ID5049
bookidجامعه و تاریخ, استاد شهید آیت الله مطهرى
file107
Titleجامعه و تاريخ - صفحه : 107
content
جوانه می‏زند و آن گرايشها خود را نشان می‏دهد .
مطابق نظريه اول اينكه انسان هم اكنون در شرايط حاضر مثلا حكم می‏كند كه‏
4 = 2 x 2 و آن را يك حكم مطلق می‏پندارد كه شامل همه زمانها و همه‏
مكانهاست ، در واقع مولود شرايط خاص محيط اوست ، يعنی اين محيط و اين‏
شرايط خاص است كه اين حكم را به او داده و اين حكم عكس‏العمل انسان در
اين شرايط خاص است و در حقيقت آوازی است كه در اين محيط اينچنين ضبط
شده و ممكن است در محيط ديگر و شرايط ديگر ، حكم و قضاوت به گونه‏ای‏
ديگر باشد ، مثلا 26 = 2 x 2 باشد .
ولی مطابق نظريه دوم آنچه محيط به انسان می‏دهد تصور 2 ، 4 ، 8 ، 10 و
امثال اينهاست . اما حكم به اينكه 4 = 2 x 2 و يا 25 = 5 x 5 لازمه‏
ساختمان روح انسان است و محال است كه شكل ديگر پيدا كند ، همچنانكه‏
گرايشهای كمال جويانه انسان نيز لازمه خلقت روح اوست ( 1 ) .

پاورقی :
. 1 [ برای توضيح بيشتر درباره بحث " فطرت " رجوع شود به اصول‏
فلسفه و روش رئاليسم ، >