ID5128
bookidجامعه و تاریخ, استاد شهید آیت الله مطهرى
file179
Titleجامعه و تاريخ - صفحه : 179
content
منطق ويژه موافقان را در گذشته بازگو كند و نشان دهد كه دو گروه چه منطقی‏
داشته‏اند . و اين جز برای اين نيست كه اين دو منطق ، مانند خود دو گروه‏
، در طول تاريخ در برابر يكديگر قرار داشته و دارند و قرآن می‏خواهد با
شناساندن منطق مخالفان و موافقان در طول تاريخ ، معياری برای امروز به‏
دست بدهد .
در قرآن صحنه‏های متعددی هست كه در آنها اين دو منطق در برابر يكديگر
قرار گرفته‏اند . جويندگان می‏توانند به آيات 40 تا 50 سوره زخرف و آيات‏
23 تا 44 سوره مؤمن و آيات 49 تا 71 سوره طه و آيات 16 تا 49 سوره شعرا
و آيات 36 تا 39 سوره قصص مراجعه نمايند . ما برای نمونه آيات 20 تا
24 سوره زخرف را می‏آوريم و مختصر توضيحی درباره آنها می‏دهيم :
« و قالوا لو شاء الرحمن ما عبدناهم ما لهم بذلك من علم ان هم الا
يخرصون 0 أم اتيناهم كتابا من قبله فهم به مستمسكون 0 بل قالوا انا وجدنا
آبائنا علی امة و انا علی آثارهم مهتدون 0 و كذلك ما أرسلنا من قبلك فی‏
قرية من نذير الا قال مترفوها انا وجدنا ابائنا علی امة و انا علی اثارهم‏
مقتدون 0 قال / ولو جئتكم بأهدی مما وجدتم عليه آبائكم ، قالوا انا بما
ارسلتم به كافرون ».
و گفتند : اگر خدا می‏خواست كه ما فرشتگان را عبادت نكنيم ، عبادت‏
نمی‏كرديم ( پس اكنون كه عبادت می‏كنيم معلوم می‏شود خدا اينچنين می‏خواسته‏
است ، يعنی جبرگرايی مطلق ) آنها اين سخن را ( سخن جبرگرايی را ) از روی‏
درك و دانايی و با استناد به منطق و دليل علمی نمی‏گويند . جز اين نيست‏
كه فرض و تخمينی به كار می‏برند . آيا قبلا كتابی آسمانی به آنها داديم و
در آن كتاب چنين مفهوم جبرگرايی وجود داشت كه با تمسك به آن بگويند ؟
( اينها هيچ كدام نيست ، نه يك