مناسك عمره مفرده

مطابق با فتاواى حضرت

آية الله العظمى مكارم شيرازى (مدّ ظلّه العالى)

تهيّه و تنظيم : مسعود مكارم

[ 5 ]

[ 13 ]

از آنجا كه هر سال، خيل كثيرى از مردم با ايمان و علاقه مند ما جهت بجا آوردن عمره مفرده عازم بيت الله الحرام شده و اين اقبال روز به روز بيشتر مى شود و از طرفى مواجهه روحانيون محترم با مسائل جديد و احساس نياز نسبت به تدوين مناسكى جامع در اين زمينه، سبب شد كه بازنگرى كاملى در كلّيه مسائل عمره و تطبيق مسائل حج بر آن، زير نظر حضرت آية الله العظمى مكارم شيرازى (مدّ ظلّه العالى) را به انجام برسانيم; تا از طرفى حجّاج محترم به تمامى مسائل و آداب و اعمال اين فريضه بزرگ آگاه شده و از طرف ديگر دغدغه هاى روحانيون محترم كاروانها نسبت به اطّلاع از آخرين فتاواى معظم له برطرف گردد و همگان بتوانند اعمال عمره را با خيالى آسوده به جاى آورده و با دستى پر از معنويت از اين سفر روحانى بازگردند.

[ 14 ]

از مزاياى اين كتاب مى توان به موارد زير اشاره نمود:

1ـ جمع آورى كلّيه نظرات فقهى حضرت آية الله العظمى مكارم شيرازى در باب عمره كه در كتب مختلف آمده، به همراه آخرين فتاواى معظم له.

2ـ حذف مسائل تكرارى و غير ضرورى و جايگزين شدن مسائل جديد بجاى آن.

3ـ قرارگرفتن مسائل و استفتائات هر موضوع در كنار هم براى سهولت در يافتن مسائل مورد نياز.

4ـ قرارگرفتن مسائل در ابواب و فصول مناسب.

5ـ بكارگيرى زبان و ادبيات روز.

6ـ حذف مسائلى كه امروزه مصداق خارجى ندارد.

* * *

از خوانندگان عزيز بويژه روحانيون محترم كاروان ها، صميمانه درخواست مى كنيم ما را از نظرات و پيشنهادهاى خويش بهره مند سازند تا در چاپ هاى بعدى از آن استفاده كنيم.

در خاتمه از جناب مستطاب حجة الاسلام والمسلمين آقاى عليان نژادى كه در تهيه اين اثر ما را يارى نمودند، تشكّر و سپاسگزارى كرده و از خداوند متعال توفيق و عزت ايشان را خواستاريم.

مسعود مكارم

ربيع الثانى 1426

[ 15 ]

[ 16 ]

[ 17 ]

مسأله 1ـ عمره مفرده يكى از بهترين اعمال است، و فضيلت بسيار دارد. از پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله) روايت شده كه فرمود:

«اَلْعُمْرَةُ كَفّارَةٌ لِكُلِّ ذَنْب(1); عمره كفّاره تمام گناهان است (و پشت انسان را از بار گناه سبك مى كند)».

مسأله 2ـ عمره را در هر ماهى از سال مى توان بجا آورد; ولى در ماه رجب از همه ماهها بهتر است(2)، و در اخبار اسلامى درباره آن بسيار تأكيد شده است.

مسأله 3ـ عمره همانند حج بر دو قسم است:واجب و مستحب.

1 . وسائل الشيعه، جلد 8، صفحه 66، ابواب وجوب الحج، باب 38، حديث 7، و جلد 10، صفحه 240، ابواب العمره، باب 3، حديث 7.

2 . روايات فراوانى در اين زمينه وجود دارد، كه تنها در كتاب وسائل الشيعه، جلد 10، صفحه 239، ابواب العمره، باب 3، شانزده روايت نقل شده است.

[ 18 ]

مسأله 4ـ كسى كه فقط توانايى بر عمره مفرده داشته باشد احتياط واجب آن است كه آن را بجا آورد; هر چند استطاعت و توانايى بر حج نداشته باشد، و يك مرتبه در تمام عمر بيشتر واجب نيست، بنابراين كسانى كه حجّ نيابتى بجا مى آورند، احتياط واجب آن است كه بعد از انجام عمل نيابت، عمره مفرده اى براى خود بجا آورند.

مسأله 5ـ هر كس قصد دارد وارد مكّه شود واجب است با احرام وارد شود، و براى احرام بايد نيّت عمره يا حج داشته باشد، و اگر موسم حج نيست واجب است عمره مفرده انجام دهد. لكن كسانى كه به مقتضاى شغلشان زياد به مكّه رفت و آمد مى كنند (مانند رانندگان اتومبيل، و خدمه كاروانها)، از اين حكم استثنا شده اند. همچنين كسانى كه عمره بجا آورده اند اگر از مكّه خارج شوند و دوباره در همان ماه داخل مكّه شوند، احرام و عمره مجدّد بر آنها واجب نيست.

سؤال 6ـ آيا انجام عمره مفرده در ماههاى حج پيش از عمره تمتّع جايز است؟ آيا در اين مسأله فرقى بين صروره و غير صروره هست؟

[ 19 ]

جواب: مانعى ندارد، و در اين مسأله بين كسى كه براى اوّلين بار به حج مى رود و غير او تفاوتى نيست.

سؤال 7ـ هرگاه شخصى رجاءاً به احرام عمره مفرده محرم شود، آيا بايد در تمام اعمال عمره كلمه رجاء را در نيّت بياورد، يا اين كار لازم نيست؟

جواب: همين اندازه كه نيّت رجاء در ذهن او نسبت به تمام اعمال عمره وجود دارد كافى است، و لازم نيست كلمه رجاء را تكرار كند.

سؤال 8ـ زنى كه احتمال مى دهد عادت شود و نتواند داخل مسجد الحرام گردد، آيا مى تواند براى عمره مستحبّى محرم شود، و اگر عادت شد براى طواف و نماز نايب بگيرد؟ همچنين اگر بيمار احتمال دهد كه نتواند اعمال عمره مفرده را انجام دهد، آيا مى تواند چنين كند؟

جواب: اشكال ندارد، و چنانچه وظيفه او نايب گرفتن شود براى طواف و نماز طواف نايب مى گيرد، و بقيّه را با رعايت ترتيب خودش انجام مى دهد.

سؤال 9ـ آيا كسى كه نمازش را غلط مى خواند، و وقت

[ 20 ]