مسلمانان اولين و حـج
بنا به شهادت تاريخ در روزگاران گذشته تعداد و رويكرد مردم به حج و زيارت بيت الله الحرام بيش از امروزه بوده است. به طوري كه در زمان امام زين العابدين عليه السلام , كه خود آن حضرت هر ساله حج بجا ميآورد, تعداد حاجيان به چهار و نيم ميليون نفر مي رسيد.
در كتاب وسائل, و ديگر كتابها آمده است كه: بارها از ائمه طاهرينعليه السلام مي پرسيدند كه عَرَفات و مشعرومنا, گنجايش وقوفِ حاجيان را ندارند و ظيفه مردم چيست؟ و آنان مي فرمودند: در همان جايي كه ممكن است وقوف نمايند.آري, روزگاران پيشين مسلمانان به حج اهتمام فراواني ميدادند و از راههاي دور و نزديك قصد زيارت خانة خدا, كار و كاشانه را رها مي كردند و به سوي معبود مي شتافتند, با آن كه مسافرت در آن زمان بسيار دشوار و طاقت فرسا بود و با توجه به وسايل مسافرتي آن زمان (چهارپايان) چه سختيها را بر خود هموار مي كردند تا خود را به معبود برسانند. و آية شريفه چه زيبا بيان كرده است: (و تحمل أثقالكم إلي بلد لم تكونوا بالغيه إلا بشقّ الأنفس إنّ ربكم لَرَؤفً رحيم)1.