسيارى از مباحث مستند صحبت مى كنند.
ه : در انديشه فرو مى روند و صحبت هايشان هم نوشتنى است .
و: ديگران از مجالس آنها نكاتى ياد مى گيرند.
كسانى هستند كه وقتى مطالعه مى كنند تاءمل ، نكته بردارى و علامت گذارى مى كنند.
بنابراين تلخيص ، راه گشاى خوب و قدم و مفيدى براى استفاده بهتر از مطالعات مجلات ،كتاب ها، روزنامه ها، دايرة المعارف و ديگر آثار بشرى است .
مفهوم تلخيص  
تلخيص يعنى خلاصه كردن (summarize To)، چكيده كردن . زمانى كه مطلبى زياد باحفظ كليت آن به مطلبى مختصر تبديل گردد، گويند تلخيص ‍ صورت گرفته است .البته اين معنا با نكته بردارى متفاوت است .
تفاوت تلخيص با نكته بردارى  
تلخيص يعنى كاستن از كليت مطلب ، بدين صورت كه گاهى مطالبى را حذف مى كنيم ومطالب ديگرى را باقى مى گذاريم . نكته بردارى بدان صورت است كه بدون توجهبه اصل مباحث ، نكات مورد نياز يا داراى اهميت ، گزينش شود. در تلخيص يك كتاب يانوشته ، اصل مطلب بدون خدشه به پيام آن ، در كوتاه ترينشكل حفظ مى شود و قسمت هاى غيرضرورى آن حذف مى گردد و ميزان حذف و گزيده سازىعبارت ها به مقصود و هدف تلخيص كننده وابسته است .
انواع تلخيص و اهداف  
1- تلخيص تفصيلى :
تهيه خلاصه و چيده مطالب مهم و پرچم با هدف ايجاد امكان مطالعه براى عموم . باخواندن اين نوع تلخيص مراجعه به اصل كتاب مورد نياز نيست .
2- تلخيص ارجاعى يا انگيزه اى :
تهيه خلاصه كتاب هاى كم حجم و مقالات مفيد، به منظور ايجاد و انگيزه در خواننده براىمراجعه به كتاب اصلى و مطالعه آن .
3- تلخيص آزاد:
تهيه خلاصه نكات مهم يك كتاب بدون توجه به رعايت انسجام و وحدت مطالب ، بهمنظور معرفى كتاب و نكات مهم به خواننده . اين شيوه در حقيقت نوعى نكته بردارى است .
4- تلخيص فهرستى :
تهيه خلاصه مطالب كتاب به شكلفهرست تفصيلى و معرفى كتاب آن .
5- تلخيص علمى :
تهيه خلاصه كتاب به صورت بيان نتيجه و مقصود نويسنده ، به منظور استخراج پيام، اصول ، قواعد و مفاهيم خاصى آن كتاب .
فوائد تلخيص  
1- تلخيص يك اثر در حقيقت ، استخراج مفيدترين جملات و نكات آن است .
2- با تلخيص ، در مراجعات بعدى نيازى به مطالعهكل اثر نيست .
3- فرد بعد از مدتى خلاصه بردارى تبحر مى يابد و گاهى مى تواند يكفصل از يك كتاب را در چند جمله چكيده كند.
4- گاهى در يك دفترچه 200 برگ متوسط محتواى ده ها كتاب موجود است كه خود نوعىدائرة المعارف متحرك است و با CD كه ظرفيت 1000 كتاب را داراست متفاوت است و گاهبهتر از آن است ، چون CD حجم فشرده كليت آثار است كه بايد با كامپيوتر مورد استفادهقرار گيرد؛
حال اين كه دفترچه باب بندى موضوعى شده و نيازى به كامپيوتر يا مراجعه بهكل اثر را ندارد و مطالب ارزشمند و زيبا در موضوعات ويژه دسته بندى شده است .
5- گاهى با ارائه كار تلخيص مى توان يككشكول متنوع علمى ارائه داد و چاپ كرد.
6- به تجربه ثابت شده افرادى كه خلاصه نويسى كنند حضور ذهن بيشترى نسبت بهساير افراد دارند.
روش و مراحل علمى تلخيص يك كتاب  
1. تعيين هدف تلخيص .
2. تعيين پيام .
3. ذكر مشخصات ظاهرى كتاب .
4. معرفى موضوع و شخصيت هاى كتاب .
5. تعيين قسمت هاى غيراصلى .
6. تعيين قسمتهاى غيراصلى ، ولى مهم .
7. يادداشت و نتيجه گيرى .
8. دانستن پيوند بنى مطالب خلاصه شده .
9. پيرايش نهايى .
10. ارائه براى نقد افراد مطلع .
11. پاكنويس نهايى .
12. رفع نواقص احتمالى .
تجارب عملى  
در اين مرحله برخى تجارب مفيد كاربردى را به اطلاع مى رسانيم .
1. تهيه دفاتر متوسط 200 برگى و تقسيم بندى 20 صفحه اى آن با عناوينى چونشعرناب ، جملات و سخنان برجسته ، ابيات شورانگيز، خاطره ، داستان ، سياسى ، آسيبشناسى و...
2. به همراه داشتن برگه يادداشت براى بعضى از مطالبى كه در مجالس و سخنرانىها يا از راديو و تلويزيون مى شنويد. نگارنده بارها حتى از پشت كاميون ها شعرهايىيادداشت كرده ام كه بسيار زيباست .
3. تجارب نشان مى دهد افرادى كه در يك سخنرانى يا يك جلسه ، يا مشاهده يك فيلم ياگفتگو، يادداشت مى كنند، بهتر برنامه را درك مى كنند. شما امتحان كنيد و در يكسخنرانى يا برنامه راديوئى بعضى نكات را يادداشت كنيد خواهيد ديد كه سخنرانى درذهن شما نقش مى بندد و گويى ارتباط جديدى با سخنرانى و محتوا برقرار كرده ايد.
نتيجه گيرى  
دنياى وسيع دانش ، نيازمند ايده هاى ارتباطى است كه اصطلاحا ارتباط با موضوع خواندهمى شود و فن خلاصه نويسى و نكته بردارى روشى است كه اين مسير را آسان تر مىكند. اين مباحث براى پرباركردن اوقات مطرح شده است . و تلخيص منظم ، موضوعى ودست يافتنى براى فرد در فعاليت مطالعاتى روزانه ، دائرة المعارف هاى ويژه فراهممى كند كه هميشه مى توان به آنها مراجعه و بهره هاى لازم كسب نمود.
سير مطالعات دينى ( محمد جهرمى ) 
چه بخوانيم ؟ دغدغه بسيارى از جوانان ميهن اسلامى ماست ، آنان خواهان يك سيرمطالعاتى در زمينه آشنايى با مباحث اسلامى اند، تا از يك هندسه شناختى در حوزهانديشه اسلامى برخوردار گردند. در اين نوشتار با هدف ارائه يك برنامه و سيرمطالعاتى منطقى و علمى ، مجموعه اى از منابع مناسب فرهنگى در چهارده شاخه ، براىپاسخگويى اين نياز فراهم آمده است .
1. توحيد  
1. منشور عقايد اماميه ، جعفر سبحانى ، قم ، انتشارات توحيد، 346 ص ، بخش دوم (توحيدو مراتب آن ).
2. آموزش عقايد، محمدتقى مصباح يزدى ، تهران ، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغاتاسلامى ، 1378، ص 35-135.
3. خداشناسى فطرى ، عزيزالله مهريزى ، كانون انديشه جوان ، 1378، 70 ص .
2. عدل الهى  
1-2. عدل در جهان بينى ، محمد رى شهرى ، چاپخانه مهر، قم ، چاپ سوم .
2-2. مقدمه اى بر جهان بينى اسلامى ، شهيد مرتضى مطهرى ، چاپ جديد، دفتر انتشاراتاسلامى (جامعه مدرسين حوزه علميه قم ) 1362،
صص 130-138.
3. نبوت  
1-3. وحى و رهبرى ، جوادى آملى ، انتشارات الزهراء، 1369.
2-3. فلسفه وحى و نبوت ، محمد رى شهرى ، دفاتر انتشارات اسلامى ، قم .
3-3. صحيفه عصمت ، حسن يوسفيان ، و احمد حسين شريفى ، تهران ، كانون انديشه جوان، 1376، 102 ص .
4-3. وحى شناسى ، محمدباقر سعيدى روشن ، تهران ، كانون انديشه جوان ، 1378،114 ص .
4. امامت  
1-4. بخثى مبسوط در آموزش عقايد، محسن غرويان و ديگران ، قم ، موسسه انتشاراتدارالعلم ، 1371، ج 2،صص 227-400.
2-4. امامت و رهبرى ، مرتضى مطهرى ، تهران ، انتشارات صدرا.
3-4. خورشيد مغرب ، محمدرضا حكيمى ، تهران ، دفتر نشر فرهنگ اسلامى ، 1380،390 ص .
4-4. امامت و مهدويت ، لطف الله صافى گلپايگانى ، قم ، دفتر نشر انتشارات اسلامى ،1372.
5. معاد  
1-5. معاد و جهان پس از مرگ ، ناصر مكارم شيرازى ، چاپ دوم ، قم ، انتشارات هدف
2-5. معاد، محسن قرائتى ، چاپ دوم ، قم ، انتشارات در راه حق ، 1366.
3-5. قيام قيامت ، محمد شجاعى ، تهران ، كانون انديشه جوان ، 132 ص .
4-5. شفاعت ، احمد مطهرى و غلامرضا كاردان ، قم ، انتشارات در راه حق .
6. قرآن و حديث  
1-6. آشنايى با قرآن ، دفتر برنامه ريزى و تاءليف كتب درسى وزارت آموزش ‍ وپرورش تهران ، سازمان تبليغات اسلامى 13707، 134 ص .
2-6. آشنايى با علوم قرآن ، جواد محدثى ، قم ، انتشارات دفتر تبليغات اسلامى(بوستان كتاب ) 1378، 136 ص .
3-6. فروغ حديث ، محمود شريفى ، قم ، نشر معروف ، 1379.
7. اخلاق و عرفان  
1-7. گناه شناسى ، محسن قرائتى ، تنظيم محمدى اشتهاردى ، تهران ، پيام آزادى ، 336ص .
2-7. درآمدى بر سير و سلوك ، مجتبى تهرانى ، تهران ، پژوهشگاه فرهنگ و انديشهاسلامى ، 1379، 108 ص .
3-7. نامه ها و برنامه ها (مجموعه دستورالعمل هاى اخلاقى الهام از قرآن و عترت )، حسنحسن زاده آملى ، قم ، انتشارات قيام ، 1381، 280 ص .
4-7. گامى در مسير، جواد محدثى ، قم ، انتشارات دفتر تبليغات اسلامى ، 224 ص .
8. سياست  
1-8. ولايت فقيه ، مهدى هادوى ، تهران ، كانون انديشه جوان ، 1379، 148 ص .
2-8. دين و دولت ، على ربانى گلپايگانى ، تهران ، پژوهشگاه فرهنگ و انديشهاسلامى 1377، 180 ص .
9. تاريخ و سيره  
1-9. سيره پيشوايان ، مهدى پيشوايى ، قم ، موسسه امام صادق (ع )، 792 ص .
2-9. زندگانى فاطمه زهرا (ع )، سيد جعفر شهيدى ، تهران ، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 291 ص .
10. تاريخ ايران  
1-10. مقدمه تحليلى تاريخ تحولات سياسى ايران (از عصر صفويه تا دورانمعاصر)، موسى نجفى ، تهران ، نشر منير، 1378، 278 ص .
11. فرزانگان  
1-11. حديث بيدارى (شرح زندگانى امام خمينى )، حميد انصارى ، تهران ، دفتر نشرآثار امام خمينى ، 254 ص .
2-11. گلشن ابرار (زندگى نامه جمعى از عالمان و فرزانگان شيعه )، جمعى ازنويسندگان ، قم ، نشر معروف ، 1016، ص (2 جلد).
12. ادبيات  
1-12. ميناى قلم (گزيده مقالات شيوا و نثر ادبى درباره امام على (ع )، جواد محدثى ،انتشارات دفتر تبليغات اسلامى (بوستان كتاب )، 1380، 231 ص .
2-12. كشتى پهلوگرفته (درباره زندگانى حضرت فاطمه زهرا - ع -)، سيد مهدىشجاعى ، انتشارات مدرسه ، 160 ص .
3-12. آفتاب در حجاب (درباره زندگانى حضرت زينب ، - س -) سيد مهدى شجاعى ،كانون پرورش فكرى كودكان و نوجوانان ، 240 ص .
4-12. حكايتها و هدايتها (در آثار استاد شهيد مطهرى )، محمدجواد صاحبى ، انتشارات دفترتبليغات اسلامى (بوستان كتاب )، 1379، 425
ص .
13. پرسش و پاسخ  
1-13. در محضر علامه طباطبايى (665 پرسش و پاسخ ‌ها اعتقادى ، اخلاقى ، تفسيرى ،حديثى ، فلسفى و عرفانى )، محمدحسين رخ شاد، قم ، انتشارات نهاوندى ، 1380، 256ص .
2-13. پرسش و پاسخ از محضر رهبر معظم انقلاب اسلامى آيت الله خامنه اى ، تهران ،موسسه فرهنگى قدر ولايت ، 1380، 423 ص .
3-13. پرسش ها، پاسخ ‌ها، توصيه ها، آيت الله جوادى آملى ، قم ، مركز فرهنگى نهادنمايندگى رهبرى در دانشگاهها، 1380، 96 ص .
4-13. در محضر حكيم علامه جعفرى (مجموعه پرسشها و پاسخها)، تنظيم محمدرضا جوادىو على جعفرى ، تهران ، مؤ سسه تدوين آثار علامه جعفرى ، 1380، 262 ص .
5-13. پرسش ها و پاسخ ‌ها (ولايت فقيه و مباحث حكومت دينى )، محمدتقى مصباح يزدى ،قم ، موسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى ، 1378، 9680 ص .
6-13. پاسخ ‌ها به پرسش ها مذهبى ، ناصر مكارم شيرازى و جعفر سبحانى ، قم ،انتشارات هدف ، 672 ص .
7-13. سؤ ال هاى ديروز، امروز، فردا، (پاسخ به ابهامات نوجوانان و جوانان ) جاول ، حسين امينى ، على اصغر احمدى ، محمدعلى سادات ، انتشارات مدرسه ، 95 ص .
8-13. پرسش ها و پاسخ ‌ها، رضا كاشفى ، قم ، دفتر نشر معارف ، 4 دفتر، 1380.
14. گوناگون  
1-14. چرا و چگونه بخوانيم ؟، حسين سيدى ، تهران ، كانون انديشه جوان ، 1379، 40ص .
2-14. پيروى خضر خرد (چرايى تقليد)، حسن ابراهيم زاده ، تهران ، كانون انديشهجوان ، 1380، 112 ص .
3-14. خواب و نشانه هاى آن ، محمد شجاعى ، تهران ، كانون انديشه جوان ، 1379، 94ص .
4-14. روشها(ى مطالعه ، ترجمه ، نگارش ، تندخوانى ، خلاصه نويسى و...)، جوادمحدثى ، قم ، نشر معروف ، 1380، 224 ص .
5-14. تصميم هاى بزرگ جوانى ، محمدباقر پورامينى ، تهران ، كانون انديشه جوان ،1381، 72 ص .
6-14. جوان و بحران هويت ، محمدرضا شرفى ، تهران ، انتشارات سروش ، 205 ص .
7-14. جوانان و روابط، ابوالقاسم مقيمى ، مركز مطالعات و پژوهش هاى فرهنگى حوزهعلميه ، 1380، 175 ص .
سير مطالعاتى آثار شهيد مطهرى ( دكتر مژده پورحسينى ) 
من به دانشجويان و طبقه متعهد توصيه مى كنم كه كتاب هاى اين استاد عزيز را نگارندبا دسيسه هاى غيراسلامى فراموش شود (521)
تعريف  
مطالعه كتابهاى استاد شهيد مرتضى مطهرى بر اساس چينش كاربردى ، منطقى وتربيتى را سير مطالعات مى گويند. انتظار مى رود اين سير، قابليت ترسيم مسيرىروشن و واضح جهت كسب روش مند و منظم اصول فكرى شهيد مطهرى را داشته باشد. و بهمخاطبان خويش توانايى برداشت صحيح از انديشه هاى اسلام شناسانه و اسلام مدارانهآن شهيد بزرگوار را ببخشد تا در مجموع ، بتواند چهارچوب صحيحى از اساسى ترينمؤ لفه هاى تفكر اسلامى را با محوريت تفكرات اين انديشمند اسلامى در ذهن خويش ‍بسازد.
هدف  
هدف از سير مطالعاتى شهيد مطهرى رسيدن به نقطه ثبات و آرامش نسبى بر اساس مؤلفه هاى اسلامى و شيعى است ، آن چنان كه كاربر در انتهاى مطالعات خويش ، بر اساسروش برنامه ريزى شده اين سير مطالعاتى بتواند در مقابله با هرگونهمجهول مفروض در دامنه مسائل متداول اسلامى - و البته نه به صورت تخصصى وپيشرفته - به الفباى اوليه نحوه انديشيدن و طى مسيرنمودن و به نتيجه رسيدن دستيابد و مطالب موافق و همسو يا مخالف و متناقص و متنافر بااصول اسلامى را تشخيص داده و موقعيت خويش را در رابطه با آن موضوع از نظر قرب وبعد به محور تفكر اسلامى تعيين نمايد.
فوايد  
1. آشنايى با انديشه هاى شهيد مطهرى .
2. آشنايى با پيش درآمدى بر هر يك از شاخه هاى علوم اسلامى ؛ به عنوانمثال ، استاد مطهرى در دوره سه جلدى آشنايى با علوم اسلامى ، به توضيح و تشريحشاخه هاى علوم و معارف متداول اسلامى پرداخته و به طوراجمال ، خصوصيات هر يك را بيان نموده است .
3. آشنايى با مباحث و زيربناهاى عقلى و نحوه صحيح به كارگيرىاصول عقلى و منطقى در استدلالات كاربردى ، به فراخور توان و انديشه مخاطبان ؛ بهعنوان مثال ، مخاطب در صفحه 50 كتاب حق برباطل ، آن چه ما مى بينيم غالبا پيروزى و غلبه درطول تاريخ است .
4. گذرى بر همه ابعاد معرفتى انسان در بحث شناخت كه از آن جمله اند: مباحث لطيفعرفانى ، مباحث عميق و مباحث دقيق نقلى .
5. يافتن پاسخ پرسش هاى دينى و اعتقادى ؛ به عنوانمثال ، همه مخاطبان با اين پرسش ها در ذهن خويش كلنجار رفته اند: چرا خانم ها مجبورندحجاب داشته باشند و آقايان نه ؟ چرا خداوند انسان هاىمعلول و ناقص الخلقه را آفريد و به آنها در شيوه خلقتشان ظلم كرد؟
6. پاسخ ‌گويى به پرسش ها بر اساس يك نظم منطقى ؛ نحوه چينش كتاب ها بهگونه اى است كه پاسخ پرسش هاى مطرح شده در هر كتاب ، در كتاب يا كتاب هاىبعدى پاسخ داده شده مى شود.
7. فراگيرى نحوه و روش پاسخ ‌گويى به يك پرسش مفروض ، با دقت وتاءمل در شيوه شهيد مطهرى و در رويارويى با يك پرسش جديد و نحوه منطقى طى مسيرفكرى از مجهول با عبور از كانال معلومات ذهنى وتبديل آن مجهول به معلوم ، يك معلوم مطابق با واقع .(522) مثلا با نگاهى به كتابخاتميت مى بينيم كه چگونه استاد در ابتدا، طرح سؤال مى نمايد، سپس ‍ تمام ادوار تاريخى را در جست وجوى جواب كنكاش مى كند، نظراتموافق و مخالف صاحب نظران را بيان مى دارد، اينجا شبهه مى كند و سپس ‍ با استعانت ازقدرت عقلى و منطقى و بيانى و البته با استفاده از پشتوانه هاى نقلى ، به تبيين علتپيدايش پديده خاتميت و علت نياز به ائمه اطهار در عصر خاتميت مى پردازند و يك مسيرمعقول و زيباى پاسخ گويى به يك سؤ ال را نمايش مى دهند.
8. تمرين مباحثه و مناظره ، با توجه به تعداد نسبتا زياد پرسش و پاسخ و بحث و گفتو گو در كتاب هاى شهيد مطهرى . مثلا كتاب توحيد يا معاد شهيد مطهرى در انتهاى هر بحث، چندين صفحه پرسش و پاسخ دارد كه به صورت مناظره اجرا گرديده است ، از اين رومى توان ريزه كارى ها و شگردهاى يك مناظره موفق و توانمند را از سير مطالعاتى شهيدمطهرى استخراج نمود.
9. مقايسه مشكلات و توطئه هاى فكرى - فرهنگى دههچهل تا دهه شصت با زمان كنونى .
10. تطبيق پرسش هاى موجود در زمان حاضر با پاسخ ‌هايى كه به شهيد مطهرى ، در آنزمان به همان پرسش ها داده اند و استفاده كاربردى و روز آمد از اطلاعتى كه در كتاب هاىآن بزرگوار وجود دارد.
11. براى شروع اين سير مطالعاتى ، نياز به گذراندن دوره هاى آمادگى نيست و هر كسبه اندازه سطح درك و فهم خويش مى تواند مخاطب شهيد مطهرى قرار گيرد و از كتابهاى آن بزرگوار بهره ببرد و خصوصا نحوه خاص ‍ چينش كتاب ها اين شرايط را فراهمآورده كه كاربر در لحظه اول با آسان ترين كتاب هاى شهيد از لحاظ قلم و محتوا و دركمطلب و همچنين ملموس ترين و خواستنى ترين مطالب از لحاظ موضوع روبه رو گردد واحساس رضايت و لذت نمايند و قدم در مسير مطالعاتى گذارد.
12. از اساسى ترين مسائلى كه سير شهيد مطهرى را در راءس پيشنهادهاى مطالعاتىبه جوانان قرار مى دهد، همان مسئله حياتى و مهمى است كه حضرت امام خمينى رحمة اللهبه آن اشاره مستقيم نموده و خيال اهل مطالعه را از لغزش و انحراف آسوده گرداند:
او مردى بود كه در اسلام شناسى و فنون مختلفه اسلام و قرآن كريم كم نظير بود... وآثار قلم و زبان او، بى استثناء آموزنده و روان بخش است .(523)
13. ايمان كم نظير در كنار قدرت عقلى و توانايى هاى بيانى استاد مطهرى سبب مى شودخوانندگان با آرامش قلبى و اطمينان فكرى بيش ترى به سراغ آثار او بروند. نگاهىبه زندگى استاد و گذرى بر مجموعه كتاب هايى كه درباره زندگى آن شهيد به قلمتحرير در آمده است ، نشان مى دهد كه استاد مطهرى قدمى بسيار بلندتر ازتعقل و استدلالات عقلى محض برداشته اند.
14. بازشدن افق ديد انسان در وادى تفكر وتعقل ، به ويژه در مباحث اسلامى و مذهبى كسب توانايى شيوه انديشيدن كلاسيك اسلامىبا استعانت از روش زيبا، آسان و همه بعدى .
دسته بندى  
دسته بندى حاضر توسط حجة الاسلام معمار منتظرين ، تنظيم گشته و داراى خصوصياتزير است :
1. اين سير بر اساس حركت از كتاب هاى آسان و همه فهم به سوى كتاب هاىمشكل و تخصصى تنظيم گرديده است و اين توانايى را به مخاطب خويش مى دهد كه باكار فكرى مستمر، از طريق فهم كتاب هاى ابتدايى به درك كتاب هاى تخصصىدسترسى پيدا كند.
2. در اين سير، ابتدا، سخنرانى ها، سپس كتاب ها قرار داده شده است . كتاب هاى فلسفىدر انتهاى فهرست قرار دارد.
3. سير مطالعاتى مذكور به گونه اى تنظيم گشته است كه سؤ الاتى كه به صورتمتداول در هر كتاب به ذهن مى رسد، در كتاب يا كتاب هاى بعدى پاسخ داده مى شود؛ يعنىاگر كاربر اين سير استادى در اختيار نداشت كه به سؤ الات او پاسخ گويد، بااندكى صبر و تعمق مى تواند در كتاب هاى بعدى به پاسخ سؤ الات خويش دست يابد ونحوه استخراج پاسخ سؤ الات خويش از متون علمى را نيز فرا گيرد.
4. جهت دست يابى به نتايج و فوايدى كه در بخش پيشين ذكر شد، به توصيهنويسنده اصلى اين سير مطالعاتى ، لازم استحداقل دو دور به صورت كامل و دقيق و بر اساس رتبه بندى اين سير، تمام كتابهاىاستاد مطالعه شوند تا نتايج مورد سريع ترحاصل شود.
توجه : كسانى كه قصد ورود در مباحث فلسفى و اقتصادى را ندارند، مى توانند مطالعهخود را تا ابتداى كتاب هاى اختصاصيى اين گروه تنظيم نمايند و تا عنوان شماره 50پيش روند.
سير مطالعاتى آثار استاد  
1. داستان راستان ، 2 جلد.
2. حكمت ها و اندرزها.
3. حماسه حسينى ، 3 جلد.
4. گفتارهاى معنوى .
5. ده گفتار.
6. پانزده گفتار.
7. بيست گفتار .
8. سيرى در سيره نبوى صلى اللّه عليه و آله .
9. سيرى در سيره ائمه اطهار عليهم السلام .
10. جاذبه و دافعه على عليه السلام .
11. ولاءها و ولايتها.
12. خاتميت .
13. ختم نبوت .
14. پيامبر امى .
15. اسلام و مقتضيات زمان ، 2 جلد.
16. امدادهاى غيبى در زندگى بشر.
17. توكل و رضا.
18. گريز از ايمان گريز از عمل .
19. تكامل اجتماعى انسان .
20. انسان كامل .
21. انسان شناسى .
22. تعليم و تربيت در اسلام .
23. عرفان حافظ.
24. نبرد حق و باطل .
25. مساءله حجاب .
26. پاسخهاى استاد.
27. نظام حقوق زن در اسلام .
28. اخلاق جنسى در ايران و غرب .
29. نهضتهاى اسلامى در صد ساله اخير.
30. پيرامون جمهورى اسلامى .
31. پيرامون جمهورى اسلامى .
32. خدمات متقابل اسلام و ايران .
33. سيرى در نهج البلاغه .
34. جهاد.
35. آشنايى با قرآن ، 15 جلد.
36. مساءله شناخت .
37. شناخت در قرآن .
38. فطرت .
39. فلسفه اخلاق .
40. انسان و سرنوشت .
41. عدل الهى .
42. علل گرايش به ماديگرى .
43. آشنايى با علوم اسلامى ، 3 جلد.
44. توحيد.
45. نبوت .
46. معاد.
47. آشنايى با جهانبينى اسلامى ، 6 جلد.
48. امامت و رهبرى .
49. قيام و انقلاب مهدى عليه السلام .
50. تاريخ عقايد اقتصادى .
51. نظام اقتصادى اسلام .
52. مساءله ربا.
53. نقدى بر ماركسيسم .
54. فلسفه تاريخ ، 4 جلد.
55. مقالات فلسفى ، 3 جلد.
56. تعارضات منطقى .
57. اصول فلسفه و روش رئاليسم ، 5 جلد.
58. شرح منظومه .
59. شرح مبسوط منظومه ، 4 جلد.
60. حركت و زمان ، 4 جلد.
61. الهيات شفاء، 2 جلد.
آثار و نتايج  
اصلى ترين نتيجه عملى اين سير مطالعاتى رسيدن به شيوه انديشيدن كلاسيك اسلامىاست و اين نتيجه گامى بزرگ در راستاى هدايت جامعه به سوى آموزه هاىاصيل و ناب اسلام عزيز است .
با ترويج صحيح اين سير مطالعاتى و با تاءمل و تدبر انديشمندانه ، به دور ازدستپاچگى و جنجال هاى مخرب و ضدكيفيت ، به آرامى و دقت مى توان بهنسل جديد اين جامعه اسلامى ، طعم شيرين انديشيدن بر اساس تفكراصيل اسلامى را آموخت و ذهن جوان و جست وجوگر وى را بهمسائل عميق و زيباى اسلامى سوق داد، تا روح آشفته و متكثر خويش را در درياى بيكرانمعارف اسلامى شست شو دهد و با رهايى از پرسش هاى آزارنده فكرى و روحى و گرايشهاى گيج كننده و پرفراز و نشيب گروهى و تشكيلاتى در آستان بى اضطراب آموزه هاىخالص اسلام عزيز به فيض ‍ آرامش و ثبات و رشدنائل آيد.

fehrest page 

back page