يك اعتراف جالب
در پايان لازم است اين سخن را از زبان يكى از برادراناهل سنّت بشنويم ، حافظ قندوزى حنفى در ينابيع ⁽⁴⁴⁾ مى گويد: بعضى از محقّقينگفته اند كه شرح زمان و تعريف كون و مكان نشان داده كه مرادرسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از حديث ((اِثْنا عَشَرَ خَلِيْفةً)) دوازده نفر ازاهل بيت و عترت آن حضرت است ؛ زيرا اين حديث بر خلفايى كه از صحابه بودندحمل نمى شود؛ چون آنان از دوازده كمتر بودند، بر خلفاى اموى نيزقابل حمل نيست ؛ چون آنان از دوازده نفر بيشتر بودند، وانگهى همه ستمگر فاحش بودندبجز عمر بن عبدالعزيز؛ و نيز آنان از بنى هاشم نبودند وحال آنكه آن حضرت فرموده : ((كُلُّهُمْ مِنْ بَنِى هاشِمْ)) چنانكه در روايت جابر آمده است ...
و نيز نمى شود بر ملوك عبّاسى حملنمود؛ چون از دوازده نفر بيشتر بودند و آيه (... قُلْ لا أ سئلُكُمْ عَلَيْهِ اَجْراً... )⁽⁴⁵⁾ وحديث كساء را مراعات نكردند. پس ناچار بايد اين حديث بر دوازده نفر ازاهل بيت آن حضرت حمل شود؛ چون آنان اعلم اهل زمان و اجلّ و اتقى و اورع از همه بودند و درنسب از همه بالاتر و در حسب افضل و در نزد خدا محترمتر بودند و علومشان به سبب وراثتو لدنى بودن ، به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّممتصل بود.
دليل ديگر اين حمل ، حديث ثقلين و احاديث ديگرى است كه به طور وافر در اين كتاب(ينابيع المودّه ) و در كتاب هاى ديگر نقل شده است ... به عقيده نويسنده ، ترديدى نيستكه منظور رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از همه اين احاديث ، دوازده امام ، يعنى :على و اولاد او عليهم السّلام بوده است .
* * *
مهدى شخصى نه مهدى نوعى
برادران اهل سنّت در رابطه با مهدى موعود - صلوات اللّه عليه - مى گويند: ما به مهدىنوعى عقيده داريم . به عبارت ديگر: ما منكر مهدى موعود نيستيم ، احاديثى كه ازرسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم در باره او صادر شده ، موردقبول ماست ولى مى گوييم او هنوز متولد نشده و معلوم نيست چه كسى است اما در آينده متولّدمى شود و بعد از بزرگ شدن ، قيام مى كند و حكومت جهانى واحدتشكيل مى دهد، او از نسل فاطمه و از فرزندان حسين عليهم السّلام است .⁽⁴⁶⁾ مثلاًشبراوى شافعى در الاتحاف ⁽⁴⁷⁾ مى گويد:
((شيعه عقيده دارد مهدى موعود - كه احاديث صحيحه در باره او وارد شده - همان پسر حسنعسكرى خالص است ، و در آخرالزمان ظهور خواهد كرد، ولى صحيح آن است كه او هنوزمتولّد نشده و در آينده متولّد و بزرگ مى شود و او از بزرگانآل بيت كريم است )).
ابن ابى الحديد در شرح نهج البلاغه ⁽⁴⁸⁾ ذيل خطبه 16 مى گويد: ((اكثر محدّثين عقيده دارند مهدى موعود ازنسل فاطمه 3 است و اصحاب ما معتزله آن را انكار نمى كنند و در كتب خود به ذكر اوتصريح كرده اند و شيوخ ما به او اعتراف كرده اند، فقط فرق آن است كه او به عقيده ماهنوز متولّد نشده و بعداً متولّد خواهد گرديد)).
ايشان مى گويد: ((وَ اَمّا اَصْحابُنا فَيَزْعَمُونَ اَنَّهُ فَاطِمِيُّ يُولَدُ فِي مُسْتَقْبَلِ الزَّمانِ لاُمِّوَلَدٍ وَ لَيْسَ بِمَوْجُودٍ اَلا ن ))⁽⁴⁹⁾ . و باز مى گويد: ((وَ عِنْدَ اَصْحابِنا أ نَّهُ غَيْرُ مَوْجُودٍاَلا نَ وَ سَيُوجَدُ، وَ عِنْدَ اْلاِماميَّةِ اَنَّهُ مَوْجُودٌ اَلا نَ)).⁽⁵⁰⁾
نا گفته نماند كه اهل سنّت بر اين گفته خود، دليلى از احاديث يا آيات نياورده اند، فقطشهرتى است كه در ميان ايشان به وجود آمده است و اين يكى از نتايج منزوى شدناهل بيت عليهم السّلام و غصب خلافت اسلامى است . چنانكه در مقدمه كتاب به آن اشاره شد.وانگهى احاديث منقوله در كتب اهل سنّت عيناً عقيده شيعه را مى رساند و در آن احاديث مىخوانيم كه : مهدى موعود - صلوات اللّه عليه - دوازدهمين امام از ائمّه دوازده گانه و نهمينفرزند امام حسين عليه السّلام و چهارمين فرزند امام رضا عليه السّلام و فرزندبلافصل امام حسن عسكرى عليه السّلام است .
و نيز روايات اهل سنّت مى گويد كه آن حضرت درسال 255 هجرى در نيمه شعبان در شهر ((سامرا)) از مادرى به نام ((نرجس )) به دنياآمده است . بنابراين ، شيعه و اهل سنّت در مهدى موعود اختلاف و شكّى ندارند و هر دو عقيدهبه مهدى شخصى دارند منتها دورانهاى تاريك و انزواىاهل بيت و عصر حكومتهاى سياه بنى اميّه و بنى عبّاس مانع از آن شد كهاهل سنّت چيزى را كه در كتابهاى خود نوشته ونقل كرده اند در ميان خود شهرت بدهند و مانند شيعه منتظر آمدن مهدى شخصى - سلام اللّهعليه - باشند.
ما اينك بعضى از دلايلى را كه بر مهدى شخصى دلالت دارند از كتب برادراناهل سنّت نقل كرده و در باره آنها توضيح مى دهيم :
1 - محمد صالح حسينى ترمذى حنفى از سلمان فارسىنقل كرده ،مى گويد:
((دَخَلْتُ عَلَى النَّبِىِّ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فَاِذاَ الْحُسَيْنُ عَلَى فَخِذِهِ وَ هُوَ يُقَبِّلُعَيْنَيْهِ وَفاهُ وَيَقُولُ: اَنْتَ سَيِّدٌ اِبْنُ سَيِّدٍ، اَنْتَ

اِمامٌ اِبْنُ اِمامٍ، اَنْتَ حُجَّةٌ اِبْنُ حُجَّةٍ أ بوحُجَجِ تِسْعَةٍ مِنْ صُلْبِكَ تاسِعُهُمْ قائمُهُمْ)).⁽⁵¹⁾
يعنى :
((به محضر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مشرف شدم ناگاه ديدم كه حسينعليه السّلام بر روى زانوى آن حضرت است ، حضرت چشمها و دهان حسين را مى بوسيد ومى فرمود: تو آقا و فرزند آقايى ، تو امام و پسر امامى ، تو حجت و فرزند حجّتى ،پدر نُه نفر حجت كه همه از صلب تو هستند و نهم آنان قائم آنان است )).
اين حديث شريف در اينكه مهدى موعود عليه السّلام نهمين فرزند امام حسين عليه السّلام استصراحت دارد على هذا مهدى موعود متولد شده است . بنابراين حديث ، نمى شود گفت : ((معلومنيست مهدى چه كسى است و هنوز متولّد نشده است )).
2 - عبداللّه بسمل چنين نقل كرده است :
((عَنْ سَلْمانَ قالَ: دَخَلْتُ عَلَى النَّبِيِّ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فَاِذَا الْحُسَيْنُ عَلَىفَخِذَيْهِ وَ هُوَ يُقَبِّلُ عَيْنَيْهِ وَ يُقَبِّلُ فاهُ وَيَقُول :

انْتَ سَيِّدٌ اِبْنُ سَيِّدٍ وَاَنْتَ اِمامٌ اِبْنُاِمامٍ وَاَنْتَ حُجَّةٌ اِبْنُ حُجَّةٍ اَبُو حُجَجِ تِسْعَةٍ تاسِعُهُمْ قائمُهُمْ. اَخْرَجهُ فِى الْمَوَدَّةِ السَّيِّدُ عَلِىُّ

الْهَمَدانِيُّ الشَّافِعِيُّ وَاَخْطَبُ فِي الْمَناقِبِ)).⁽⁵²⁾
اين حديث شريف ، همان حديث قبلى است و عبداللّهبسمل پس از نقل آن اضافه مى كند كه صاحب مودّة القربى سيّد على همدانى شافعى واخطب خوارزمى نيز آن را در مناقب نقل كرده اند، ناگفته نماند - چنانكه خواهيم گفت -خوارزمى آن را در مقتل الحسين نقل كرده است نه در مناقب .
3 - ابو المؤ يّد، موفق خوارزمى حنفى (متوفاى 568) حديث فوق را با كمى تفاوت ازسليم بن قيس از سلمان محمّدى چنين نقل مى كند:
((قَالَ دَخَلْتُ عَلَى النَّبِىِّ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم وَ اِذاَ الْحُسَيْنُ عَلى فَخِذِهِ وَ هُوَيُقَبِّلُ عَيْنَيْهِ وَ يَلْثَمُ فاهُ وَ يَقُولُ: اِنّكَ سَيِّدٌ اِبْنُ

سَيِّدٍ اَبُو سادَة اِنَّكَ اِمامٌ اِبْنُ اِمامٍ اَبُوأَئمَّةٍ، اِنَّكَ حُجَّةٌ اِبْنُ حُجَّةٍ اَبُو حُجَجِ تِسْعَةٍ مِنْ صُلْبِكَ تاسِعُهُمْ قائِمُهُمْ)).⁽⁵³⁾
خلاصه حديث شريف آن است كه : مهدى موعود - صلوات اللّه عليه - در كلامرسول خداصلّى اللّه عليه و آله و سلّم به احسن وجه تعيين شده وآن نهمين فرزندامام حسينعليه السّلام است .
4 - حافظ شيخ سليمان حنفى قندوزى ، حديث فوق را در ينابيع المودّه ، باب 54، ص168. و نيز در باب 56، ص 258 از كتاب مودة القربى تأ ليف سيدعلى بن شهابهمدانى شافعى (متوفاى 786) نقل كرده است . و نيز در باب 77 ص 445 باز از مودّةالقربى و در باب 94، ص 492 از خوارزمى به دو سند از سلمان فارسى و امام سجادعليه السّلام از پدرش امام حسين عليه السّلامنقل كرده كه دوّمى چنين است :
((عَنْ عَلِىِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ اَبِيهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِي عليهماالسّلام قَالَ: دَخَلْتُ عَلَىجَدّى رَسُولِ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم

فَاَجْلَسَنِى عَلَى فَخِذِهِ وَقالَ لِى : اِنَّ اللّهَاِخْتارَ مِنْ صُلْبِكَ يا حُسَيْنُ تِسْعَةَ اَئمَّةٍ تاسِعُهُمْ قائِمُهُمْ وَكُلُّهُمْ فِى الْفَضْلِ وَالْمَنْزِلَةِعِنْدَاللّهِ

سَوَاءٌ)).
يعنى :
((امام مى فرمايد: به محضر جدّم رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شرفياب شدم، مرا روى زانوى خويش نشانيد و فرمود: خداوند از صلب تو نُه نفر امام اختيار كرده كهنهم آنان قائم آنان است و همه در فضيلت و مقام پيش خداوند يكسانند)).
بنابراين ، مهدى عليه السّلام يك مهدى معين و نهمين فرزند امام حسين عليه السّلام است .
ناگفته نماند كه كتاب ((مودة ذوى القربى )) تأ ليف سيدعلى بن شهاب همدانى شافعى(متوفاى 786) حاوى چهارده فصل است و شيخ سليمان حنفى همه آن كتاب را در ينابيعالمودّه آورده و آن را باب پنجاه و ششم اين كتاب قرار داده است و درفصل دهم تحت عنوان ((المودّة العاشرة فى عدد الائمة وانّ المهدى منهم )) حديث مبارك فوقراچنانكه گفته شد - در ص 258 از سليم بن قيس هلالى از سلمان فارسى ازرسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نقل كرده است .
بنابراين ، آنچه ما به دست آورده ايم اين است كه حديث فوق در كتابهاىمقتل خوارزمى ، در ارجح المطالب ، مناقب مرتضوى ، مودة ذوى القربى و ينابيع المودّهنقل شده است و بر مهدى شخصى دلالت دارد؛ يعنى مهدى موعود عليه السّلام فرزند نهمامام حسين عليه السّلام است .
حمّوئى جوينى شافعى از عبداللّه بن عبّاس نقل كرده كه گفت :
((سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم يَقُولُ: اَنا وَ عَلِيُّ وَالْحَسَنُ وَالْحُسَيْنُوَتِسْعَةٌ مِنْ وِلْدِ الْحُسَيْنِ مُطَهَّرُونَ مَعْصُومُونَ)).⁽⁵⁴⁾
يعنى :
((شنيدم كه حضرت مى فرمود: من ، على ، حسن ، حسين و نُه نفر از فرزندان حسين همه پاكشده از طرف خدا و معصوم هستيم )).
و نيز همين حديث را از اصبغ بن نباته از عبداللّه بن عبّاسنقل كرده است ⁽⁵⁵⁾ . همچنين حديث فوق در ينابيع المودّه ⁽⁵⁶⁾ از كتاب مودّة القربى(مودّت دهم ) و از فرائد السمطين ⁽⁵⁷⁾ نقل شده است .
از اين حديث نيز روشن مى شود كه مهدى موعود - صلوات اللّه عليه - فرزند نهم امام حسينعليه السّلام است .
اگر بگويند: چه مانعى دارد كه فرزند امام حسين باشد ولى بعداً در آخرالزمان متولّدشود؟! مى گوييم : به قرينه روايات گذشته و روايات آينده ، نه نفر پشت سر هممنظورند؛ يعنى امام دوازدهم فرزند نهم امام حسين عليه السّلام است .
6 - شبراوى شافعى مصرى (متوفاى 1172) در كتاب ((الاتحاف بحبّ الاشراف ))⁽⁵⁸⁾ و ابن صبّاغ مالكى در فصول المهمّه ⁽⁵⁹⁾ نقل مى كنند كه دعبل بن على خزاعى مى گويد: چون به محضر حضرت رضا عليه السّلامرسيدم و در ضمن قصيده خود، اين دو شعر را خواندم كه :